Να ξεκαθαρίσουμε κάτι από την αρχή : δεν ήταν καθόλου εύκολο να χαρακτηρίσουμε το σημερινό θέμα με τον γενικό όρο “κοινωνικός προβληματισμός”! Όταν έρχεται η στιγμή να κατατάξουμε μία σειρά- ή ομάδα σειρών- σε κατηγορίες εκτός του μορφολογικού είδους τους, π.χ. δραμα, sci-fi, romcom κ.α., τότε τα πράγματα δυσκολεύουν. Ειδικά όταν προσπαθούμε να προσδώσουμε το στίγμα τους με κοινωνικοπολιτικούς όρους. Κι αυτό επειδή το νόημα θα πρέπει να αποδίδεται με σαφήνεια και την αρμόζουσα ευαισθησία απέναντι σε αντίστοιχα ζητήματα. Όχι, δεν πρόκειται να ακολουθήσουμε την λογική της ακραίας πολιτικής ορθότητας. Άλλωστε στη στήλη μας έχουμε καταφερθεί ακρετές φορές εναντίον της και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Όσοι είναι ιδιαίτερα κοινωνικά ευαίσθητοι, διαβάζουν ήδη τη στήλη μας. Όσοι είναι εύθικτοι, ήδη δε μας πολυσυμπαθούν…Τι κρίμα…Όμως τουλάχιστον για λόγους ακρίβειας χρειάστηκε αρκετή σκέψη, πορκειμένου να οριστεί το φαινόμενο που θα περιγράψουμε.
Τι εννοούμε;
Με τον όρο “κοινωνικό προβληματισμό” εννοούμε την εστίαση μίας σειράς σε ζητήματα σχετικά με την διαφορετικότητα. Και με τον όρο “διαφορετικότητα” εννοούμε μειοψηφικές ομάδες που ξεχωρίζουν πολιτισμικά, κοινωνικά, οικονομικά ή με οποιονδήποτε άλλον τρόπο από το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Τώρα, ίσως τούτη την πλειοψηφία κάποιος την χαρακτηρίζει ως “το φυσιολογικό”, “τον μέσο όρο”, mainstream ή “μικροαστική”. Η προοπτική δεν έχει τόση σημασία, γιατί ό,τι κι αν είναι η πλειοψηφία, εμείς θα μιλήσουμε για το Άλλο της. Συγκεκριμένα θα μιλήσουμε για τις σειρές που μιλάνε για το Άλλο!
Black-ish
Όπως προδίδει και στον τίτλο της, η σειρά έχει ως πρωταγωνιστές μία οικογένεια Αφροαμερικανών. Όχι οποιαδήποτε οικογένεια Αφροαμερικανών και σίγουρα όχι σε οποιαδήποτε γειτονιά. Η οικογένεια Johnson είναι η μοναδική οικογένεια μαύρων σε μία γειτονιά λευκών πλουσίων. (Και το ακόμα πιο παράδοξο είναι ότι πως) και η ίδια είναι πλούσια! Ο μπαμπάς Andre Johnson, τον οποίο υποδύεται ο κωμικός Anthony Anderson, είναι ένας επιτυχημένος διαφημιστής και η μαμά Rainbow (Tracee Ellis Ross) αναισθησιολόγος. Παρά τις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις καταφέρνουν να παιρνούν ποιοτικό χρόνο με τα τέσσερα παιδιά τους και τους χωρισμένους γονείς του Andre, ”Pops” (Lawrence Fishburne) και Ruby (Jennifer Lewis). Η σειρά με το σπιρτόζικο χιούμορ και τις τραβηγμένες-σχεδόν καρτουνίστικες- καταστάσεις θίγει ζητήματα κοινωνικής ανισότητας, ανατρέποντας έξυπνα τα στερεότυπα. Στη διάρκεια των τεσσάρων κύκλων της έχει αφιερώσει επίσης αρκετά επεισόδια στην αστυνομική βία, τα social media, την επιλόχειο κατάθλιψη, κ.α.
