Πόσες φορές έληξε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος;

Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος άρχισε –μόνο- να σηματοδοτεί τη λήξη του με την αυτοκτονία του Χίτλερ, τον Απρίλιο του 1945. Η αυτοκτονία αυτή δεν έφερε και το οριστικό τέλος. Το τέλος αυτό επήλθε μερικούς μήνες αργότερα, τον Αύγουστο του 1945, λίγες μέρες μετά των βομβαρδισμών της Χιροσίμας και του Ναγκασάκι, 6 και 9 Αυγούστου αντίστοιχα. Έως τότε οι εκπρόσωποι της Γερμανίας υπέγραψαν δύο φορές συνθηκολόγηση με τους εκπροσώπους των συμμαχικών δυνάμεων, 7 και 8 προς 9 Μάιου του 1945. Αξίζει να σημειωθεί και η άποψη ότι η γραφειοκρατική λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου επήλθε το 1991 μετά την πτώση του τοίχους του Βερολίνου και την επανένωση της Γερμανίας.

Καθώς η Ευρώπη απολάμβανε τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και οι ενθουσιασμένοι Ευρωπαίοι ξεχύνονταν στους δρόμους γιορτάζοντας το τέλος, Η.Π.Α. και Ιαπωνία συνέχιζαν της εχθροπραξίες, ανεβάζοντας έως και την τελευταία στιγμή των αριθμό των νεκρών, με αποκορύφωμα τον Αύγουστο του 1945. Ωστόσο, μέχρι και την οριστική, τυπική και παγκόσμια λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στο Τόκιο, τον Σεπτέμβριο του 1945, είχαν προηγηθεί δύο συνθηκολογήσεις.

7 Μαΐου 1945, Ρενς, Γαλλία    

Στις 30 Απριλίου του 1945, ο Χίτλερ αυτοκτονεί και τον διαδέχεται ο Ναύαρχος Νταϊνιτς, ο οποίος και προσπάθησε να συνθηκολογήσει με τους Άγγλο- Αμερικάνους, επιδιώκοντας την όσο τον δυνατόν μικρότερη συμμετοχή της ΕΣΣΔ. Η πρώτη πράξη συνθηκολόγησης υπογράφεται στη Ρενς της Γαλλίας και επικεφαλής της γερμανικής αντιπροσωπείας είναι ο στρατηγός Γιοντ. Αμέσως μετά την υπογραφή, ανέφερε στρεφόμενος προς τους παρευρισκομένους τα εξής: «Ο γερμανικός λαός επαφίεται στη γενναιοδωρία των νικητών». Από την πλευρά των Συμμάχων, επικεφαλής ήταν ο Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, ο οποίος από το 1943 είχε διορισθεί ως ανώτατος διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων κατά την απόβαση της Νορμανδίας.

Μολονότι, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ουσιαστικά είχε λήξει στην Ευρώπη με την αυτοκτονία του Χίτλερ και την είσοδο του Κόκκινου Στρατού στο Βερολίνο, μια ακόμα πράξη συνθηκολόγησης θα λάμβανε χώρα μία μέρα μετά. Στην πραγματικότητα, η νέα αυτή πράξη ήταν μια επανάληψη της προηγούμενης. Ο λόγος αυτής της επανάληψης ήταν η απαίτηση του Στάλιν να βρίσκεται παρόν στην υπογραφή της συνθηκολόγησης και εκπρόσωπος της ΕΣΣΔ και η πράξη να υπογραφεί στο Βερολίνο.

9 Μαΐου 1945, Βερολίνο, Γερμανία

Αφού η απαίτηση του Στάλιν έγινε δεκτή, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, έληξε για ακόμα μια φορά την μεθεπομένη μέρα, ξημερώματα 8^ης – 9^ης Μαΐου. Αυτή τη φορά, από πλευράς των γερμανικών δυνάμεων, η πράξη παράδοσης άνευ όρων υπογράφηκε από τον ανώτατο διοικητή των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων Βίλχελμ Κάιτελ και των ανώτατων οργάνων της Βέρμαχτ. Από πλευράς των συμμαχικών δυνάμεων, έλαβαν μέρος για την ΕΣΣΔ ο στρατάρχης Ζουκοφ, για την Βρετανία ο στρατάρχης Α. Τεντερ, για τις ΗΠΑ ο στρατηγός Σπαατς και για την Γαλλία, ο στρατηγός ντε Λατρ ντε Τασινι.

Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος μέχρι την οριστική λήξη

Όσο στην Ευρώπη η Γερμανία συνθηκολογούσε και παραδιδόταν άνευ όρων στους Συμμάχους, στις δύο άλλες άκρες της γηραιάς Ηπείρου, ΗΠΑ και Ιαπωνία συνέχιζαν τις εχθροπραξίες. Σε γενικό πλαίσιο και παρ’ όλο το επιθυμητό αποτέλεσμα των Συμμάχων, τα πράγματα δεν ήταν καθόλου εύκολα, καθώς στο εσωτερικό αυτών υπήρχαν τα δύο μεγάλα αντίπαλα δέη: από τη μία πλευρά η ΕΣΣΔ και ο Στάλιν και από την άλλη πλευρά οι ΗΠΑ και ο Τρούμαν.

Όσο οι ΗΠΑ συνεχίζουν τις εχθροπραξίες με την Ιαπωνία, η κατάσταση περιπλέκεται ακόμα περισσότερο με την απόφαση της ΕΣΣΔ να κηρύξει κι εκείνη τον πόλεμο στην Ιαπωνία. Ο Τρούμαν, υπό τον φόβο του να επικρατήσει ο Στάλιν στις χώρες της Άπω Ανατολής, λαμβάνει μια απόφαση –περισσότερο πολιτική παρά στρατιωτική- η οποία διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο για την οριστική λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η απόφαση αυτή, ταυτόχρονα, σημάδεψε με μελανά χρώματα τόσο τις ΗΠΑ, αλλά πολύ περισσότερο την Ιαπωνία, αφήνοντας πίσω της δύο πόλεις κατεστραμμένες και πληθώρα νεκρών.

Χιροσίμα και Ναγκασάκι

Για την επίσημη κυβέρνηση των ΗΠΑ και του Τρούμαν, η ρίψη των πυρηνικών βομβών δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μία απόφαση που έπρεπε να παρθεί, προκειμένου να τελειώσει οριστικά ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Για τον υπόλοιπο κόσμο, η υπόθεση της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι είναι ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και μία υπόθεση επίδειξης δύναμης των ΗΠΑ προς τη Σοβιετική Ένωση. Στις 6 Αυγούστου του 1945, λαμβάνει χώρα η πρώτη πυρηνική επίθεση στην ιστορία με μία βόμβα τύπου ουρανίου – 235, με το προσωνύμιο «little boy» και στόχο τη Χιροσίμα. Το αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθούν επί τόπου, περίπου, 70.000 άμαχοι, με τον αριθμό να αυξάνεται για αρκετό καιρό, λόγω των συνεπειών τις ραδιενέργειας.

Στις 9 Αυγούστου του 1945, λαμβάνει χώρα και η δεύτερη πυρηνική επίθεση στο Ναγκασάκι, με βόμβα πλουτωνίου και το προσωνύμιο «fat boy». Τα αποτελέσματα και σ’ αυτή την περίπτωση ήταν εγκληματικά, καθώς επίσης χιλιάδες άμαχοι έχασαν τη ζωή τους είτε από την βόμβα αυτή καθ’ αυτή είτε από τις συνέπειες της.

2 Σεπτεμβρίου 1945, Τόκιο, Ιαπωνία

Μετά τους δύο βομβαρδισμούς, ο Ιάπωνας Αυτοκράτορας Χιροχίτο δεν απέμενε άλλη επιλογή, πέραν της άνευ όρων συνθηκολόγησης. Η συνθηκολόγηση έλαβε χώρα στις 2 Σεπτεμβρίου του 1945 στο θωρηκτό «Μιζούρι», το οποίο κατέπλευσε υπό τον ναύαρχο Νιμιτς στον κόλπο του Τόκιο. Πάνω σε αυτό, ο Ιάπωνας Υπουργός Εξωτερικών υπέγραψε την άνευ όρων παράδοση της Ιαπωνίας. Σύμφωνα με το κείμενο της παράδοσης, η Ιαπωνία δεχόταν τους όρους της διακήρυξης του Ποτσδαμ,(μεταξύ των οποίων και ο διαχωρισμός της Γερμανίας και της Αυστρίας σε 4 ζώνες κατοχής, η δημιουργία του Συμμαχικού Συμβουλίου Ελέγχου, η άσκηση δίωξης κατά των Γερμανών εγκληματιών πολέμου κ.α) σταματούσε τις εχθροπραξίες και συνθηκολογούσε άνευ όρων το Γενικό Επιτελείο της, συμπεριλαμβανομένων τόσο των ιαπωνικών ένοπλων δυνάμεων όσο και των δυνάμεων αυτών, οι οποίες αποτελούσαν συμμάχους τους.

