Οι Ψευδοεξομολογήσεις (Les Fausses Confidences) του Μαριβώ, μία κλασική κωμωδία που γράφτηκε από τον Γάλλο θεατρικό συγγραφέα το 1737, ανέβηκε μετά από 65 χρόνια στο σανίδι του studio Μαυρομιχάλη, στα Εξάρχεια. Μία κωμωδία εποχής με εξαιρετικές “δυσκολίες” στη δομή του, αλλά και με δυσκολίες να ενσωματωθεί στα δεδομένα μιας σύγχρονης κοινωνίας. Ο σκηνοθέτης, Φώτης Μακρής, έκανε μία φιλότιμη προσπάθεια να την αναβιώσει στο σήμερα. Παρόλα αυτά, κατά την άποψη μου, ένα θεατρικό έργο του 18ου αιώνα είναι σχεδόν ανέφικτο να ενσωματωθεί ολοκληρωτικά στο πλαίσιο μίας σύγχρονης κοινωνίας, η οποία απέχει αιώνες από τα κοινωνικά δεδομένα της γαλλικής εποχής του Διαφωτισμού. Η έννοια του κωμικού στοιχείου και η ψυχογράφηση των ανθρώπων γύρω από τον έρωτα μεταβάλλεται ανά τις εποχές, γεγονός που το κάνει αυτομάτως δύσκολο να αποδοθεί επί σκηνής, δίχως την κατάλληλη ανάλυση του έργου από δραματολογική σκοπιά και όχι μόνο. Με άλλα λόγια, για να επιτευχθεί ορθά η αναβίωση ενός κλασικού έργου, είναι απαραίτητο να εξεταστεί συνολικά ως προς όλες τις κατευθύνσεις.
Στην εν λόγω παράσταση, η απεικόνιση της ερωτικής ψυχολογίας που ήθελε να αποδώσει ο Μαριβώ, ήταν σχεδόν ανύπαρκτη. Η σημασία της διαχρονικότητας, αλλά και της επικαιρότητας, που αντανακλούσε μια άλλη απαρχαιωμένη εποχή, «χάθηκε» μέσα στην παράσταση. Καθώς, η ανούσια ενσωμάτωση των μεταμοντέρνων στοιχείων αποπροσανατόλισε εντελώς το κοινό από την αρχική θέση του έργου, δηλαδή την ουσία και την κατάκτηση του έρωτα. Η χρήση της ψηφιακής τηλεόρασης ως σκηνικό αντικείμενο και η προβολή πορνογραφικού υλικού στο DVD player, δεν είχαν καμία σύνδεση ούτε με τον ρομαντισμό που απέπνεε ο Μαριβώ, αλλά ούτε και με την υπόθεση του έργου. Η χρήση τους δεν είχαν κανένα ουσιαστικό υπόβαθρο, παρά μόνο να τραβήξουν το ενδιαφέρον των θεατών και να προκληθεί γέλιο. Ένα κλασικό έργο, οφείλει να παραμένει κλασικό στο σύνολο του, δίχως μεταμοντέρνες προσμίξεις. Σε άλλη περίπτωση, θα ήταν κοινώς αποδεκτό, να μετατραπεί εξολοκλήρου σε σύγχρονη παράσταση, χωρίς να ενυπάρχουν μέσα της κλασικά στοιχεία. Από την στιγμή, που έχουμε να αντιμετωπίσουμε μία πολυσύνθετη ψυχολογική κωμωδία, είναι απαραίτητο
Οι ενδυματολογικές επιλογές της Μαντώς Ψυχουντάκης, υπήρξαν ολίγον οξύμωρες μεταξύ τους, αφού δεν «έδεναν» με την συνολική εικόνα της παράστασης. Άλλοι ηθοποιοί φορούσαν φανταχτερά ενδύματα με τούλι και άλλοι, καθημερινά πουκάμισα με αθλητικά παπούτσια. Η αντίθεση αυτή, θα ήταν ενδιαφέρουσα, μόνο εάν αναφερόμασταν σε ένα διαφορετικό θεατρικό έργο. Ακόμη, η απλοϊκότητα θα ήταν όμορφη μέσα στην απλοϊκότητα της, δηλαδή εάν ήταν όλα απλοϊκά στο σύνολο τους. Με άλλα λόγια, δεν υπήρχε ενδυματολογική αρμονία.
Οι ηχηρές μουσικές επιλογές του Γιώργου Χανού, αν και δεν ήταν ιδιαίτερα συμβατές με το σύνολο του έργου, εξύψωσαν πολύ την παράσταση με αποκορύφωμα στην τελευταία σκηνή, όπου έπαιξε το “Angel” των θρυλικών Massive Attack.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
