Nικητής του International Booker Prize 2022 το «Tomb of Sand»

Το International Booker Prize είναι ένα από τα σημαντικότερα λογοτεχνικά βραβεία της Βρετανίας. Είναι ένα βραβείο που απονέμεται σε έργα απ’ όλο τον κόσμο, τα οποία έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά και είναι διαφορετικό από το Booker Prize. Από το 2005 που έχει θεσπιστεί ο θεσμός, το International Booker Prize έχει ως στόχο να φέρει το αναγνωστικό κοινό σε επαφή με συγγραφείς και βιβλία που έχουν γραφτεί σε γλώσσες εκτός της αγγλικής.

Μετά την ανακοίνωση της longlist στις αρχές Μαρτίου, ακολούθησε η επόμενη φάση και έγινε γνωστό ποια από τα 13 βιβλία, είναι αυτά τα 6 που τελικά συνέχισαν στο θεσμό και θα διεκδικούσαν το βραβείο του καλύτερου διεθνούς μυθιστορήματος. Έπειτα, στις 26 Μαΐου πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο με αμείωτο ενδιαφέρον, η τελετή απονομής του φετινού International Booker Prize. Η τελική εξάδα ήταν σχεδόν εξ’ ολοκλήρου γυναικεία υπόθεση. Το βραβείο διεκδίκησαν η Νοτιοκορεάτισσα Bora Chung (Cursed Bunny), η Γιαπωνέζα Mieko Kawakami (Heaven), η Αργεντίνα Claudia Piñeiro (Elena Knows), η Ινδή Geetanjali Shree (Tomb of Sand), η βραβευμένη με Νόμπελ Λογοτεχνίας Πολωνή Olga Tokarzuk (The Books Of Jacob) και ο Νορβηγός Jon Fosse (A New Name: Septology VI-VII).

Νικήτρια του φετινού International Booker Prize αναδείχθηκε η Ινδή Geetanjali Shree για το συναρπαστικό μυθιστόρημα «Tomb of Sand». Είναι η πρώτη Ινδή που καταφέρνει να αποσπάσει το βραβείο Booker και το «Tomb of Sand» αποτελεί το τρίτο μυθιστόρημα της και το πρώτο που είναι γραμμένο στα χίντι και κερδίζει το περίφημο βραβείο λογοτεχνίας.

Ο αναγνωρισμένος μεταφραστής και πρόεδρος της επιτροπής των κριτών Frank Wynne, δήλωσε για το βιβλίο: «Η επιτροπή αποφάσισε να επιλέξει παμψηφεί το έργο της Geetanjali Shree. Η συγγραφέας καταπιάνεται με ζητήματα όπως ο θάνατος, το πένθος και η απώλεια τα οποία και φέρνει μαζί συνθέτοντας μια αξιοθαύμαστη πολυφωνία. Πρόκειται για ένα ασυνήθιστα πληθωρικό και ταυτόχρονα παιχνιδιάρικο βιβλίο παρά τη βαριά του θεματολογία».

Από την πλευρά της, η νικήτρια του International Booker Prize 2022 δήλωσε: «Δεν είχα ποτέ ονειρευτεί ότι θα έπαιρνα το Booker, δεν είχα σκεφτεί ποτέ ότι μπορεί να το έπαιρνα. Είναι μια τεράστια αναγνώριση. Είμαι γοητευμένη, ενθουσιασμένη, αισθάνομαι μεγάλη τιμή. Το βραβείο δεν αφορά μόνο εμένα, ως άτομο. Εκπροσωπώ μια γλώσσα και μια κουλτούρα και αυτή η αναγνώριση αναδεικνύει ολόκληρο τον κόσμο της χίντι λογοτεχνίας αλλά και της ινδικής λογοτεχνίας στο σύνολό της».

Ως βραβείο που απευθύνεται σε μεταφρασμένα έργα, το χρηματικό έπαθλο των £50.000 του βραβείου Booker μοιράζεται ισόποσα μεταξύ συγγραφέα και μεταφραστή, καθώς η μετάφραση είναι και αυτή ζωτικής σημασίας για την επιτυχία ενός ξενόγλωσσου βιβλίου.

Tomb of Sand: Το νέο αριστούργημα της χίντι λογοτεχνίας

Στο «Tomb of Sand» βλέπουμε τις περιπέτειες της 80χρονης Ma, η οποία απροσδόκητα αποκτά μια νέα και άκρως αντισυμβατική ζωή. Μετά το θάνατο του άντρα της, η βασική ηρωίδα του βιβλίου αποφασίζει να πάει «κόντρα» στον κομφορμισμό και τον καθωσπρεπισμό της παραδοσιακής ινδικής κοινωνίας. Προς έκπληξη της οικογένειάς της, η Ma αποφασίζει να ταξιδέψει στο Πακιστάν όπου έζησε τα εφηβικά της χρόνια. Εκεί έρχεται αντιμέτωπη με το ανεπούλωτο τραύμα που άφησε στην ίδια η διχοτόμηση της Ινδίας, ενώ παράλληλα ανακαλύπτει εκ νέου τι σημαίνει να είσαι μητέρα, κόρη, γυναίκα και φεμινίστρια.

Στο νέο της μυθιστόρημα, η Geetanjali Shree αγγίζει ποικίλα ζητήματα. Μέσα από τα μάτια της Ma βλέπουμε τον αντίκτυπο της ιστορίας στον άνθρωπο, τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνία, την πανανθρώπινη αναζήτηση της ταυτότητας και την ανάγκη του «ανήκειν». Η βραβευμένη Ινδή συγγραφέας δε διστάζει επίσης να διαμαρτυρηθεί με την πένα της ενάντια σε κάθε λογής «σύνορα» που χωρίζουν χώρες, λαούς, πιστούς και φύλα.

Geetanjali Shree: Ποια είναι η νικήτρια του φετινού International Booker Prize;

Η Geetanjali Shree, γεννήθηκε στην περιοχή Mainpuri της Ινδίας το 1957 και σήμερα κατοικεί στο Νέο Δελχί. Θεωρείται μια από τις κορυφαίες εκπροσώπους της χίντι λογοτεχνίας. Έχει γράψει άλλα δύο μυθιστορήματα και αρκετά διηγήματα. Τα έργα της έχουν κερδίσει υποψηφιότητες για πολλά ινδικά και διεθνή λογοτεχνικά βραβεία, ενώ τα μυθιστορήματά της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά, τα σέρβικα και τα κορεάτικα. Σύμφωνα με την ίδια, τα λιγοστά αγγλικά βιβλία για παιδιά που είχε στη διάθεσή της όταν ήταν μικρή, την έκαναν να αγαπήσει τα χίντι.