Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή: Πώς η σειρά ξαναγίνεται επίκαιρη;

τι ψυχή θα παραδώσεις

Το Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή; γίνεται ξανά επίκαιρο εν μέσω καταγγελιών για περιστατικά βίας, παρενόχλησης και κακοποίησης από σημαντικό αριθμό καλλιτεχνών και όχι μόνο. Τι είναι όμως αυτό που την φέρνει ξανά στο προσκήνιο 21 χρόνια μετά την προβολή της;

Το Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή; ήταν η μαύρη κωμωδία των Ρήγα & Αποστόλου που ακολούθησε μετά τους Δύο Ξένους. Η προβολή της ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2000 και ενώ προοριζόταν να συνεχιστεί για 30 επεισόδια, κόπηκε στα εξήμισι. Αυτό ήταν το τελικό χτύπημα για μία πραγματικά πολύπαθη σειρά για την οποία τα προβλήματα είχαν εμφανιστεί πολύ νωρίς. Αρκεί να θυμίσω ότι η αρχική διανομή ανακλήθηκε, ενώ μάλιστα είχε γυρίσει επεισόδια που δεν προβλήθηκαν ποτέ!

Γιατί λοιπόν το θυμήθηκα τώρα;

Ο βασικός λόγος είναι ορισμένα από τα θέματα που θίγονται στο Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή;. Η σειρά στρέφει την προσοχή στη σεξουαλική και ενδοοικογενειακή βία, μεταξύ άλλων, και έτσι έρχεται να συνδεθεί με το κλίμα των τελευταίων εβδομάδων. Το κλίμα που έχει δημιουργηθεί εξαιτίας της σειράς καταγγελιών από καλλιτέχνες σχετικά με πράξεις παρενόχλησης, βίας και κακοποίησης που έχουν υποστεί στο εργασιακό τους περιβάλλον ή με πρόσχημα την επαγγελματική τους αποκατάσταση ή ανέλιξη.

Advertisements
Ad 14

Disclaimer

Σε αυτό το σημείο είναι απαραίτητο να ξεκαθαρίσουμε το πλαίσιο μέσα στο οποίο γράφεται το άρθρο αυτό δεδομένου ότι κάθε αναφορά σε τέτοια θέματα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική.

Αρχικά να ξεκαθαρίσουμε ότι η σύνδεση που επιχειρείται είναι ανάμεσα στα γεγονότα που σεναριακά περιλαμβάνονται στα επεισόδια και σε γεγονότα που ακούμε σήμερα μέσα από τις εν λόγω καταγγελίες. Περιστατικά που δεν αφορούν το ίδιο το σενάριο αλλά, ενδεχομένως, τη διαδικασία των γυρισμάτων καθώς και περιστατικά που ίσως συνέβησαν εκτός κάμερας δεν λαμβάνονται υπόψη.

Επιπλέον σχετικά με τα θέματα που πραγματεύεται η σειρά, είναι σαφές ότι η ενδοοικογενειακή βία και η διενέργεια σεξουαλικής κακοποίησης -και δη της κακοποίησης ανηλίκων- ορίζονται, περιγράφονται και τιμωρούνται με βάση τη σχετική νομοθεσία. Σε καμία περίπτωση δεν τίθεται θέμα υποβάθμισης της σημασίας τους ή παρουσίασής τους με χιουμοριστικό τρόπο, από αυτό το άρθρο. Ούτε η εκδίκηση σε βάρος του θύτη προτείνεται από τη σειρά ή το άρθρο ως τρόπος αποκατάστασης και επίλυσης του προβλήματος ή ως νόμιμη ποινή.

Διαβάστε επίσης  Χάρις Αλεξίου και Μάρω Κοντού στη μικρή οθόνη

Στόχος του άρθρου είναι να δείξει πόσο επίκαιρο γίνεται ξανά το σενάριο της σειράς και πόσο σταθερή έχει δυστυχώς αναδειχθεί η ύπαρξη τέτοιων περιστατικών μέσα στις δεκαετίες.

