Confiteor… Οι εξομολογήσεις μιας διάνοιας.

Τον Απρίλιο του 2016 εκδόθηκε στην Ελλάδα, από τον εκδοτικό οίκο Πόλις, ένα βιβλίο που ομολογουμένως αγαπήθηκε πολύ, από τους Έλληνες αναγνώστες και όχι μόνο. Το Confiteor του Jaume Cabré, ένα μεγαλειώδες επιχείρημα, το οποίο οι βιβλιοκριτικοί έσπευσαν να το συγκρίνουν με έργα του μεγέθους των έργων του Ουμπέρτο Έκο και άλλων μεγάλων λογοτεχνών, ενώ τιμήθηκε με πολλά βραβεία. Το ενδιαφέρον είναι όμως ότι εκτός από τους κριτικούς και τα βραβεία, έμελε να κερδίσει και τις καρδιές των αναγνωστών, σε πάνω από 15 διαφορετικές γλώσσες. Στο παγκόσμιο site αναγνωστών Goodreads έχει συνολική βαθμολογία 4.33/5 απο 1,394 αναγνώστες. Αυτό πιστεύω ότι είναι το μεγάλο στοίχημα, που θα ήθελε να κερδίσει κάθε συγγραφέας, την αγάπη του απλού κόσμου και τον σεβασμό των κύκλων της διανόησης. Αυτό το αναφέρω διότι το Confiteor δεν είναι ένα συνηθισμένο λογοτεχνικό έργο, το επιχείρημα ήταν δύσκολο και οι λόγοι είναι οι εξής.

Τα θέματα που πραγματεύεται είναι τόσα πολλά, που το σωστό είναι να μην πω «Η θεματική του Confiteor…» αλλά να πω αυτός ο περίτεχνος χορός. Το Confiteor είναι ένας χορός. Στην μέση στριφογυρίζει ο Αντριά, ενώ γύρω γύρω περιστρέφονται μικρότερες ιστορίες, που παρεμβάλουν την ιστορία του. Τα τραγούδια  που ακούγονται έχουν στίχους βγαλμένους από την ιστορία, κυρίως τον Εβραίων και την φιλοσοφία, ιδιαίτερα μέσα από τις σκέψεις του ίδιου του Αντριά. Η μουσική που ακούγεται φυσικά είναι οι ήχοι του βιολιού, ενός Στοριόνι του 18ου αιώνα.
Η αφήγηση είναι τόσο ευρηματική, που είναι αδύνατον για τον αναγνώστη να μην βρεθεί στον χορό, θέλει δεν θέλει να χορέψει. Ποιο συγκεκριμένα, αυτό που εντυπωσιάζει, είναι η τόσο ιδιαίτερη και ευρηματική αφηγηματική τεχνική. Αφηγητής είναι ο ενήλικος πλέον Αντριά που μας διηγείται την ζωή του. Στην ροή παρεμβάλλονται κάθε φορά δύο ή και τρείς ιστορίες, που συνδέονται μεταξύ τους συναισθηματικά κυρίως. Έτσι παρόλο που κανείς μπορεί να μπερδευτεί από την πλοκή, είναι αδύνατον να μην κατανοήσει την ψυχή του αφηγητή, όσο και να θεωρεί ακατανόητη την ιστορία που διηγείται την παρούσα στιγμή. Επίσης με την έναρξη της ανάγνωσης, ο αναγνώστης θα βρεθεί αντιμέτωπος με την εισαγωγή του πρώτου και του τρίτου προσώπου, στην ίδια πρόταση ενώ αφορά το ίδιο άτομο. Παράδειγμα: «Τότε ο Αντριά πήρε το θάρρος να πει ότι ο Χερ Ρομέου ήταν πιο βαρετός κι από κυριακάτικο απόγευμα, κι εκείνος με κοίταξε μ’ εκείνο το διαπεραστικό βλέμμα που ακόμα και τώρα…» σελ. 60.
Αυτός που διηγείται αυτή την πρόταση είναι ο Αντριά, ο Αντριά είπε ότι ο Χερ είναι βαρετός και τον Αντριά κοίταξε με διαπεραστικό βλέμμα.
Πιστέψτε με, δεν θα δυσκολευτείτε ιδιαίτερα να συνηθίσετε αυτή την αφήγηση. Mπορεί να πάρει περίπου στις  2 σελίδες να μπείτε στο νόημα, ενώ δεν θα αργήσετε να κατανοήσετε τους λόγους που ο Αντριά, μας αφηγείται με αυτό το πολύπλοκο τρόπο… Να επισημάνω ότι αυτή η σύνθεση, όσο περίεργο και να ακούγεται, είναι αυτό το κάτι που κάνει το βιβλίο, από απλώς όμορφο στο κάτι εξαιρετικό. Άπαξ και ο αναγνώστης το συνηθίσει και μπει μέσα του, είναι αδύνατον να ξεκολλήσει. Περνάει συναισθήματα, βαθιά συγκίνηση και θλίψη, εικόνες και σκέψεις που ποτέ στην ενήλικη ζωή του δεν θα περάσουν από το  μυαλό του, αν δεν επιχειρήσει μια  βουτιά στην απέραντη θάλασσα του Confiteor.
Ναι, αυτό το βιβλίο δεν γίνεται να μην αφήσει την χαρακιά του. Ο αναγνώστης θα το σκέπτεται για καιρό, και το σίγουρο είναι ότι μέσα στην καθημερινότητα του το μυαλό του θα κάνει παύση και θα φεύγει και θα στοχάζεται …. «Τελικά ποια είναι η αιτία του κακού;»
«Mea culpa. Confiteor.»

