Δέκα χρόνια σχήμα, το Κουιντέτο Πνευστών Αίολος, που απαρτίζεται από τους Βαγγέλη Σταθουλόπουλο (φλάουτο), Γιάννη Τσελίκα (όμποε), Άγγελο Πολίτη (κλαρινέτο), Σπύρο Κάκο (κόρνο) και Γιώργο Φαρούγγια (φαγκότο) παρουσιάζουν ένα νέο δίσκο, τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΟΥΙΝΤΕΤΑ ΞΥΛΙΝΩΝ ΠΝΕΥΣΤΩΝ, σε συνεργασία με τη NAXOS & το Κέντρο Ελληνικής Μουσικής. Περιλαμβάνει αντιπροσωπευτικά έργα Ελλήνων συνθετών που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα του ρεπερτορίου για κουιντέτο πνευστών, από την Εθνική Σχολή μέχρι τον Μοντερνισμό.
Συνομιλώντας μαζί τους, συνειδητοποίησα τον πλούτο της Ελληνικής κλασσικής μουσικής, ιδιαίτερα της μουσικής δωματίου ξύλινων πνευστών. Στον εν λόγω δίσκο, με εξαίρεση το έργο του Γ. Κωνσταντινίδη, τα υπόλοιπα έργα ηχογραφούνται για πρώτη φορά ενώ οι Γ. Κουμεντάκης και Θ. Αντωνίου έγραψαν και αφιέρωσαν τα συγκεκριμένα έργα ειδικά για τον “Αίολο“.
Επιμέλεια συνέντευξης: Μαριλένα Πονηράκη
- Είστε ένα καταξιωμένο κουιντέτο ξύλινων πνευστών στην Ελλάδα. Πώς ξεκίνησε αυτή η συνεργασία και πότε;
Το πλήθος των μουσικών που εργάζονται σε συμφωνικές ορχήστρες στην Αθήνα είναι πεπερασμένο. Αυτό σημαίνει ότι λίγο πολύ οι περισσότεροι γνωριζόμαστε μεταξύ μας. Κάποιοι από εμάς μάλιστα εργαζόμαστε και στην ίδια ορχήστρα. Δεν πρώτο-βρεθήκαμε λοιπόν, όντας άγνωστοι μεταξύ μας. Η συνεργασία μας δημιουργήθηκε από την ανάγκη να δουλέψουμε ένα άλλου είδους ρεπερτόριο, το οποίο συχνά απαιτεί ανάληψη ευθυνών και πρωτοβουλιών που δεν παίρνουμε πάντα ως “γρανάζια” μιας ορχήστρας, αυτό της μουσικής δωματίου. Ξεκινήσαμε τις πρόβες την Άνοιξη του 2009 και η πρώτη μας εμφάνιση πραγματοποιήθηκε την 1η Ιουνίου του 2009. Αυτό σημαίνει ότι φέτος συμπληρώνουμε δέκα χρόνια συνεχούς παρουσίας.
- Πώς προέκυψε ο τίτλος του σχήματος και από ποιους απαρτίζεται;
Ο Αίολος ήταν ο θεός της ελληνικής μυθολογίας που εξουσίαζε τους ανέμους. Εμείς, ως εκτελεστές πνευστών οργάνων, παράγουμε μουσική ελέγχοντας τον αέρα κατά την εκπνοή. Ας πούμε, λοιπόν, ότι ο απόλυτος έλεγχός του αποτελεί κάτι σαν ιδανικό για εμάς και γι’ αυτό δώσαμε στο σύνολό μας το όνομα κάποιου που, αν δεν ήταν μυθικό πρόσωπο, θα μπορούσε να αποτελεί πρότυπο και ίνδαλμά μας. Το σχήμα απαρτίζεται από τους Βαγγέλης Σταθουλόπουλος (φλάουτο), Ιωάννης Τσελίκας (όμποε), Άγγελος Πολίτης (κλαρινέτο), Σπύρος Κάκος (κόρνο) και Γιώργος Φαρούγγιας (φαγκότο).
