Η Όλγα Ποζέλη είναι σκηνοθέτης, ηθοποιός και συγγραφέας. Έχει σπουδάσει αγγλική φιλολογία αλλά και θέατρο στη σχολή της Ρούλας Πατεράκη. Τις θεατρικές της σπουδές τις συνέχισε στο Λονδίνο. Το 1999 ίδρυσε τη θεατρική ομάδα Νοητή Γραμμή όπου οι παραστάσεις τους ανήκουν στο είδος του «θεάτρου της επινόησης» (devised theatre).
Το μικρόβιο της ηθοποιίας τη βρήκε στην παιδική ηλικία. Η αγάπη της και το ένστικτό της για το θέατρο και την τέχνη δεν την διέψευσαν ποτέ. Μιλήσαμε για όλα αυτά και για τις Φάρσες, το νέο θεατρικό έργο, στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Όλγα Ποζέλη, θέατρο, ηθοποιία, σκηνοθεσία, τέχνη, μια νοητή γραμμή που σημαίνει τι για σας;
Ξεκίνησα ως ηθοποιός. Το μικρόβιο της σκηνοθεσίας με βρήκε αργότερα, στις μεταπτυχιακές μου σπουδές στο Λονδίνο. Τώρα πια οι δύο μου ιδιότητες, της ηθοποιού και της σκηνοθέτη, έχουν γίνει στο μυαλό μου ένα. Ίδρυσα την ομάδα στα τέλη του 1999 και στην αρχή ήταν πολύ δύσκολο το να είμαι και μέσα στην δουλειά και να έχω ένα τρίτο μάτι απ’ έξω, αλλά με το πέρασμα του χρόνου έμαθα να εμπιστεύομαι το ένστικτο μου και τους συνεργάτες μου. Η διαδικασία δημιουργίας μιας παράσταση είναι άλλωστε μια ολιστική εμπειρία.
Ήταν παιδικό όνειρο να γίνεται ηθοποιός και σκηνοθέτης; Ή ήρθε στην πορεία;
Ήμουν από τους τυχερούς! Ένοιωσα, από τα 14 μου χρόνια, τι είναι αυτό που θέλω να κάνω. Είδα μια παράσταση στο ΚΘΒΕ, μια και είμαι Θεσσαλονικιά, και γοητεύτηκα τόσο πολύ, που δήλωσα κατηγορηματικά και αμετάκλητα στους γονείς μου ότι θέλω να γίνω ηθοποιός. Και δεν αμφισβήτησα μέσα μου, ούτε μία στιγμή, αυτό το ένστικτο.
Θαυμάζω απεριόριστα το θάρρος των γυναικών αυτών που βγήκαν μπροστά
Όλγα Ποζέλη τι αποτελεί έμπνευση για σας;
Οι περισσότερες δουλειές μας ανήκουν στο είδος αυτό του θεάτρου που ονομάζεται Θέατρο της Επινόησης (devised theatre). Οι ομάδες που το επιλέγουν δεν έχουν ως πρωταρχικό τους στόχο την εμπορική επιτυχία. Αντιθέτως, κάνουν θέατρο στην προσπάθειά τους να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους και αυτής των θεατών τους. Ανάμεσα σε αυτούς υπάρχουν οι πιο εξωστρεφείς, οι οποίοι εξερευνούν την ανθρώπινη κατάσταση μέσα στην κοινωνία, αναλύουν τους κοινωνικούς θεσμούς, μελετούν τα πολιτικά θέματα και οι πιο εσωστρεφείς τους οποίους τους απασχολούν ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε, που αισθανόμαστε, που σκεφτόμαστε, η δομή της σκέψης, η φύση της συνειδητότητας, ο εαυτός σε σχέση με την τέχνη. Σ’ αυτούς τους τελευταίους ανήκουμε κι εμείς, στην ΝΟΗΤΗ ΓΡΑΜΜΗ.
παρατηρούμε αυτόν τον κόσμο και προσπαθούμε να τον καταλάβουμε και να τον αποκωδικοποιήσουμε με μέσο έκφρασης το θέατρο
Ο χώρος των ηθοποιών και των σκηνοθετών περνάει δύσκολα τον τελευταίο καιρό τόσο λόγω της επιδημίας αλλά όσο και των αποκαλύψεων. Θα βγει κάτι θετικό πιστεύετε;
Θαυμάζω απεριόριστα το θάρρος των γυναικών αυτών που βγήκαν μπροστά και φανέρωσαν τις παθογένειες, για τις οποίες όλοι είχαμε ακούσει κάτι. Δεν μπορεί παρά να είναι θετική αυτή η εξέλιξη. Και πρέπει να μάθουμε όλοι να υπερασπιζόμαστε τον εαυτό μας και τα δικαιώματά μας.