Πόσο επίκαιρο είναι τελικά το Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή;;

Για όσους, λοιπόν, δεν θυμούνται η αρχή της ιστορίας του Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή; εμπεριέχει ένα περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης. Οι τέσσερις πρωταγωνίστριες της ιστορίας συναντιούνται για πρώτη φορά στο ορφανοτροφείο που μεγαλώνουν. Εκεί υφίστανται κατ’ εξακολούθηση σεξουαλική κακοποίηση από τον κοινωνικό λειτουργό Γεώργιο Μαντά. Η Αλέκα (Χρύσα Ρώπα), η Φωφώ (Ελένη Καστάνη), η Πόπη (Άβα Γαλανοπούλου) και η Ντομινίκ (Ελένη Ράντου) ορκίζονται εκδίκηση. Όταν ο Μαντάς επιστρέφει στην Ελλάδα, οι 40χρονες πια γυναίκες συναντιούνται ξανά προκειμένου να πάρουν την εκδίκησή τους. Το Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή; επικεντρώνεται στις αποτυχημένες τους προσπάθειες να βγάλουν τον Μαντά από τη μέση. Ταυτόχρονα γίνεται κωμικό εστιάζοντας, μεταξύ άλλων, σε γρήγορους και γεμάτους ατάκες διαλόγους, σε πολιτικά ή κοινωνικά σχόλια και στη διακωμώδηση καταστάσεων της εποχής.

Παρ’ όλα αυτά η κωμωδία παραμένει μαύρη. Το Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή; μπορεί να έχει αστείες σκηνές και ατάκες, αλλά οι ίδιες είναι συνάμα θλιβερές και σκληρές γιατί είναι αληθινές. Η σειρά δεν μπορεί να μην είναι μαύρη, αφού στον πυρήνα της έχει το ζήτημα της σεξουαλικής κακοποίησης, και μάλιστα σε βάρος ανηλίκων. Επιπλέον δεν είναι λίγες οι φορές που βλέπουμε την υποβάθμιση της γυναίκας από έναν πατέρα, ένα σύζυγο ή ένα σύντροφο, ακόμα και από μία άλλη γυναικά μέσα από την ίδια “οικογένεια”.

Το ίδιο το σενάριο λοιπόν είναι που κάνει ξανά επίκαιρη τη σειρά. Το κείμενό του που, όπως έχουν παραδεχτεί πολλοί, είναι ένα από τα καλύτερα που έχουν γραφτεί για την ελληνική τηλεόραση. Και σε αυτό το κείμενο θα σταθώ. Στην προσπάθεια του Αλέξανδρου Ρήγα και του Δημήτρη Αποστόλου να  γράψουν μία κωμωδία, θέτοντας στο επίκεντρο της τα σοβαρά αυτά θέματα.

Η πλοκή και οι χαρακτήρες

Ήδη από το πρώτο επεισόδιο βλέπουμε πως η Φωφώ και η Πόπη υφίστανται κατ’ εξακολούθηση λεκτική και ψυχολογική βία μέσα στην οικογένεια τους. Είναι με άλλα λόγια θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Η πρώτη στρέφεται στα «θεία» και ζει μία ζωή όπου πάντα κάποιος της επιβάλλει κανόνες για το πώς να ζει. Ο πατέρας της, ο ιερέας της ενορίας της, οι Γραφές. Ακόμα κι όταν αποφασίζει να πάρει εκδίκηση μαζί με τις άλλες γυναίκες, αναζητά εκεί ερείσματα πίστης για να προχωρήσει. Η δεύτερη πιο δυναμική, φαίνεται να έχει βρει τρόπους να αντιμετωπίζει τον άντρα της και την αδερφή του. Στο δεύτερο επεισόδιο όμως όταν η βία γίνεται σωματική, η ανοχή της φτάνει στο ναδίρ. «Βαρέθηκα να αντέχω, να σκύβω και να φοβάμαι!» θα εξομολογηθεί στην Αλέκα. Η ίδια τότε θα επισκεφτεί τη Φωφώ, για να συνειδητοποιήσει πως και εκείνη ζει μία παρόμοια κατάσταση εξαιτίας του πατέρα της.