- Έχει κυκλοφορήσει το 1ο CD σας. Πείτε μας γι αυτό.
Είναι ένα CD που κυκλοφόρησε λίγο πριν τελειώσει το 2018 από τη δισκογραφική εταιρεία Naxos. Έχει συμπεριληφθεί στη σειρά Greek Classics και περιλαμβάνει επτά έργα για κουιντέτο ξύλινων πνευστών των Ελλήνων συνθετών Γ. Κωνσταντινίδη, Τ. Καλογερόπουλου, Α. Μπαλτά, Γ. Πονηρίδη, Γ. Κουμεντάκη, Θ. Αντωνίου και Α. Μακρή. Με εξαίρεση το έργο του Γ. Κωνσταντινίδη, τα υπόλοιπα ηχογραφούνται για πρώτη φορά. Αξίζει επίσης να πούμε ότι οι Γ. Κουμεντάκης και Θ. Αντωνίου έγραψαν και αφιέρωσαν τα συγκεκριμένα έργα ειδικά για τον “Αίολο“. Εκτός λοιπόν από τη πρώτη τους ηχογράφηση, ήμασταν αυτοί που τα παρουσίασαν στο κοινό σε πρώτη εκτέλεση.
- Οργανώνετε κάποια παρουσίαση του CD;
Η παρουσίαση του CD θα γίνει στις 15 Απριλίου, στις 19:00 στην Αίθουσα Διδασκαλίας της Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
- Τι ακούσματα έχετε και ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας καλλιτέχνες;
Ασφαλώς τα περισσότερα ακούσματα που έχουμε είναι κλασσικής μουσικής -δεν θα μπορούσε άλλωστε να είναι και διαφορετικά, εφόσον αυτή αποτελεί το κυριότερο κομμάτι της δουλειάς μας. Ακούμε βέβαια κι άλλα είδη μουσικής: τζαζ, ροκ, έθνικ, έντεχνη. Αν αρχίσουμε όμως να αναφέρουμε αγαπημένους συνθέτες και καλλιτέχνες θα προκύψει ένας πολύ μακρύς κατάλογος και σίγουρα θα ξεχάσουμε και κάποιους αδικώντας τους.
- Πώς θα χαρακτηρίζατε τη συνεργασία μεταξύ σας;
Τα βασικότερα και κύρια στοιχεία της είναι ο αμοιβαίος σεβασμός και η αλληλοεκτίμηση. Αυτά είναι και τα συστατικά που μας έχουν κρατήσει ενωμένους, αγαπημένους και δραστήριους αυτά τα δέκα χρόνια που, πιστέψτε μας, δεν είναι καθόλου λίγα για ένα τόσο μικρό σχήμα. Εκτός αυτών υπάρχει βέβαια πολλή διάθεση για δουλειά – έχουμε βρεθεί για πρόβες σε ώρες που ο περισσότερος κόσμος κοιμάται όταν το απαίτησαν οι περιστάσεις – και μπόλικο ομαδικό πνεύμα.