Ποιοι σκηνοθέτες και ηθοποιοί σας επηρέασαν ή σας επηρεάζουν;
Θα σας πω ποιοι είναι οι καλλιτέχνες/δημιουργοί που με σημάδεψαν. Η Pina Bausch, o Lloyd Newson των DV8, οι Complicite, o Sidi Larbi Cherkaoui, o Ohad Naharin της Batsheva Dance Company, οι Forced Entertainment, οι Peeping Tom, o Philippe Decouflé.
Όσο κι αν έχουμε προχωρήσει, ως κοινωνία, σε μια πιο ισότιμη σχέση ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες, ίχνη της πατριαρχίας είναι δίπλα μας και γύρω μας…
Πείτε μας λίγα λόγια για τη Νοητή Γραμμή;
Στόχος της Νοητής Γραμμής είναι να επικοινωνήσει ιδέες και συναισθήματα με ειλικρίνεια και αμεσότητα. Να καταργήσει τα όρια ανάμεσα στο θέατρο, το χορό και την προσωπική έκφραση και να προτείνει νέους τρόπους επικοινωνίας που να απευθύνονται και να αγγίζουν όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους.
Ο κόσμος μας, κάθε μέρα και περισσότερο, μας οδηγεί σε μια ζωή που μοναδικός της στόχος είναι η «καλοπέραση». Σ’ αυτήν την «καλοπέραση» δεν χωράει η διαφωνία, ο πόνος, η δυσκολία. Πως μπορούμε όμως να προχωρήσουμε χωρίς αυτά; Εμείς παρατηρούμε αυτόν τον κόσμο και προσπαθούμε να τον καταλάβουμε και να τον αποκωδικοποιήσουμε με μέσο έκφρασης το θέατρο. Νοιώθουμε ότι πρέπει να ταρακουνήσουμε – και να ενοχλήσουμε ίσως. Πιστεύοντας ότι αυτό θα οδηγήσει στον προβληματισμό και την δράση. Για να τα καταφέρουμε χρειάστηκε και χρειάζεται να παίρνουμε ρίσκα – να μην φοβόμαστε το διαφορετικό, γιατί η διαφορετικότητα είναι αυτή που κάνει την τέχνη να επιβιώνει και να αναπτύσσεται. Πιστεύουμε ότι η ειλικρίνεια και η αφοσίωση αργά ή γρήγορα βρίσκει αποδέκτες και ενώνει όλους εμάς, καλλιτέχνες και κοινό, στον αγώνα μας να καταλάβουμε τα γιατί και να δώσουμε νόημα στη ζωή μας.
Και σίγουρα δεν είναι εύκολο να επιβιώσεις στον στίβο του θεάτρου, αλλά δεν έχουμε παράπονο. Επιχορηγούμαστε από το Υπουργείο Πολιτισμού από το 2001 και ταξιδεύουμε αδιάλειπτα σε φεστιβάλ του εξωτερικού από το 2010: από το Ιράν και το Βιετνάμ μέχρι την Λιθουανία και τα Αραβικά Εμιράτα! Αυτό που μας γοητεύει πάνω απ’ όλα είναι όταν συναντούμε την ίδια δίψα για την τέχνη αλλά και τους ίδιους προβληματισμούς, ακόμα κι όταν μας χωρίζουν ωκεανοί!
«Φάρσες» ο τίτλος του έργου που ανεβάζετε φέτος στο θέατρο Φούρνος. Τυχαία η επιλογή; Ή η σημασία της λέξης έχει να μας πει πολλά για την εποχή μας;
ΟΙ ΦΑΡΣΕΣ είναι μία κωμωδία που σχολιάζει και γελοιοποιεί τις μικροαστικές μας συνήθειες. Πάνω στην σκηνή, δύο γυναίκες κάνουν ακατάπαυστα τηλεφωνικές φάρσες και με τον τρόπο αυτό εκδικούνται για την κοινωνική αδικία την οποία υφίστανται στην δουλειά, στην προσωπική και ερωτική τους ζωή, καλώντας στην άλλη γραμμή έναν άνδρα, τον οποίο αναγκάζουν να μπει στη δική τους άνιση πραγματικότητα. Όσο κι αν έχουμε προχωρήσει, ως κοινωνία, σε μια πιο ισότιμη σχέση ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες, ίχνη της πατριαρχίας είναι δίπλα μας και γύρω μας…
Όλγα Ποζέλη ευχαριστώ πολύ για την ωραία κουβέντα.
Ευχαριστούμε πολύ την κυρία Όλγα Ποζέλη για το φωτογραφικό υλικό.
