Όταν ο Graham Greene μας βυθίζει στην “καρδιά των πραγμάτων”

Σας παρουσιάζουμε το εξαιρετικό βιβλίο Η καρδιά των πραγμάτων του Graham Greene.

Μέσα στην πνιγηρή ατμόσφαιρα μιας βρετανικής αποικίας, κάπου στις δυτικές ακτές της Αφρικής, μέσα στην αβεβαιότητα του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, μέσα στο νοσηρό κλίμα της κοινωνικής μικροπρέπειας, ο αστυνόμος Χένρι Σκόμπι πασχίζει να διατηρήσει την ηθική του ακεραιότητα. Ο οίκτος και το αίσθημα ευθύνης απέναντι στη Λουίζ, τη σύζυγό του, τον υποχρεώνουν να παραβεί τις αρχές του και να εμπλακεί σε επιλήψιμες δοσοληψίες με τον αινιγματικό σύριο επιχειρηματία Γιουσέφ. Αλλά είναι ο έρωτάς του για μια νέα γυναίκα, την Έλεν, που θα κάνει τον πιστό καθολικό Σκόμπι να υποκύψει στην αμαρτία. Η ηθική του θα τεθεί σε δοκιμασία και, σχεδόν μοιραία, θα οδηγηθεί στη μεγάλη, την τελική αντιπαράθεση με τον ίδιο τον Θεό.

Λίγοι συγγραφείς καταφέρνουν να αναλύσουν με τόση ενάργεια, και ταυτόχρονα με τέτοια πυκνότητα, ζητήματα όπως η αγάπη, ο οίκτος, η προδοσία, η ενοχή, που βρίσκονται στον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης. Σύμφωνα με τον ίδιο τον Graham Greene, ο Σκόμπι ενσαρκώνει εκείνη τη θεμελιώδη αντίφαση του πώς «ο οίκτος μπορεί να αποτελεί έκφραση μιας σχεδόν τερατώδους αλαζονείας».

μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου

σελίδες: 384 • isbn: 978-960-435-548-8 • τιμή: 17,70 ευρώ

***

Ο Graham Greene γεννήθηκε το 1904 στο Berkhamsted της Αγγλίας και πέθανε το 1991 στην Ελβετία. Σπούδασε ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Το 1925 εκδόθηκε το πρώτο του βιβλίο, μια ποιητική συλλογή. το 1926 ασπάσθηκε τον καθολικισμό. την ίδια χρονιά άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος στους Times. Το 1929 εκδόθηκε το πρώτο του μυθιστόρημα, The Man Within. Το 1935 άρχισαν οι μεγάλες περιπλανήσεις του· οι χώρες στις οποίες ταξίδεψε (ανάμεσά τους, Λιβερία, Μεξικό, σιέρα Λεόνε, Νιγηρία, Μαλαισία, ινδοκίνα, Κούβα, Κονγκό, Αϊτή, Ελβετία, Άγιος Δομίνικος, Γερμανία, Αυστρία) αποτέλεσαν το σκηνικό πολλών βιβλίων του.

Τα θέματα των βιβλίων του επηρεάσθηκαν έντονα και από τη θητεία του ως πράκτορα των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο Graham Greene εργάσθηκε επίσης ως ανταποκριτής και απεσταλμένος εφημερίδων (Times, Sunday Times, Sunday Telegraph, Figaro, Observer) στο εξωτερικό, ως στέλεχος εκδοτικών οίκων και ως κριτικός λογοτεχνίας και θεάτρου.

Το 1966 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Γαλλία, και έζησε στο Παρίσι και την Αντίμπ.

Ο  Greene αναγνωρίσθηκε γρήγορα τόσο από την κριτική όσο και από το κοινό ως σημαντικός συγγραφέας. Άντλησε τους αφηγηματικούς του τρόπους τόσο από την υψηλή όσο και από τη λαϊκή λογοτεχνία και χρησιμοποίησε στο φιλόδοξο έργο του μοτίβα από περιπετειώδη μυθιστορήματα της σειράς, όπως είχαν κάνει και οι αγαπημένοι του συγγραφείς Στήβενσον και Κόνραντ.

Ο  Greene δάνεισε στους ήρωές του στοιχεία από τη δική του προσωπικότητα· χαρακτηρίζονται από την αίσθηση της φυγής, την ανάγκη του εκπατρισμού, την αμφιβολία, τα ηθικά διλήμματα, το άγχος αλλά και την ελπίδα. Στρατευμένος πολιτικά στην αριστερά, ένθερμος, αν και με οδυνηρές αμφιβολίες, καθολικός, στο σταυροδρόμι όλων των τάσεων, των τεχνοτροπιών και των πολιτικών γεγονότων της εποχής του, μπόρεσε να συνδυάσει τη γραφή και τη δράση του για να μεταδώσει την εμπειρία του από τη διάλυση και την εγκατάλειψη ενός κόσμου «αβεβαιότητας και απελπισίας, χωρίς ποτέ να πάψει να πιστεύει στο απέραντο έλεος του Θεού που μπορεί να γλιτώσει και τον πιο άθλιο αμαρτωλό», γράφει ο Alain Blayak.

O ίδιος ο Graham Greene εξομολογείται:

«Πάντοτε υπενθύμιζα ότι δεν θεωρώ τον εαυτό μου καθολικό συγγραφέα, αλλά συγγραφέα που τυχαίνει επίσης να είναι καθολικός.

Νομίζω ότι ένας κομμουνιστής οφείλει να έχει αμφιβολίες, όπως και εμείς οι καθολικοί έχουμε τις δικές μας. Και πιστεύω πως μπορούμε να προσεγγίσουμε ο ένας τον άλλο μέσα από τις αμφιβολίες μας. Έργο του αφηγητή ιστοριών είναι να λειτουργεί ως δικηγόρος του διαβόλου· να προκαλεί συμπάθεια και κατανόηση για όσους βρίσκονται πέραν της επιδοκιμασίας του κατεστημένου».

***

Από τις εκδόσεις Πόλις κυκλοφορούν επίσης τα μυθιστορήματα του Γκράχαμ Γκρην:

• Ο ήσυχος Αμερικανός
• Ο άνθρωπός μας στην Αβάνα
• Οι θεατρίνοι
• Η δύναμις και η δόξα