Βαρέθηκα να αντέχω, να σκύβω και να φοβάμαι!

Στο δεύτερο επεισόδιο του Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή; όταν οι τέσσερις τους συναντιούνται στο σπίτι της Ντομινίκ για να δουν τι θα κάνουν με τον Μαντά, πέφτουν στο τραπέζι οι εξής προτάσεις: «Να πάρουμε δικηγόρο και να τον πάμε στον εισαγγελέα!». Η απάντηση; «Έχουν περάσει 25 χρόνια. Έχει παραγραφεί». «Μήπως τώρα που έχει γίνει διάσημος, να τον βγάλουμε στις εφημερίδες να τον συκοφαντήσουμε;». « Θα τους τραβήξει μήνυση και θα τους πάρει και τα περίπτερα!». Και ο διάλογος συνεχίζει ακολουθώντας τον δρόμο της κωμικής υπερβολής.

Διαβάστε επίσης  Δίλημμα εν όψει: Δέκατη εντολή ή 3ος νόμος;

Σε επόμενή τους συνάντηση, ακούγεται ως αιτία της πράξης τους η διάσωση άλλων, νέων κοριτσιών που θα βρεθούν στο δρόμο του Μαντά από παρόμοια μεταχείριση. «…τουλάχιστον μπας και γλιτώσουμε κανένα άλλο παιδάκι».

Στο πέμπτο επεισόδιο, και μετά από μερικές αποτυχημένες προσπάθειες να βγάλουν από τη μέση τον βιαστή τους, η Ντομινίκ και η Φωφώ διστάζουν ξανά. Φεύγοντας από το σπίτι της Αλέκας, και προσπαθώντας να εξηγήσουν στους ίδιους τους εαυτούς γιατί δεν θέλουν να το κάνουν, η Ντομινίκ φτάνει σε μία στιγμή συνειδητοποίησης. «Γιατί (να το κάνουμε) και να περάσουμε μία ζωή πίσω από τα κάγκελα;[…]Εμείς θέλουμε να τη ζήσουμε τη ζωή μας.[…] Τώρα θα με ρωτήσεις ποια ζωή; Μια ζωή […] που ένας αλήτης με έκανε να τρέμω και τη σκιά μου… που με έχει να κάνει να ντρέπομαι για αυτό που είμαι.»

Θα μας σέβονται!

Και ενόσω ακόμα η Φωφώ διστάζει, η Αλέκα της εξηγεί τι θα αλλάξει. «Θα μας σέβονται!». Η ατάκα που έκανε το γύρο του διαδικτύου τις τελευταίες μέρες και δικαίως. Δικαίως, γιατί συνόψισε τα γιατί, πίσω από όλες τις ιστορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας σήμερα.

Στο τελευταίο επεισόδιο οι τέσσερίς τους έρχονται αντιμέτωποι με τον βιαστή τους. Οι σκηνές αν και συνεχίζουν να είναι μέρος μιας κωμωδίας, είναι συγκλονιστικές. Η απέχθεια που νιώθουν οι τέσσερις γυναίκες προς το βιαστή τους γίνεται σφίξιμο στο δικό σου στομάχι. Το Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή; γίνεται πιο αληθινό από ποτέ.

Είναι σχεδόν τρομακτικό το πόσο οικεία ακούγονται τα παραπάνω σήμερα. Είναι συνώνυμα με όσα ακούμε και διαβάζουμε σήμερα στις συνεντεύξεις θυμάτων που μέχρι τώρα φοβούνταν να μιλήσουν. Ίσως είναι σκέψεις που πέρασαν από το μυαλό τους. Είναι εμπειρίες και καταστάσεις που περιγράφονταν σε μία σειρά του 2000 κι εμφανίζονται ξανά το 2021.

Διαβάστε επίσης  GoT 7x5: Οι συναντήσεις συνεχίζονται και στο "Eastwatch"!

