Κάρολος Κουν: Ο Μεγάλος Θεατρικός Σκηνοθέτης

«Το θέατρο είναι μια τέχνη, με αυτοτέλεια, που κρίνεται σύμφωνα με τους νόμους της τέχνης κι όχι κατά πόσο μιμείται τη ζωή πετυχημένα ή όχι».

Σαν σήμερα, στις 13 Σεπτεμβρίου του 1908, γεννήθηκε στη Προύσα της Μικράς Ασίας, ο Έλληνας θεατρικός σκηνοθέτης εβραϊκής καταγωγής, Κάρολος Κουν. Η διαμονή του στην Προύσα διήρκεσε μόλις έξι μήνες και καθώς εγκαταστάθηκε στη Πόλη όπου και έμεινε εκεί μέχρι που συμπλήρωσε τα είκοσί του χρόνια.

Παρόλο που ουδείς από τους προγόνους του δεν είχε εν ασχοληθεί με τις τέχνες, ο ίδιος στράφηκε προς το θέατρο, που κέρδισε την καρδιά του. Το 1920, γράφτηκε στη Ροβέρτειο Σχολή της Κωνσταντινούπολης, «ένα αμερικάνικο κολλέγιο που ιδρύθηκε από ιεραποστόλους, με αμερικάνικα τραγούδια και ψαλμούς, με γήπεδα μπάσκετ και αθλητικά αγωνίσματα», από το οποίο και αποφοίτησε το 1928. Το ίδιο έτος, επειδή δεν ένιωθε να τον συνδέει κάτι με την Πόλη, καθώς όλοι σχεδόν οι φίλοι και συγγενείς του είχαν εγκατασταθεί στην Ελλάδα, φεύγει από την Κωνσταντινούπολη και κατευθύνεται στο Παρίσι όπου και σπούδασε αισθητική στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης.

 

 Το 1929 εγκαθίσταται στην Αθήνα, όπου και εργάζεται ως καθηγητής της Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας στο Κολλέγιο Αθηνών από το 1930 ως το 1939 και με μαθητές του, από το Κολλέγιο, παρουσίασε έργα του Αριστοφάνη «Όρνιθες», «Βάτραχοι», «Κύκλωπας», «Πλούτος» και του Σαίξπηρ «Όνειρο Θερινής Νυκτός». Το 1934-36, ίδρυσε μαζί με τους Γιάννη Τσαρούχη και Διονύσιο Δεβάρη τη Λαϊκή Σκηνή και συνεργάστηκε με διάφορους θιάσους (Κατερίνας, Κοτοπούλη, κ.ά.). Βασική επιδίωξη της Λαϊκής Σκηνής ήταν η αναβίωση του «ελληνικού λαϊκού εξπρεσσιονισμού» και λειτουργούσε υπό τις εξής αισθητικές αρχές:

Διαβάστε επίσης  6α Θεατρικά Βραβεία Κοινού Αll4fun.gr
Advertisements
Ad 14

«Πιστεύουμε ότι κάθε λαός μπορεί να δημιουργήσει και να αποδώσει μόνο όταν νιώθει τον εαυτό του ριζωμένο στη παράδοση. Θα δώσουμε κάτι που μπορεί να φανεί φτωχό στο εξωτερικό του, γιατί αποβλέψαμε στον μέσα πλούτο των έργων και με τι τρόπο ο πλούτος θα μπορούσε να εκφραστεί πιο καλά, με μέσα απλά και να αγγίξει την ψυχή μας, που την έχουν παραστρατήσει κακές ξένες απομιμήσεις. Το θέατρο είναι μια τέχνη, με αυτοτέλεια, που κρίνεται σύμφωνα με τους νόμους της τέχνης κι όχι κατά πόσο μιμείται τη ζωή πετυχημένα ή όχι».

Τα έργα που ανέβηκαν από τη Λαϊκή Σκηνή, σε διάφορες σκηνές, ήταν τα εξής: «Ερωφίλη», «Άλκηστις», «Κατά φαντασίαν ασθενής», «Πλούτος», «Παντρολογήματα». Η «Λαϊκή Σκηνή» λειτούργησε ως τα μέσα του 1936, οπότε και διαλύθηκε για οικονομικούς λόγους. Μετά τη διάλυση της «Λαϊκής Σκηνής» και την αποχώρηση από το Κολλέγιο Αθηνών, ο Κάρολος Κουν συνεργάστηκε πρώτα με τον θίασο Κατερίνας (1939) σκηνοθετώντας την «Έντα Γκάμπλερ», με τον θίασο Κοτοπούλη (1939-1941), με τον οποίο ανέβασε 20 έργα, από τα οποία η Κοτοπούλη έπαιξε σε επτά, στην «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή, στο «Μια γυναίκα χωρίς σημασία» του Όσκαρ Ουάιλντ κ.λ.π. Έπειτα, στην περίοδο 1941-1942, ξαναγύρισε στο θίασο Κατερίνας και σκηνοθέτησε άλλα επτά έργα, με τελευταίο την «Νόρα» του Ίψεν.

