Γκιάκ σε σκηνοθεσία της Γεωργίας Μαυραγάνη

Γκιάκ

«Γκιάκ» σημαίνει συγγένεια εξ αίματος, εκδίκηση, φυλή, αίμα. Αίμα που χύθηκε και οφείλει να ξεπληρωθεί. Ο Δημοσθένης Παπαμάρκος ταράζει ψυχές, πεποιθήσεις και στεγανά με τα διηγήματα του. Αποκαλύπτει την αποκτήνωση του ανθρώπου που δεν εξαιρεί κανέναν στον πόλεμο, αλλά και τους ηθικολογισμούς μιας κοινωνίας που καλείται να επανενταχθεί ο στρατιώτης, άπαξ και κατορθώσει να μείνει ζωντανός, και να στεφθεί ήρωας. Εννέα διηγήματα με τραχύ προφορικό λόγο, με μορφή αφηγηματική και μονολογική, σαν απάντηση σε ένα πρόσωπο, που δεν έχει σημασία ποιο είναι στην πραγματικότητα, αρκεί που είναι εκεί να ψυχοθεραπεύσει, μέσω της εξομολόγησης, εκείνον που το τραύμα του μένει ανεπούλωτο.

Το «Γκιάκ» της Γεωργίας Μαυραγάνη αφορά τέσσερα από τα εννέα διηγήματα: “Ντο τ’ α πρες κοτσσίδετε”, “Γυάλινο μάτι”, “Ήρθε ο καιρός να φύγουμε”, “Νόκερ”. Η σκηνοθέτιδα έκανε η ίδια την διασκευή, σεβάστηκε και διατήρησε το αρβανίτικο τοπικό ιδίωμα των διηγημάτων, το οποίο αποτελεί μία έξοχη επιλογή του Παπαμάρκου που δίνει από μόνο του την ατμόσφαιρα του τόπου, του χρόνου, των ανθρώπων. Ο βιασμός και ο φόνος της αδερφής δεν μπορεί να ξεχαστεί και διψά για εκδίκηση,  είναι, βέβαια, και το Κανούν που ρυθμίζει τα εγκλήματα και θα αποδώσει δικαιοσύνη. Ο ομοφυλοφυλικός έρωτας πρέπει να πάψει, να αποσιωπηθεί όταν το περιβάλλον αλλάζει, όταν το ξεγύμνωμα του πολέμου δίνει την θέση του στην υποκριτική ενδυμασία της κοινωνίας. Οι ερωτευμένοι γίνονται νικημένοι, ο πόλεμος και η ξενιτιά θα μπουν ανάμεσα τους και θα τους χωρίσουν. Ο killer θα γίνει noker, θα χωριστεί από την οικογένεια και τον τόπο του που φοβούνται να αντιμετωπίσουν την αλήθεια του πως “Γι αυτό είναι το αίμα, για να χύνεται”. Όλοι στρατιώτες του ’22, αρβανίτες από τα χωριά της Λοκρίδας, άνθρωποι που δεν επέλεξαν να αλλοτριωθούν, που τους επέβαλλαν την βία και αυτοί συνέχισαν με βία και ήρωες δεν έγιναν ποτέ.

Διαβάστε επίσης  Rose is a rose is a rose στην “Ανοιχτή Σκηνή - θεατρικές φωνές της πόλης”

Μπαίνεις στο Μικρό Θέατρο και τους συναντάς όλους εκεί γύρω από ένα τραπέζι, τραπέζι γάμου, τραπέζι Κυριακάτικο, σημείο αναφοράς του εθνικού τρίπτυχου “πατρίς, θρησκεία, οικογένεια”.Οι τρεις πρώτες ιστορίες κυλούν ταυτόχρονα, συνομιλούν, διασταυρώνονται, όλα γύρω από ένα τραπέζι που χωρίζει, που ενώνει, που στροβιλίζεται, που φέρει τα σώματα σαν γη στέρεα και σαν άβυσσος που κόβεται στα δυο. Η Μαυραγάνη λέει την ιστορία του κόσμου και την συνοδεύει με τα τέσσερα στοιχεία της φύσης. Νερό που κυλά και ξεπλένει, χώμα προέλευσης και κατάληξης του σώματος, φωτιά που κάνει στάχτη ένα χάρτινο χωριό, σώμα που θα μείνει στον αέρα δεμένο και ακινητοποιημένο με τις αλυσίδες ζώου. Ήχοι φυσικοί που μπλέκονται με τις φωνές των ηθοποιών, που εναλλάσσονται με την απόλυτη ησυχία, με τους ήχους της ηλεκτρικής κιθάρας, με το δημοτικό τραγούδι, συνεισφέροντας όλοι στην συγκινησιακή δυναμική της παράστασης.