 Παρουσιάση από το οπισθόφυλλο του βιβλιου.

Βαρκελώνη, δεκαετία του ’50. Ο νεαρός Αντριά μεγαλώνει ανάμεσα σ’ έναν πατέρα που θέλει να του δώσει μόρφωση αναγεννησιακού ανθρώπου, να τον κάνει γνώστη πολλών γλωσσών, και μια μητέρα που τον προορίζει για την καριέρα δεξιοτέχνη βιολονίστα. Ο Αντριά, ευφυής, μοναχικός και υπάκουος, προσπαθεί να ικανοποιήσει τις υπέρμετρες και αντιφατικές φιλοδοξίες των γονιών του, ως τη στιγμή που ανακαλύπτει την ύποπτη προέλευση του οικογενειακού πλούτου και άλλα ανομολόγητα μυστικά. Πενήντα χρόνια μετά, ο Αντριά, λίγο πριν χάσει τη μνήμη του, προσπαθεί να ανασυνθέσει την οικογενειακή ιστορία, ενώ γύρω από ένα εκπληκτικό βιολί του 18ου αιώνα διαπλέκονται τραγικά επεισόδια της ευρωπαϊκής ιστορίας, από την Ιερά Εξέταση ως τη δικτατορία του Φράνκο και τη ναζιστική Γερμανία, με αποκορύφωμα το Άουσβιτς, το απόλυτο κακό.

Φιλόδοξο, συναρπαστικό μυθιστόρημα, που καταπιάνεται με τα μεγάλα ζητήματα της ζωής -την εξουσία, τον πόνο, τη μεταμέλεια, το κακό και την εξιλέωση, την εκδίκηση, την αγάπη, την ενοχή και τη συγχώρεση-, με υπέροχη γλώσσα και μια εντυπωσιακή πλοκή.

Το “Confiteor” έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων το βραβείο Κριτικών Serra d’Or 2012, το βραβείο M. Angels Anglada 2012, το βραβείο La tormenta en un Vaso 2012, το βραβείο Crexells 2012, το βραβείο Courrier International για το καλύτερο ξένο μυθιστόρημα του 2013.

Μεταφράστηκε σε δεκαπέντε γλώσσες και σημείωσε παντού ιδιαίτερη εμπορική επιτυχία, πουλώντας πάνω από 1.000.000 αντίτυπα.

Πηγή:

Confiteor