Στις 31 Μαρτίου 2017 η νέα σειρά του Netflix ”13 reasons why”, έσκασε σαν βόμβα προκαλώντας κύμα αντιδράσεων όχι μόνο στο κοινό που την παρακολούθησε αλλά και στο οικείο τους περιβάλλον.
Η 17χρονη Χάνα αυτοκτονεί στην μπανιέρα του δωματίου της, νιώθοντας εγκαταλελειμμένη ακόμα και απο τους ίδιους της τους γονείς. Οι λόγοι της αυτοκτονίας της είναι καταγεγραμμένοι στις 13 κασέτες που άφησε πίσω της. Κάθε κασέτα αποτελεί και έναν λόγο, ένα πρόσωπο που την έφερε πιο κοντά στο τέλος. Οι κασέτες αποστέλλονται και στους 13 ”θύτες” και η εκδίκηση της Χάνα παίρνει μορφή και..φωνή. Ο συμμαθητής της Χάνα, Κλέι, που είναι και ο πρωταγωνιστής της σειράς, παρόλο που βρίσκεται μέσα στις κασέτες, διαφέρει από τους υπόλοιπους 12 και αποφασίζει να ξεκινήσει έναν αγώνα για την δικαίωση της νεκρής φίλης του.
Το Netflix δεν αποκαλύπτει την ακροαματικότητά του, αλλά από την πρεμιέρα της σειράς, το ”13 reasons why” έχει γίνει η πιο πολυσυζητημένη σειρά στο Τwitter. Αυτό οφείλεται εν μέρει και στην σύγκρουση που έχει ξεσπάσει ανάμεσα σε υποστηρικτές και πολέμιους της σειράς. Η διαφορά τους έγκειται στην προσέγγιση της αυτοκτονίας δια στόματος του θύματος. Ουσιαστικά υποστηρίζεται ότι η αυτοκτονία παρουσιάζεται ως ιδανική εκδίκηση. Την ίδια στιγμή, ψυχολόγοι, καθηγητές και γονείς ανησυχούν ότι οι νέοι θεατές θα παρακολουθήσουν επιδερμικά τη σειρά χωρίς να κατανοήσουν τα βαθύτερα νοήματα που κρύβει. Προτάθηκε ακόμα να αναγράφεται στην οθόνη ο αριθμός της Εθνικής Ανοικτής Τηλεφωνικής Γραμμής Πρόληψης Αυτοκτονίας καθ’ όλη τη διάρκεια των επεισοδίων, ενώ δεν έλειψαν και οι προειδοποιητικές επιστολές σε γονείς και κηδεμόνες στις ΗΠΑ.
Από την άλλη, οι δημιουργοί της σειράς και πολλοί φανς υποστηρίζουν ότι η απεικόνιση πρέπει να είναι ρεαλιστική, ώστε να μη δημιουργείται μια εξιδανικευμένη εικόνα του θέματος. Συγχρόνως, υποστηρίζουν ότι έχουν συμβουλευτεί ψυχολόγους και επαγγελματίες ψυχικής υγείας καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η σειρά κρίνεται ακατάλληλη για άτομα κάτω των 17 ετών. Οι υποστηρικτές της σειράς ωστόσο κάνουν λόγο για μια ακόμη ακραία έκφραση πολιτικής ορθότητας και μιλούν για δεκάδες φιλμ και σειρές που έχουν καταπιαστεί με το θέμα της αυτοκτονίας. Προσθέτουν πως το σίριαλ είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για να έλθουν πιο κοντά γονείς και παιδιά και να ανοίξει η συζήτηση για το θέμα του σχολικού εκφοβισμού και των εφηβικών αυτοκτονιών που αυξάνονται δραματικά στις ΗΠΑ.
Το θέμα αυτό δεν είναι το μόνο με το οποίο καταπιάνεται η σειρά. Το ”13 reasons why” παρουσιάζει πολλά ζητήματα που απασχολούν έντονα νέους και εφήβους, όπως η ομοφυλοφιλία, η σχέσεις, η πραγματική φιλία και ο βιασμός. Όπως διαπιστώνει το ποπ ίνδαλμα των ΗΠΑ και παραγωγός της σειράς, Σελένα Γκόμεζ, τα θέματα αυτά αγγίζουν και τη σφαίρα των διάσημων. Όπως έχει παραδεχτεί και η ίδια, έχει περάσει προβλήματα ψυχικής υγείας και δεν είναι εύκολο να καταπιαστεί κανείς με τέτοια θέματα.
Με την ακροαματικότητα της σειράς να αυξάνεται συνεχώς , όλο και περισσότερα άρθρα γράφονται υποστηρίζοντας την μία ή την άλλη άποψη. Σε ένα από αυτά υποστηρίζεται ότι η αύξηση επικοινωνίας μεταξύ καθηγητών και γονέων μπορεί να ενισχύσει σημαντικά τόσο την ακαδημαϊκή επίδοση των μαθητών όσο και τα διάφορα επιτεύγματά τους. Επίσης θεωρείται ότι η σειρά του Netflix πιθανότατα έκανε επιτυχία στους εφήβους, επειδή αναγνωρίζουν την απεικόνισή αυτής της αλήθειας: οι μητέρες και οι πατέρες τους δεν είναι πρότυπα γονέων, μπαινοβγαίνοντας και παρεμβαίνοντας με ελάχιστο σκοπό στις ζωές των εφήβων. Η μητέρα της Χάνα, συμπονετική και αποφασισμένη να φτάσει στη ρίζα της αυτοκτονίας της κόρης της, τελικά απουσίαζε όπου είχε πραγματικά σημασία. Ο πατέρας της, ένα ακόμη κλισέ του ήσυχου, αποστασιοποιημένου μπαμπά, είναι δύο φορές πιο ανίδεος. Καθώς οι γονείς αρχίζουν να αγωνίζονται εναντίον του σχολείου της Χάνα, αποδεικνύεται ότι ούτε οι ίδιοι δεν γνώριζαν τους φίλους της και εννοείται ούτε τους εχθρούς της ή όσα την βασάνιζαν.
Αν και σαν ενεργό μέλος της κοινωνίας και σκεπτόμενη νέα, θεωρώ την απραγία της Χάνα εκνευριστικά υπαρκτή σε σημείο νέκρωσης και τις αλλεπάλληλες υπερβολικές κακουχίες κομβικό σημείο για τη συνέχιση της σειράς, οι αυτοκτονίες εξαιτίας bullying όχι μόνο είναι υπαρκτές αλλά και μετρούν όλο και περισσότερα θύματα χρόνο με τον χρόνο. Το φαινόμενο πλέον εξαπλώνεται και στη χώρα μας με τις μόδες των διαδικτυακών παιχνιδιών και ”δοκιμασιών” να δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Ίσως σαν κοινωνία θα πρέπει να δώσουμε περισσότερη προσοχή στις λεπτομέρειες και στους ανθρώπους που βρίσκονται δίπλα μας. Χρειάζεται να ακούμε πραγματικά τα λόγια των άλλων γιατί κρύβουν τις βαθύτερες σκέψεις τους και να μην αγνοούμε τα σημάδια κινδύνου. Εκτός απο αυτό, ας γίνουμε παραδείγματα προς μίμηση με την συμπεριφορά μας. Τα παιδιά και οι νεότεροι μαθαίνουν βλέποντας τις πράξεις των μεγαλύτερων. Ας είμαστε λοιπόν αφοσιωμένοι και προσιτοί στους γύρω μας, προσεκτικοί σε αυτά που έχουν να μας πουν και γενναίοι αρκετά για να τους ακούσουμε.