Advertisements
Ad 14

Γκιάκ

Η παράσταση ξεκινά με την οικογενειακή συγκέντρωση στο τραπέζι, με χαρά, γιορτή και χορό. “Πες μας πως ήταν εκεί στον πόλεμο” θα ρωτήσει μια φωνή για να ακούσουν όλοι τα ανδραγαθήματα των ηρώων που πολέμησαν για την πατρίδα. Η ερώτηση όμως τελικά οδηγεί σε μια αφήγηση που κανένας δεν είναι έτοιμος να ακούσει διότι το βίωμα του πολέμου δεν υπακούει στους κοινωνικούς κανόνες, είναι αυτόνομο και ηθικά “απολίτιστο”. Η πατρίδα είναι η αφορμή που το άτομο θα χάσει την ανθρώπινη ιδιότητα του όταν θα αρχίσει να σκοτώνει. Η οικογένεια αδυνατεί να αγκαλιάσει το μέλος της και την πληγή του, γίνεται ο εχθρός, εκείνη που το έστειλε στην κόλαση με σκοπό να την προστατέψει και τώρα στρέφει αλλού το βλέμμα. Και αυτό το κείμενο του Παπαμάρκου το αποκαλύπτει, η σκηνοθεσία της Μαυραγάνη το εξυψώνει και οι έξοχες ερμηνείες των ηθοποιών το αναπαριστούν μέσα στο παράλογο του.

Διαβάστε επίσης  Η Λίμνη Των Κύκνων Στην Εθνική Λυρική Σκηνή

Η Γεωργία Μαυραγάνη μοίρασε τους ρόλους σε όλους τους ηθοποιούς δίχως να ταυτοποιήσει και διατήρησε την καθολικότητα του λόγου. Άψογες οι ερμηνείες όλων των ηθοποιών, χορογραφημένες με ακατάπαυστη κίνηση χωρίς ίχνος υπερβολής, με ολόστρωτη εκφορά λόγου και σωματική έκφραση που επικοινωνούσε ακόμη και στην σιωπή. Ένα άρτια δουλεμένο και ολοκληρωμένο σύνολο. Η χρήση του μικροφώνου, αν και συνηθισμένη τα τελευταία χρόνια, εδώ έδινε την αίσθηση του αυθόρμητου και απαραίτητου, τόνιζε και υπογράμμιζε, ψιθύριζε, εκμυστηρευόταν και ηρεμούσε.

Η σκηνοθέτιδα εικονοποιεί όλη την αμφισβήτηση και την αποδόμηση στερεοτυπικών αντιλήψεων, μυθευμάτων και ηθικών αξιών με τα οποία καταπιάνεται ο συγγραφέας σε ένα κείμενο μεγάλης λογοτεχνικής αξίας. Ακόμη και στην παρουσία του Θείου που υπάρχει διάχυτη, η κίνηση του σταυρού διακόπτεται απότομα μόλις πάει να γίνει και μεταλλάσσεται και αυτή από σύμβολο ελληνικής ταυτότητας σε αντικείμενο αμφισβήτησης. Απίστευτη σκηνική οικονομία σε μία παράσταση με έντονα συναισθήματα αλλά όχι εξαναγκαστικό συναισθηματισμό, ένα αντιπολεμικό μήνυμα που αποφεύγει τον διδακτισμό. Εύστοχη και η επιλογή του Μικρού Θεάτρου της Μονής Λαζαριστών με την περιμετρική διάταξη των θεατών, σαν να είμαστε και εμείς συνδαιτυμόνες στο οικογενειακό τραπέζι, συνειδητά και συμμετοχικά, να κρατάμε τα ποτήρια του κόκκινου κρασιού, να αγγίζουμε τα ποτισμένα από πόνο γράμματα της Ανθούλας, να μυρίζουμε το βρεγμένο χώμα έως ότου οι ηθοποιοί θα στρέψουν το βλέμμα και κατάματα να μας πουν “Αλλά, για πεμ΄ κι εσύ… Σε ζάλισα με τα δικά μου… για πεμ΄ και τα δικά σου τώρα;”

Γκιάκ

Γεννήθηκα και μένω στην Θεσσαλονίκη. Από την νεαρή μου ηλικία αγάπησα το θέατρο, τον κινηματογράφο και τα βιβλία κάτι που με οδήγησε λίγα χρόνια μετά στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ. Η βαθιά και συστηματική ενασχόληση με το θέατρο αποτελεί πηγή ζωής και τρόπο έκφρασης για μένα. Η δημιουργικότητα και η έμπνευση μου βρίσκουν διέξοδο και στην διακόσμηση.

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

The Turkish Detective: Εγκλήματα με άρωμα… Κωνσταντινούπολης

Εγκλήματα στην ΠόληΗ σειρά The Turkish Detective είναι από εκείνες
Η ψυχοθεραπεία σκοτώνει τον έρωτα;

Η ψυχοθεραπεία σκοτώνει τον έρωτα;

Έρωτας και ψυχοθεραπεία – έννοιες ασύμβατεςΗ Κόλαση του Δάντη μοιάζει