Ο αυτισμός είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή η οποία εμποδίζει το παιδί να κατανοήσει σωστά αυτά που βλέπει, ακούει και αισθάνεται. Σαν αποτέλεσμα, το παιδί με ΔΑΦ έχει προβλήματα στην επικοινωνία, στην κοινωνική επαφή, στις διαπροσωπικές σχέσεις, στη συμπεριφορά, στη μάθηση και στην ανάπτυξη. Τα συμπτώματα του αυτισμού εμφανίζονται συνήθως πριν την ηλικία των τριών χρόνων του παιδιού. Τα παιδιά στις Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος αποτελούν μια ετερογενή ομάδα. Το κάθε παιδί έχει διαφορετικό ατομικό προφίλ με αντίστοιχες δυνατότητες και δυσκολίες. Σε πολλές περιπτώσεις ο Αυτισμός συνυπάρχει με έκπτωση κάποιου βαθμού στις γενικές γνωστικές λειτουργίες , δηλαδή στην α) αντίληψη, β) σκέψη, γ) αναλυτική ικανότητα ή κριτική σκέψη , δ) επεξεργασία πληροφοριών, στ) συνείδηση, ζ) συγκέντρωση, η) κατανόηση, θ) προσοχή ι) νοημοσύνη. Συχνά αυτά τα παιδιά χρειάζονται υποστήριξη και ειδικές θεραπείες όπως είναι η Λογοθεραπεία και η Εργοθεραπεία.
Χαρακτηριστικά αυτισμού
- Αδυναμία ανάπτυξης σχέσεων με συνομήλικους που να ταιριάζουν στο αναπτυξιακό του επίπεδο.
- Έλλειψη αυθόρμητης αναζήτησης για να μοιραστεί χαρά, ενδιαφέροντα ή επιδόσεις με άλλα άτομα (π.χ. έλλειψη να υποδεικνύει, να φέρνει στην κουβέντα ή να επισημαίνει αντικείμενα ενδιαφέροντος).
- Ελλείμματα στην επικοινωνία, τον προφορικό λόγο και την κοινωνική αλληλεπίδραση.
- Έλλειψη στη μη λεκτική συμπεριφορά (π.χ έλλειψη βλεμματικής επαφής)
- Στερεότυποι και επαναλαμβανόμενοι κινητικοί μαννερισμοί (πχ. «πέταγμα» ή συστροφή των χεριών ή των δακτύλων ή περίπλοκες κινήσεις όλου του σώματος).
- Επίμονη ενασχόληση με μέρη αντικειμένων.
- Έλλειψη ποικίλου, αυθόρμητου παιχνιδιού φαντασίας ή παιχνιδιού κοινωνικής μίμησης που να ταιριάζει στο αναπτυξιακό του επίπεδο.
- Στερεότυπη και επαναληπτική χρήση της γλώσσας ή ιδιοσυγκρασιακή χρήση της γλώσσας.
- Περιορισμένα ενδιαφέροντα.
- Διάφορα συμπεριφορικά συμπτώματα, όπως είναι η υπερικινητικότητα, η παρορμητικότητα, και η αυτο-τραυματική συμπεριφορά, όπως είναι το χτύπημα του κεφαλιού, ή το δάγκωμα των χεριών και δακτύλων.
- Παράξενες αντιδράσεις σε αισθητηριακά ερεθίσματα. Για παράδειγμα, μπορεί να μη δείχνουν ότι νιώθουν πόνο, να αντιδρούν υπερβολικά σε θορύβους, στο φως, ή όταν τους ακουμπάνε.
- Προβλήματα στη διατροφή, όπως να τρώνε συγκεκριμένα φαγητά.
- Προβλήματα στον ύπνο, όπως να έχουν ανήσυχο ύπνο.
- Ακατάλληλες συναισθηματικές αντιδράσεις, όπως γέλιο, κλάμα και ξεφωνητό χωρίς λόγο.
- Έλλειψη φόβου για καταστάσεις πραγματικού κινδύνου και έντονη φοβία σε καταστάσεις ή αντικείμενα που δεν είναι επικίνδυνα.
Τι προκαλεί τον Αυτισμό;
Η αιτία εξακολουθεί να παραμένει άγνωστη για τα παιδιά με ΔΑΦ. Κάποιες έρευνες υποδεικνύουν ένα νευρολογικό πρόβλημα, που επηρεάζει εκείνα τα τμήματα του εγκεφάλου, τα οποία επεξεργάζονται τη γλώσσα και τις πληροφορίες που δίνουν οι αισθήσεις. Πιο σύγχρονες μελέτες μιλούν για γονίδια που προδιαθέτουν τα παιδιά αυτά για αυτισμό. Ο Αυτισμός είναι μία εκ γενετής διαταραχή του εγκεφάλου, που επηρεάζει τον τρόπο που ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τις πληροφορίες. Η διαταραχή συναντάται πιο συχνά στα αγόρια παρότι στα κορίτσια.
- Η αξιολόγηση γίνεται από αναπτυξιολόγο, παιδοψυχίατρο και διεπιστημονικές ομάδες σε:
α) Ιατροπαιδαγωγικά κέντρα
β) Κέντρα ψυχικής υγεία-ΚΨΥ
γ) Ειδικά, Γενικά, Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία εφόσον διαθέτουν Ιατρεία εξειδικευμένα σε περιστατικά αυτισμού
- Η εκπαιδευτική αξιολόγηση-υποστήριξη πραγματοποιείται σε Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης, Υποστήριξης –ΚΕ.Δ.Δ.Υ.
Υποστήριξη
Καμιά θεραπεία δεν θα ανατρέψει την πορεία του αυτισμού. Όμως, υπάρχουν μέθοδοι που βοηθούν στη μείωση των συμπτωμάτων και στην καλύτερη προσαρμογή του παιδιού.
Τα αυτιστικά παιδιά με υψηλή νοημοσύνη και προφορικό λόγο μπορούν να επωφεληθούν από μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση, για να αντιμετωπίσουν διάφορα προβλήματα, όπως φοβίες, εμμονές. Ένα παιδί με ΔΑΦ χρειάζεται παρέμβαση και ειδικές θεραπείες σε ατομικό επίπεδο όπως Λογοθεραπεία, Εργοθεραπεία, Ψυχοεκπαίδευση κ.α. Συχνά τα παιδιά ωφελούνται συμμετέχοντας σε ομαδικά προγράμματα κοινωνικής αλληλεπίδρασης για ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων. Το παιδί με ΔΑΦ ενδέχεται να χρειάζεται υποστήριξη στο σπίτι και το σχολείο. Τέλος η παρέμβαση πρέπει να είναι πρώιμη, συστηματική, εξατομικευμένη και με κατάλληλη μεθοδολογία και η οικογένεια να ευνοείται από κατάλληλη συμβουλευτική.
https://www.youtube.com/watch?v=7M7dPfjfLq4