Η οριστική λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου;

Η αλήθεια είναι ότι στην ιστορία δεν είναι λίγες οι φορές κατά τις οποίες κάποιος δυσκολεύεται να ορίσει την αρχή ή το τέλος μιας περιόδου ή ενός γεγονότος. Πέρα από τις διχογνωμίες, τις πολλαπλές επιλογές κρίσης, υπάρχουν και τα διάφορα πρίσματα όπου κάποιος μπορεί να αντιληφθεί τα γεγονότα. Ένα από αυτά τα πρίσματα αφορά και την οριστική και τελεσίδικη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στις 3 Οκτωβρίου του 1990, με την εφαρμογή της Συνθήκη Οριστικής Διευθέτησης του Ζητήματος Γερμανίας ή Συνθήκης δύο συν τέσσερα και την επανένωσή της Γερμανίας σε ένα ενιαίο κράτος. Η Συνθήκη αυτή υπογράφηκε μεταξύ της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας και των τεσσάρων συμμαχικών δυνάμεων (Η.Π.Α., Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Σοβιετική Ένωση) και ομολογούσε την παραίτηση των δικαιωμάτων των συμμαχικών δυνάμεων που είχαν στη Γερμανία, με σκοπό αυτή να γίνει πλήρως κυρίαρχη από το επόμενο έτος.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο άρθρο αυτό:

Πως τελείωσε ο Β’ Παγκόσμιος. Οι τίτλοι τέλους δεν γράφτηκαν στο Βερολίνο τον Μάιο του 1945, αλλά στο Τόκιο τέσσερις μήνες μετά. Πόσες φορές συνθηκολόγησε η Γερμανία, ανάκτηση από: https://www.mixanitouxronou.gr/pos-teleiose-o-v-pagkosmios-oi-titloi-teloys-den-graftikan-sto-verolino-ton-maio-toy-1945-alla-sto-tokio-tesseris-mines-meta/

Γιατί ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωσε οριστικά το 1990. Πως η Γερμανία «εξαιρέθηκε» από την συνθήκη ειρήνης που υπέγραψαν τα άλλα κράτη., ανάκτηση από: https://www.mixanitouxronou.gr/o-defteros-pagkosmios-polemos-den-teliose-1945/

Τείχος του Βερολίνου, ανάκτηση από: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B5%CE%AF%CF%87%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%92%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85

Σαν σήμερα, 8 Μαΐου 1945: «Εδώ θα υπογράψετε την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας», ανάκτηση από: https://www.cnn.gr/focus/story/175773/san-simera-8-maioy-1945-edo-tha-ypograpsete-tin-aney-oron-paradosi-tis-germanias

8 Μαΐου 1945: Η άνευ όρων συνθηκολόγηση της Βέρμαχτ, ανάκτηση από: https://www.in.gr/2019/05/08/world/deutsche-welle/8-maiou-1945-aney-oron-synthikologisi-tis-vermaxt/

Μνήμη τέλους Β’ Π.Π., ανάκτηση από: http://users.sch.gr/akouvela/site/index.php/telos-v-pagkosmiou-polemou

Ρίψη ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, ανάκτηση από: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CE%AF%CF%88%CE%B7_%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CE%B2%CF%8C%CE%BC%CE%B2%CE%B1%CF%82_%CF%83%CF%84%CE%B7_%CE%A7%CE%B9%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%AF%CE%BC%CE%B1_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CF%84%CE%BF_%CE%9D%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CE%B1%CF%83%CE%AC%CE%BA%CE%B9