Το λαμπερό καστ συμπληρώνουν συχνά- πυκνά με μικρά guest γνωστές προσωπικότητες της showbiz. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικούς: Tyra Banks, Amber Rose, Chris Brown, P.Diddy κ.α. Μάλιστα για το ρόλο της μαμάς Rainbow η αγαπημένη και ξεκαρδιστική Tracee Ellis Ross έχει βραβευτεί με Χρυσή Σφαίρα. Η σειρά με τον σαφή κοινωνικό προβληματισμό απέκτησε μόλις φέτος το δικό της spin-off, με τίτλο Grown-ish, το οποίο αφηγείται τις περιπέτειες της μεγαλύτερης κόρης Johnson στο κολλέγιο.
Fresh off the Boat
Η οικογένεια Χουάνγκ μετακομίζει από την China Town της Ουάσινγκτον στο Ορλάντο της Φλόριντα, όπου διατηρεί ένα μεξικάνικο εστιατόριο! Η νέα αρχή, την οποία εξιστορεί ο μεγάλος γιος της οικογένειας, Eddie, θα είναι δύσκολη -σχεδόν-για όλους. Οι δύο γονείς με καταγωγή από την Ταιβάν πασχίζουν να τα καταφέρουν οικονομικά στο νέο τόπο, μακριά από φίλους και συγγενείς. Συγκεκριμένα κύριο μέλημα της αγχώδους μαμάς είναι να διατηρήσουν τα παιδιά της την πολιτισμική τους ταυτότητα. Αντίθετα ο ευγενικός μπαμπάς προσπαθεί πάσει θυσία να προσαρμοστούν στην κοινότητα των λευκών Αμερικάνων. Παράλληλα ο Eddie, ο οποίος έχει ασπαστεί την κουλοτύρα των Αφροαμερικανών ράπερς, προσπαθεί να βρει τη θέση του στο σχολείο και την οικογένειά του.
Η ιστορία φιλτράρεται μέσα από τα μάτια ενός μικρού παιδιού. Έτσι τα προβλήματα συχνά παρουσιάζονται με χαριτωμένο τρόπο, μεγαλύτερα απ’ ό,τι πραγματικά είναι. Εξίσου σημαντικό είναι να αναφέρουμε πως ο Eddie μιλάει για τη ζωή τους στο Ορλάντο σε παρελθοντικό χρόνο. Το καθοδηγητικό voice-over του ενήλικου πρωταγωνιστή μάς μεταφέρει πίσω στη δεκαετία του ’90. Καθώς ο αφηγηματικός χρόνος περνά, ο θεατής ασυνείδητα περιμένει να δει τον Eddie να μεγαλώνει μέσα σε αυτό το πλαίσιο. Συνοψίζοντας τονίζουμε πως οι πολιτισμικές διαφορές, η ανάγκη συνύπαρξης και η προ-εφηβική ανησυχία βρίσκονται στον πυρήνα της αφήγησης.
Speechless
Κι αν μέχρι στιγμής δεν έχετε πειστεί πως τα αμερικάνικα sitcoms είναι αρκετά θαρραλέα στα ζητήματα που θίγουν, ετοιμαστείτε να μείνετε…άφωνοι! Η υποψήφια για Όσκαρ Minnie Driver πρωταγωνιστεί στην φερώνυμη κωμική σειρά, υποδυόμενη τη μητέρα ενός εφήβου με εγκεφαλική αναπηρία. Το μεγαλύτερο από τα τρία παιδιά της οικογένειας είναι καθηλωμένο σε ηλεκτροκίνητο αναπηρικό καρότσι και επικοινωνεί μέσα από έναν πίνακα αφής. (Στην πραγματικότητα ο υποδυόμενος Mica Fowler πάσχει από μία ελαφρύτερη μορφή εγκεφαλικής παράλυσης.) Έτσι η πενταμελής οικογένειας Dimeo μετακομίζει στο νέο της σπίτι, αναζητώντας ένα σχολείο με την κατάλληλη υποδομή για τις αυξημένες ανάγκες του J.J.
