Γραμμή Μαζινό: Μια παταγώδης αποτυχία

Με το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου η Γαλλία βγαίνει νικηφόρα από τον πόλεμο παρότι πληγωμένη καθώς έχει υποστεί μεγάλες απώλειες της τάξης του ενός εκατομμυρίου νεκρών και τεσσάρων με πέντε εκατομμυρίων τραυματιών. Με την υπογραφή της Συνθήκης των Βερσαλλιών το 1919 οι Γάλλοι απεκόμισαν πολλαπλά οφέλη σε αντίθεση με την ταπείνωση που υπέστησαν οι Γερμανοί στην εν λόγω συνθήκη που περιελάμβανε την απώλεια εδαφών, την παροχή αποζημιώσεων, τον περιορισμό των στρατιωτικών δυνάμεων καθώς και την απώλεια όλων των αποικιών από πλευράς των ηττημένων.Τα επόμενα χρόνια από την υπογραφή της συνθήκης, γεννήθηκε στους Γάλλους μια ανησυχία που πήγαζε από την υπέρμετρη ταπείνωση της Γερμανίας, η οποία θα μπορούσε ενδεχομένως να αποτελέσει αιτία για μια μελλοντική ένοπλη σύρραξη. Έπρεπε λοιπόν να καταπονηθεί κάποιο σχέδιο με το οποίο η Γαλλία θα μπορούσε να αποκρούσει μια πιθανή επίθεση από τους Γερμανούς. Το σχέδιο αυτό εν τέλει πήρε το όνομα Γραμμή Μαζινό.

Γραμμή Μαζινό

Η Γραμμή Μαζινό ήταν έμπνευση του Αντρέ Μαζινό, υφυπουργού πολέμου της γαλλικής κυβέρνησης, και ήταν ένα αμυντικό έργο που αποτελούνταν από μια σειρά ισχυρών και μόνιμων οχυρώσεων που στέγαζαν πυροβόλα όπλα κατά μήκος των συνόρων  της Γαλλίας κυρίως με την Γερμανία και λιγότερο με το Βέλγιο. Η κατασκευή του όλου έργου ξεκίνησε το 1929 και ολοκληρώθηκε το 1938. Κύριος στόχος της αμυντικής αυτής γραμμής ήταν να αποκρούσει μια μελλοντική γερμανική επίθεση αλλά και να προστατεύσει τις περιοχές της Αλσατίας και της Λωραίνης που είχε επανενσωματώσει η Γαλλία στα εδάφη της το 1918, στις οποίες λειτουργούσαν σημαντικές βιομηχανικές μονάδες. Οι οχυρώσεις αυτές συνδέονταν υπογείως με στοές μήκους 100 χιλιομέτρων και ανάμεσα τους είχαν εγκατασταθεί πυροβολεία που επάνδρωναν χιλιάδες Γάλλοι στρατιώτες. Κάτω από το έδαφος της κάθε οχύρωσης υπήρχε ένα περίπλοκο σύστημα εγκαταστάσεων που περιείχε αποθήκες πολεμοφοδίων, κοιτώνες, κέντρα ελέγχου και πολλά άλλα.

Το χρονικό μιας αναμενόμενης αποτυχίας

Οι Γάλλοι λοιπόν σχεδίασαν την Γραμμή Μαζινό σκεπτόμενοι τις πολεμικές συνθήκες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου τα τεθωρακισμένα οχήματα απουσίαζαν και τον μεγαλύτερο ρόλο έπαιζε το πεζικό. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος όμως που ξεσπά για την Γαλλία τον Μάϊο του 1940 είναι διαφορετική περίπτωση καθώς το μεγάλο χαρτί είναι τα γερμανικά πάντσερ (άρματα μάχης) και σημαντικό ρόλο παίζει επίσης η αεροπορία. Η γαλλική στρατιωτική διοίκηση αποφασίζει να ρίξει όλο το βάρος στην Γραμμή Μαζινό καθώς την θεωρούσε απροσπέλαστη και με τον σωστό εφοδιασμό και την ενίσχυση της πίστευαν πως η άμυνα θα ήταν επιτυχής. Όμως η Γραμμή Μαζινό δεν ήταν σε ίδιο βαθμό οχυρωμένη στα σύνορα με το Βέλγιο όπως ήταν στα αντίστοιχα με την Γερμανία κάτι που απεδείχθη ως το αδύναμο σημείο της.

Οι Γερμανοί  κάνουν το εξής απλό. Αφού προελαύνουν στο Βέλγιο (το οποίο παρέμεινε ουδέτερο στον πόλεμο), εισβάλλουν στην Γαλλία από τα βελγογαλλικά σύνορα εκμεταλλευόμενοι την αχίλλειο πτέρνα της Γραμμής Μαζινό σε εκείνο το σημείο και τις ανεπαρκείς οχυρώσεις και μέσα σε ένα διάστημα 5 ημερών καταλαμβάνουν ολόκληρη την βόρεια Γαλλία. Έτσι καμία μάχη δεν έλαβε χώρα στο οπλισμένο μέχρι τα δόντια κομμάτι της κύριας Γραμμής Μαζινό και τα γερμανικά πάντζερ πέρασαν ανενόχλητα από γύρω του. Η τελική παράδοση της Γαλλίας στην ναζιστική Γερμανία ήρθε στις 25 Ιουνίου του 1940. Η ταπεινωτική ήττα που ήρθε σχετικά γρήγορα και με μεγάλη ευκολία οφειλόταν κυρίως στην παταγώδης αποτυχία της Γραμμής Μαζινό. Μετά τον πόλεμο κι όταν η Γαλλία αποχώρησε από το ΝΑΤΟ τα περισσότερα οχυρά εγκαταλείφθηκαν είτε πουλήθηκαν σε ιδιώτες ως καταφύγια. Μονάχα ένα είναι λειτουργικό έως σήμερα και χρησιμοποιείται ως βάση από την γαλλική αεροπορία, αυτό στο Χόχβαλντ.