 

Εσωτερικό Θεάτρου Τέχνης

Το 1942 ίδρυσε το Θέατρο Τέχνης όπου και ανέβασε Ίψεν, Τζορτζ Μπέρναρντ Σω, Πιραντέλλο και μετά την απελευθέρωση για πρώτη φορά στην Ελλάδα, Λόρκα, Τένεσι Ουίλιαμς, Μίλερ κ.ά. Επίσης το ίδιο έτος (1942) ίδρυσε τη Δραματική Σχολή του θεάτρου του, στην οποία μαθήτευσαν οι σημαντικότεροι σκηνοθέτες και ηθοποιοί της μεταπολεμικής γενιάς.

Διαβάστε επίσης  Εισαγωγικές εξετάσεις για το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας

Για λόγους οικονομικούς, το 1949, το Θέατρο Τέχνης διαλύθηκε, ωστόσο, άνοιξε πάλι το 1954 σε μορφή κυκλικού θεάτρου. Τη περίοδο εκείνη (1950-53) ο Κουν συνεργάστηκε με το Εθνικό Θέατρο, σκηνοθετώντας Τσέχοφ «Ο θείος Βάνιας» και «Οι τρεις αδερφές», Πιραντέλο «Ερρίκος Δ΄».

Από το 1957 ανεβάζει αρχαίο δράμα. Αρχικά στο θέατρό του παρουσίασε τον «Πλούτο» και το 1959 τους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη, που θεωρήθηκε παράσταση-σκάνδαλο λόγω της πρωτοποριακής της μορφής, και στη συνέχεια στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, για να συνεχίσει στο Θέατρο των Εθνών του Παρισιού, Λονδίνο, Ζυρίχη, Μόναχο, Μόσχα, Λένινγκραντ, Βαρσοβία, Βενετία, Φεστιβάλ Βιέννης, Διεθνές θεατρικό Φεστιβάλ Βελιγραδίου, Ελληνική Εβδομάδα του Ντόρτμουντ, Φεστιβάλ Φλάνδρας και σκανδιναβικές πρωτεύουσες με τα έργα «Όρνιθες», «Πέρσες», «Επτά επί Θήβας», «Αχαρνής», «Οιδίπους Τύραννος», «Λυσιστράτη», «Βάκχες» και «Ειρήνη».

Επίσης, παρουσίασε έργα ξένων συγγραφέων, όπως των, Ουάιλντερ «Μικρή μας πόλη», Σαρτρ «Κεκλεισμένων των θυρών», Πάτρικ «Αυγουστιάτικο φεγγάρι», Ουίλιαμς «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι», «Τριαντάφυλλο στο στήθος» και «Καλοκαίρι και καταχνιά», Μπρεχτ «Ο κύκλος με την κιμωλία» και «Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν», Ιονέσκο «Ρινόκερος», Μίλερ «Ο θάνατος του εμποράκου», Ο’ Νιλ «Ο παγοπώλης έρχεται», Μπέκετ «Περιμένοντας τον Γκοντό», Πίντερ, Άλμπι, Αραμπάλ, Ζενέ, Βάις, κ.ά. Οι περισσότεροι μάλιστα απ’ αυτούς τους συγγραφείς πρωτοπαρουσιάστηκαν στην Ελλάδα από το Θέατρο Τέχνης. Παράλληλα, σκηνοθέτησε έργα νέων Ελλήνων θεατρικών συγγραφέων, όπως των Καμπανέλλη, Κεχαΐδη, Σκούρτη, Σεβαστίκογλου, Αρμένη, Λ. Αναγνωστάκη «Η αυλή των θαυμάτων», «Αγγέλα», «Η πόλη», «Βαβυλωνία», κ.λπ.

Το 1984 το ελληνικό κράτος παραχώρησε έναν χώρο στην Πλάκα, για την ανέγερση του θεάτρου Κ. Κουν.

Τιμήθηκε με το παράσημο Φοίνικα, το Αργυρό Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών και το βραβείο Θεάτρου των Εθνών. Με τη διαθήκη του, που δημοσιεύτηκε λίγες μέρες μετά το θάνατό του τον Φεβρουάριο του 1987, κληροδότησε τον τίτλο Θέατρο Τέχνης στους Γ. Λαζάνη, Μ. Κουγιουμτζή και Γ. Αρμένη με την προτροπή να συνεχίσουν τη συνεργασία τους στο Θέατρο Τέχνης Κ. Κουν.

Έγραψε τις μελέτες «Η αρχαία τραγωδία-κωμωδία» και «Ο σκηνοθέτης και το αρχαίο δράμα».

Διαβάστε επίσης  Νίκος Γιάννακας:«Στόχος μας είναι, τα επόμενα χρόνια να καθιερωθεί το Φεστιβάλ Θεατρικού Μονολόγου ως θεσμός στα θεατρικά δρώμενα της Αθήνας.»

Προς τιμήν του θεσμοθετήθηκε το Βραβεία Κάρολος Κουν.

..Κάπως έτσι φτάνει στο τέλος της, μία ακόμη από τις πολλές βιογραφίες του Καρόλου Κουν, που όμως δεν δύναται να φανερώσει στο έπακρο τις πτυχές της προσωπικότητας του «μεγάλου» θεατρικού σκηνοθέτη.

 

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Ένας διαφορετικός τυμπανιστής

“Ένας διαφορετικός τυμπανιστής” του φυλετικού ρατσισμού

  Το μυθιστόρημα  «Ένας διαφορετικός τυμπανιστής» του William Melvin Kelley ανήκει

Φούστα πάνω από παντελόνι: Ένα αμφιλεγόμενο trend

Η επιστροφή του trend!Από το τότε στο τώραΜε τις ρίζες