Ινδία, μια χώρα με τεράστια παράδοση και πλούσια ιστορία
Ζωηρά χρώματα και τραγούδια, πλούσια ιστορία και μυθολογία, πολυπολιτισμικότητα και συνύπαρξη διαφορετικών θρησκειών είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που συνθέτουν την περιοχή του πλανήτη που γνωρίζουμε με το όνομα Ινδία. Χώρα ιδιαίτερης και μαγευτικής ομορφιάς, η Ινδία δεν παύει να καταπλήσσει. Το όμορφό της όμως πρόσωπο έχει και μια άλλη πολύ σκοτεινή πλευρά. Θρησκευτική βία, έντονες κοινωνικές ανισότητες, ακραία φτώχεια και συστηματική καταπάτηση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Όλα αυτά κι ακόμη περισσότερα αποτυπώνονται με ποικίλους τρόπους στη λογοτεχνία. Από ρομαντικά μέχρι αστυνομικά και πολιτικά μυθιστορήματα η λογοτεχνία της Ινδίας έχει να επιδείξει έργα που αντέχουν στο χρόνο. Ο αναγνώστης δεν έχει παρά να παρασυρθεί από τη μεστότητα, τη μουσικότητα και τη δύναμη του λόγου των Ινδών συγγραφέων μέσα από ιστορίες που ταξιδεύουν και πλουτίζουν το νου.
Ινδική λογοτεχνία και μετάφραση στα ελληνικά
Χάρη στη μετάφραση, ο πλούτος της ινδικής λογοτεχνίας έχει γίνει κτήμα των απανταχού αναγνωστών. Τα γλωσσικά σύνορα ξεπεράστηκαν. Ωστόσο, εξετάζοντας την ελληνική πραγματικότητα, γίνεται φανερό ότι η μετάφραση ινδικής λογοτεχνίας στα ελληνικά είναι σημαντικά περιορισμένη. Αυτό οφείλεται σε ποικίλους παράγοντες, όμως το αποτέλεσμα παραμένει.
Συγγραφείς από την Ινδία: Παρόν και μέλλον
Παρά την περιορισμένη και παραγνωρισμένη θέση της στην ελληνική εκδοτική πραγματικότητα, ο Έλληνας αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει τον πλούτο της ινδικής λογοτεχνίας. Το ταξίδι λοιπόν ξεκινά με συγγραφείς που έχουν αφήσει το σημάδι τους στην ινδική αλλά και παγκόσμια λογοτεχνία, συνεχίζοντας με πιο σύγχρονους. Όλοι καταθέτουν τις δικές τους ιστορίες που είναι όμως τελικά ιστορίες της Ινδίας.
Rabindranath Tagore: Η δύναμη της ιστορίας
Για πολλούς ο σημαντικότερος αφηγητής ιστοριών της Ινδίας. Ο Rabindranath Tagore ξεχώρισε για τη γραφή του, όπου μέσα από απλές καθημερινές ανθρώπινες ιστορίες πέρασε διαχρονικά μηνύματα. Οι ιστορίες του διαθέτουν ιδιαίτερη δυναμική τόσο για την απλότητά τους που θυμίζει παραβολές, όσο και για το ύφος, την ομορφιά της γραφής τους.
Advertising
Μεταφρασμένα στα ελληνικά βρίσκουμε τα βιβλία του Το σπίτι και ο κόσμος, Τα παραστρατημένα πουλιά, Λυρικά αφιερώματα, Λυρικά δράματα, Ινδικά διηγήματα, Πεινασμένες πέτρες, Το σύμπαν του ανθρώπου, το ποιητικό έργο Γκιταντζάλι, Λαμπυρίδες και τη συλλογή Ποιήματα.
«Με τη δύναμη της θέλησης ο άνθρωπος αλλάζει τον εαυτό του. Με τη δύναμη της αγάπης αλλάζει τους άλλους. Με τη δύναμη της σκέψης αλλάζει τον κόσμο.» (Rabindranath Tagore)
Saratchandra Chattopadhyay: Η λογοτεχνική «καταιγίδα» από την Ινδία
Devdas στα hindi σημαίνει «καταιγίδα». Μία τέτοια λογοτεχνική καταιγίδα είναι και το έργο του Saratchandra Chattopadhyay, με το Devdas να χαίρει εξαιρετικής αναγνώρισης χάρη στο ομώνυμο κινηματογραφικό αριστούργημα του Sanjay Leela Bhansali. Το βιβλίο αυτό είναι και το μόνο μεταφρασμένο στα ελληνικά. Ωστόσο, πέρα από τον εμβληματικό έρωτα της Πάρο με τον Ντεβντάς, ο Saratchandra Chattopadhyay έγραψε πολλά ακόμη μυθιστορήματα και διηγήματα. Δυστυχώς, ο λογοτεχνικός αυτός πλούτος δεν έχει γίνει ακόμη κτήμα της ελληνικής εκδοτικής πραγματικότητας.
