Τι είναι η νευρική ανορεξία (anorexia nervosa);

Η νευρική ανορεξία γνωστή και ως anorexia nervosa ή απλά ως ανορεξία είναι μία από τις πιο συνηθισμένες διατροφικές διαταραχές. Χαρακτηριστικό της νευρικής ανορεξίας είναι το λιγοστό βάρος των ασθενών. Η νευρική ανορεξία χαρακτηρίζεται από την μη επιθυμία του ασθενούς να διατηρήσει το φυσιολογικό του βάρος. Αυτή η κατάσταση συνοδεύεται και από έναν μανιώδη φόβο απόκτησης βάρους. Παράλληλα στο άτομο δημιουργείται μια ψευδαίσθηση ως προς το βάρος του καθώς θεωρεί τον εαυτό του πιο βαρύ από ότι είναι στην πραγματικότητα. Συγκεκριμένα θεωρεί τον εαυτό του υπέρβαρο/παχύσαρκο με αποτέλεσμα να αρνείται να τραφεί σωστά. Τα άτομα που πάσχουν από την νευρική ανορεξία νιώθουν έντονα το αίσθημα της πείνας. Ακόμη και έτσι όμως εξαναγκάζουν τον εαυτό τους να καταναλώσει πολύ λίγες ή καθόλου θερμίδες.  Η νευρική ανορεξία κάνει την εμφάνιση της συνήθως σε έφηβες κοπέλες. Παρόλα αυτά μπορεί να πλήξει άτομα κάθε ηλικιακής ομάδας ή φύλου.

Σημάδια που προμηνύουν/καταδεικνύουν την νευρική ανορεξία

Η νευρική ανορεξία μπορεί να εμφανίσει μια σειρά από πολλά διαφορετικά συμπτώματα σε όλο το σώμα του ατόμου. Πρώτο και κύριο είναι η απότομη αλλαγή-μείωση του βάρους. Σημειώνονται επίσης απότομες αλλαγές στις διατροφικές τους συνήθειες. Για παράδειγμα άτομα που πάσχουν από νευρική ανορεξία έχουν εμμονή με την καταμέτρηση θερμίδων των τροφών τους και ψάχνουν τρόπους να τις ελαχιστοποιήσουν όσο αυτό γίνεται. Επιβάλλουν στον εαυτό τους εξοντωτικές δίαιτες που δεν θα επιβάλλονταν ούτε σε άτομα που έπρεπε να χάσουν βάρος επιτακτικά. Όσον αφορά τις διατροφικές τους συνήθειες μπορούν να μετατρέπουν κάθε τους γεύμα σε τελετουργικό. Μπορούν για παράδειγμα να κόβουν το φαγητό τους σε πολύ μικρά κομμάτια, να αρνούνται να φάνε μπροστά σε άλλους και τελικά να πετάνε το φαγητό αντί να το καταναλώνουν. Πέραν της στέρησης τροφής τα άτομα με νευρική ανορεξία υποβάλλουν τον εαυτό τους σε εξοντωτική άσκηση, στην οποία δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν. Σε πολλές περιπτώσεις ταλαιπωρούνται από την υποθερμία.

Εκτός όμως από την επίδραση της νευρικής ανορεξίας στο σώμα, οι ασθενείς εμφανίζουν αλλαγές και στην συμπεριφορά τους γενικότερα. Μπορεί να βρίσκονται συχνά σε μια λυπημένη και ληθαργική κατάσταση, εκφάνσεις της κατάθλιψης. Προτιμούν να απομονώνονται ακόμα και από τα κοντινά τους πρόσωπα και να αποφεύγουν την επικοινωνία. Μπορούν να φορούν φαρδιά ρούχα είτε για να κρύψουν την έλλειψη βάρους τους είτε επειδή θεωρούν τον εαυτό τους παχύ και άσχημο. Αισθάνονται ιδιαίτερα αμήχανα όταν κάποιος μιλά για την έλλειψη βάρους τους και κάνουν ότι μπορούν για να αποφύγουν μια τέτοια συζήτηση.

Αίτια της νευρικής ανορεξίας

Τα αίτια της νευρικής ανορεξίας είναι ένα ιδιαίτερα περίπλοκο ζήτημα. Αυτά μπορεί να είναι γενετικά αλλά και περιβαλλοντικά. Στις περισσότερες όμως περιπτώσεις είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης αυτών.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η νευρική ανορεξία είναι σε μεγάλο βαθμό κληρονομήσιμη. Για αυτό έχουν μελετηθεί παραπάνω από 43 γονίδια που σχετίζονται με την ρύθμιση λήψης και αξιοποίησης της τροφής, συμπεριφοράς, ανάπτυξης προσωπικότητας κτλ. Η μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης στις γυναίκες ίσως σχετίζεται με την διαφορετική αντίδραση των γυναικείων ορμονών στις ανορεξικές επιδράσεις. Παρότι η νευρική ανορεξία είναι γενετικά κληρονομήσιμη, μπορεί να κάνει την εμφάνιση της μεταγενέστερα και σε γενετικό επίπεδο και όχι επειδή έχει κληρονομηθεί. Αυτό γίνεται με μια σειρά μηχανισμών που λέγονται επιγενετικοί μηχανισμοί.

Όσον αφορά τα περιβαλλοντικά αίτια της νευρικής ανορεξίας, διαφέρουν από αυτά άλλων ασθενειών που σχετίζονται με παράγοντες του περιβάλλοντος. Στην εμφάνιση της νευρικής ανορεξίας έχουν μεγάλη επίδραση οι κοινωνικές συνθήκες. Η αναπαραγωγή του “προτύπου” της δυτικής λεπτής αψεγάδιαστης γυναίκας ενισχύει τα κρούσματα της νευρικής ανορεξίας. Διάσημα μοντέλα και ηθοποιοί, πολλές φορές πρότυπα των νεαρών κοριτσιών, καταφέρνουν να διατηρούν ένα πολύ λεπτό, υγιές ίσως σώμα. Αυτό παρασύρει πολλά νέα άτομα σε μια κατάσταση άκρατου μιμητισμού βλάπτοντας τον εαυτό τους. Αυτό γίνεται σε μια προσπάθεια να μοιάσουν στο είδωλό τους ως τέτοιο, είτε επειδή βλέπουν πως μια τέτοια φιγούρα είναι αποδεκτή και άραγε πρέπει να της μοιάσουν.

Συμπέρασμα;

Η νευρική ανορεξία δεν είναι μια αμιγώς σωματική πάθηση. Για αυτόν τον λόγο μεταξύ άλλων είναι απαραίτητη η στήριξη των ασθενών από ειδικό ψυχίατρο. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να διερευνάται το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον των ασθενών και η κάθε περίπτωση να αντιμετωπίζεται ως διαφορετική από όλες τις άλλες. Η νευρική ανορεξία είναι μια πάθηση στην οποία μπορεί να βρει εφαρμογή η εξατομικευμένη ιατρική. Αυτό σημαίνει ότι ο γιατρός/οι δεν καλούνται να θεραπεύσουν την ασθένεια, αλλά τον ασθενή. Με άλλα λόγια η αγωγή που χρησιμοποιήθηκε για έναν ασθενή δεν είναι απαραίτητο ότι θα βοηθήσει τον κάθε ασθενή.

Μπορείτε να ανατρέξετε και στα παρακάτω άρθρα

Η νευρική ανορεξία και τα πρότυπα ομορφιάς που πουλάνε

Οι ψυχικές ασθένειες δεν είναι μεταφυσική