Το χθες, το σήμερα και το αύριο

Αν και το Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή; είναι μαύρη κωμωδία, το ζήτημα της σεξουαλικής κακοποίησης δεν διακωμωδείται ποτέ. Η σοβαρότητά του και οι συνέπειές του δεν αμφισβητούνται ποτέ. Το κωμικό στοιχείο και το πολιτικό/κοινωνικό σχόλιο γίνονται τα οχήματα που φέρνουν το πρόβλημα στο προσκήνιο. Η σειρά καταφέρνει να αναδείξει πόσο σκληρές μπορεί να είναι οι συνθήκες μέσα στις οποίες ζει και μεγαλώνει μία γυναίκα. Πόσο δύσκολο είναι να τις αντιμετωπίσει, να τις ξεπεράσει και να λυτρωθεί από τα σημάδια που της αφήνουν.

Γι’ αυτό λοιπόν όλο το κίνημα που ξεκίνησε από τη Σοφία Μπεκατώρου και συνεχίζεται σήμερα από τους ανθρώπους των τεχνών είναι μέγιστης σημασίας. Επιχειρεί να δώσει ένα οριστικό τέλος σε περιστατικά βίας, όχι μόνο σεξουαλικής, αλλά και σωματικής, λεκτικής και ψυχολογικής, ξεκινώντας από τον ίδιο της το χώρο. Δημιουργεί ένα ασφαλές περιβάλλον στο οποίο τα ίδια τα θύματα μπορούν να λυτρωθούν, όσο μπορούν να λυτρωθούν, φέρνοντας στο φως τις εμπειρίες τους (#eimasteoloimazi). Φανερώνουν το αληθινό πρόσωπο του θύτη. Ταυτόχρονα προστατεύουν όσους βρίσκονται ή πρόκειται να μπουν σε αυτόν το χώρο. “Η τέχνη είναι ορμητήριο εκφράσεων και καταφύγιο συναισθημάτων”, όπως είπε ο Χρήστος Ζωγράφος σε πρόσφατη του συνέντευξη στο MAXMAG. Και έτσι πρέπει να παραμείνει.

Ο ολοένα αυξανόμενος αριθμός των καταγγελιών δείχνει ότι το πρόβλημα είναι τεράστιο. Και η δημόσια (αλλά όχι κίτρινη) συζήτησή του είναι αναγκαία. Αναγκαία για να αλλάξει και να πάψει να υπάρχει. Και για να εκκινήσει διαδικασίες αλλαγής στη νομοθεσία που θα προστατεύουν περισσότερο τα θύματα. Ο δρόμος που έχει ανοιχτεί μέχρι στιγμής είναι ξεκινώντας με την καθαίρεση όσων την δημιουργούν. Ακόμα κι αν πολλά από τα περιστατικά που τους εμπλέκουν δεν μπορέσουν να πάρουν το δρόμο της δικαιοσύνης. Ας ελπίσουμε ότι αυτή είναι η αρχή. Η αρχή για μια τόσο σπουδαία αλλαγή.

Hello everyone! Είμαι η Άννα και στα 26 μου αποφάσισα να μην είμαι μία απλή couch potato. Αντί λοιπόν να στολιστώ από πάνω μέχρι κάτω με παγιέτες και στρας για να ξεφύγω από την απλότητα, είπα να μοιραστώ μαζί σας όσα βλέπω, ακούω, διαβάζω, μαθαίνω και δοκιμάζω. Αφού ολοκλήρωσα τις σπουδές μου στη Φιλολογία, βγήκα να το γιορτάσω (πράγμα που δεν σας ενδιαφέρει) και άρχισα να καταπιάνομαι με διάφορα πράγματα για τα οποία θα προσπαθήσω να σας μιλήσω (πράγματα που ελπίζω να σας ενδιαφέρουν). Πάντα με χιούμορ, σεβασμό και αγάπη προς όλους!

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

The Turkish Detective: Εγκλήματα με άρωμα… Κωνσταντινούπολης

Εγκλήματα στην ΠόληΗ σειρά The Turkish Detective είναι από εκείνες
Η ψυχοθεραπεία σκοτώνει τον έρωτα;

Η ψυχοθεραπεία σκοτώνει τον έρωτα;

Έρωτας και ψυχοθεραπεία – έννοιες ασύμβατεςΗ Κόλαση του Δάντη μοιάζει