Ανάμεσα στα νέα πρόσωπα στη ζωή τους το πιο σημαντικό είναι ο μεγαλόσωμος και καλοκάγαθος βοηθός του J.J. , Kenneth (Cedric Yarbrough). Η νευρωτική και υπερπροστατευτική μαμά Dimeo έχει πάντα ως προτεραιότητα την φροντίδα του ανάπηρου γιού της. Γι αυτό συχνά τα βάζει με όλους και με όλα, χάνοντας το δίκιο της. Αντίθετα η ώριμη στάση του μικρού συχνά κάνει τον θεατή να ανρωτιέται για το ποιος φροντίζει ποιον. Τη σχέση τους συμπληρώνουν τα άλλα δύο παιδιά της οικογένειας και φυσικά ο μπαμπάς.
Ο Ray είναι ένας τυπικός καλόκαρδος σπασίκλας και η Dylan ένα αξιολάτρευτο αγοροκόριτσο. Συχνά τα δυο παιδιά τσακώνονται. μόνο όμως για να ανακαλύψουν το πόσα κοινά έχουν. Βέβαια η απόσταση που δημιουργείται ανάμεσά τους δεν είναι μόνο το νεαρό της ηλικίας τους. Οι ιδιαίτερες συνθήκες μέσα στο σπίτι δεν επιτρέπουν στην οικογένεια ελεύθερο χρόνο και χαλαρή συνανστροφή. Οι ανάγκες του J.J. συνήθως μονοπωλούν το ενδιαφέρον όλων. Τέλος ο μπαμπάς Dimeo αποτελεί την ήρεμη δύναμη της οικογένειας, που προσδίδει την απαραίτητη ισορροπία και αρκετές στιγμές γέλιου. Αυτόν υποδύεται ο John Ross Bowie, γνωστός από το ρόλο του Barry Kripke στη σειρά Big Bang Theory…
THE BONUS!
The Big Bang Theory
…η οποία είναι και η τελευταία σειρά, για την οποία θα μιλήσουμε σήμερα. Μικροί και μεγάλοι γνωρίζουν την πολυετή και πολυβραβευμένη σειρά. Μικροί και μεγάλοι έχουν παρακολουθήσει έστω κι ένα επεισόδιό της για τους τέσσερις σπασίκλες του πανεπιστημιού της Pasadena. Αυτό όμως που ίσως να μη γνωρίζουν αρκετοί είναι πως ο αγαπημένος χαρακτήρας Sheldon Cooper είναι η κωμική απόδοση ενός ανθρώπου με σύνδρομο Asperger. Η εν λόγω διαταραχή ανήκει στο φάσμα του αυτισμού και κάποια από τα χαρακτηριστικά της αποδίδονται χιουμοριστικά μέσα από τις προκλήσεις στην κοινωνική συναναστροφή του Sheldon. Γνωρίσματα του συνδρόμου είναι συνήθως η υψηλή ευφυία, η δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση, η αποφυγή της βλεμματικής επαφής και τα επαναλαμβανόμενα, κλειστά ενδιαφέροντα.
Σε καμία περίπτωση δεν υποστηρίζουμε πως στόχος της σειράς είναι η προβολή ή η ευαισθητοποίηση του κοινού της απέναντι στο σύνδρομο. Εντούτοις η δημοτικότητα του Big Bang Theory είχε αυτό το ευτυχές παρελκόμενο αποτέλεσμα. Η αδεξιότητα του Sheldon προσέφερε το απαιτούμενο κίνητρο γέλιου και παρεξηγήσεων. Η ανθρωπιά του όμως παρείχε τον δίαυλο επικοινωνίας με την συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα.