«Αποφάσισα να μην αγαπήσω ξανά. Από τη μια, πονά πολύ να αγαπάς και να χάνεις, από την άλλη νομίζω πως το να ερωτευτείς ξανά είναι μεγάλη ανοησία.» (Saratchandra Chattopadhyay)
Roy Arundhati: Μαγικός ρεαλισμός στην Ινδία
Αρκετά γνωστή στο ευρύτερο κοινό είναι η Ινδή συγγραφέας Roy Arundhati. Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε το μυθιστόρημά της Ο Θεός των Μικρών Πραγμάτων, πραγματευόμενο μέσα από παρομοιώσεις και έναν απαγορευμένο έρωτα το ζήτημα των καστών στην Ινδία. Εντάσσοντας στοιχεία μαγικού ρεαλισμού για να πραγματοποιήσει ένα λογοτεχνικό κοινωνικό σχόλιο, Ο Θεός των Μικρών Πραγμάτων κέρδισε το 1997 το βραβείο Booker. Έκτοτε, η συγγραφέας από την Ινδία ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τον ακτιβισμό. Έγραψε όμως πριν κάποια χρόνια το μυθιστόρημα Το Υπουργείο της Υπέρτατης Ευτυχίας, το οποίο και μπορούμε να απολαύσουμε μεταφρασμένο στα ελληνικά.
«Ο αέρας ήταν γεμάτος από Σκέψεις και Πράγματα για να Πεις. Όμως σε στιγμές σαν κι αυτήν, μόνο τα Μικρά Πράγματα λέγονται. Τα Μεγάλα Πράγματα παραμονεύουν ανείπωτα μέσα μας.» (Roy Arundhati)
Vikram Chandra: Ιερά παιχνίδια
Περισσότερο γνωστός για το βιβλίο του Sacred Games το οποίο και μεταφέρθηκε στην τηλεόραση στην ομώνυμη τηλεοπτική σειρά, ο Vikram Chandra έχει γράψει κι άλλες ιστορίες με έμπνευση τη χώρα του, την Ινδία. Έτσι, ενώ το Sacred Games δεν έχει μεταφραστεί, στα ελληνικά μπορούμε να βρούμε το καταιγιστικό Κόκκινο χώμα και ραγδαία βροχή καθώς και τη συλλογή Ιστορίες της Βομβάης.
«Η αλήθεια είναι πως στους ανθρώπους αρέσει να τους εξουσιάζουν. Μιλάνε συνεχώς για την ελευθερία αλλά τη φοβούνται. Όταν κυριαρχούσα πάνω τους αισθάνονταν ασφαλείς και ευτυχισμένοι.» (Vikram Chandra)
Deepa Anappara: Μια νέα δυνατή φωνή στην ινδική λογοτεχνία
Μια άκρως ευχάριστη λογοτεχνική στιγμή για την ινδική λογοτεχνία στην Ελλάδα υπήρξε το βιβλίο της Deepa Anappara Περιπολία για τζίνι στη μωβ γραμμή. Γραμμένο μετά από πολύπλευρη δημοσιογραφική έρευνα της συγγραφέως για το θέμα της εξαφάνισης παιδιών στην Ινδία το Περιπολία για τζίνι στη μωβ γραμμή πραγματεύεται το σκληρό αυτό θέμα με ευαισθησία αλλά και ειλικρίνεια. Καθόλου άδικα, το πρώτο αυτό βιβλίο της συγγραφέως έλαβε ευρεία αναγνώριση και έχει ήδη μεταφραστεί σε τουλάχιστον 22 γλώσσες.
«Αν πεθάνεις ενώ είσαι ακόμα παιδί, είναι η ζωή σου τελικά ολόκληρη, μισή ή ένα τίποτα;» (Deepa Anappara)
Επίλογος
Η επιλογή βιβλίων για μετάφραση είναι σίγουρα δύσκολη υπόθεση. Ειδικά όταν λαμβάνει κανείς υπόψη του τους νόμους του εμπορίου, τότε τα πράγματα δυσκολεύουν για αρκετά βιβλία που μπορεί να κριθούν «μη εμπορικά». Ωστόσο, αξίζει να δίνονται ευκαιρίες για μετάφραση σε βιβλία που μπορούν να ανοίξουν τους ορίζοντές μας και να μας ταξιδέψουν με το μυαλό. Ένα τέτοιο μοναδικό ταξίδι σίγουρα προσφέρει η ινδική λογοτεχνία.
Advertising