- Έχετε συνεργαστεί με πολλούς σπουδαίους καλλιτέχνες. Υπάρχει κάποια συνεργασία που είναι αξιομνημόνευτη;
Πράγματι έχουμε συνεργασίες με σημαντικούς καλλιτέχνες, κάποιοι από τους οποίους είναι και πολύ καλοί φίλοι. Όλες αυτές τις συμπράξεις τις θυμόμαστε με πολλή αγάπη. Είναι δύσκολο να ξεχωρίσουμε κάποια, ωστόσο αξίζει να αναφερθούμε στη στενή συνεργασία που είχαμε με τον Gunther Schuller, ο οποίος υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες των ΗΠΑ του 20ου αιώνα. Σε συναυλία που πραγματοποιήθηκε προς τιμήν του στο θέατρο της Έλληνο-Αμερικανικής Ένωσης τον Οκτώβριο του 2010 ερμηνεύσαμε πέντε έργα του. Οι πρόβες που κάναμε πριν από αυτήν τη συναυλία μαζί του ήταν αληθινό σχολείο για εμάς. Ήταν συγκλονιστικό το γεγονός ότι άκουγε και την παραμικρή λεπτομέρεια, ενώ τα έργα του τα θυμόταν από μνήμης και όλες του οι επισημάνσεις ήταν εξαιρετικά εποικοδομητικές και μας βοήθησαν να δώσουμε μια πολύ όμορφη συναυλία πάρα τον υψηλό βαθμό δυσκολίας της.
- Τι άλλαξε για εσάς κατά τη διάρκεια των χρόνων της επαγγελματικής σας πορείας;
Ο καθένας από εμάς “κουβαλάει” τουλάχιστον 20 χρόνια ως επαγγελματίας μουσικός. Στο ούτως ή άλλως μεγάλο αυτό διάστημα εκ των πραγμάτων έχουν αλλάξει πολλά πράγματα: έχουμε κάνει οικογένειες, έχουμε βιώσει χαρές και λύπες, επιτυχίες κι απογοητεύσεις. Αυτό που προσπαθούμε είναι να αντιμετωπίζουμε τη μουσική με την ίδια ζέση και τον ίδιο ενθουσιασμό που είχαμε όταν ήμασταν έφηβοι και να μην αφήνουμε τις δυσκολίες να μας καταβάλουν, αλλά αντίθετα να τις ξεπερνάμε βγαίνοντας δυνατότεροι και κυρίως σοφότεροι.
- Τι σας χαρακτηρίζει και σας κάνει να ξεχωρίζετε;
Θεωρούμε ότι αυτό που μας χαρακτηρίζει είναι η ομοιογένεια που έχουμε ως σύνολο. Το γεγονός δηλαδή ότι ένας ακροατής μας δε θα ακούσει τον ήχο πέντε διαφορετικών οργάνων, αλλά ένα ομοιογενές ηχόχρωμα που προκύπτει από τη μίξη τους. Αυτό βέβαια είναι κάτι πολύ δύσκολο και δίνουμε καθημερινό “αγώνα” για να το επιτυγχάνουμε.
- Σε τι κοινό πιστεύετε ότι απευθύνεστε και γιατί; Ποια η σχέση που αναπτύσσεται με το κοινό σας;
Απευθυνόμαστε σε οποιονδήποτε του αρέσει η κλασσική (με την ευρεία έννοια του όρου) ή η λόγια, αν θέλετε να το πούμε διαφορετικά, μουσική. Πολύς κόσμος εκπλήσσεται ευχάριστα καθώς δεν περιμένει να του αρέσει τόσο πολύ η μουσική για ένα τέτοιο σύνολο και έτσι επανέρχεται στις συναυλίες μας.
- Τι σχόλια ακούτε από τους ακροατές; Πιστεύετε ότι υπάρχει ανάγκη από αυτό το είδος της μουσικής;
Τα σχόλια που ακούμε από τους ακροατές είναι κολακευτικά και ενθαρρυντικά προκειμένου να συνεχίσουμε στον δρόμο που έχουμε χαράξει εδώ και μία δεκαετία. Όσο για το είδος της μουσικής, ξέρετε όλα τα είδη έχουν το κοινό τους, άλλα μικρότερο κι άλλα μεγαλύτερο. Εμείς αυτό αγαπήσαμε, αυτό διαλέξαμε να σπουδάσουμε και τελικά να “υπηρετήσουμε”, άρα απευθυνόμαστε και σε κοινό με παρόμοια γούστα.
- Πόσο σημαντικό είναι για τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς μας να καλλιεργούμαστε με κλασσική μουσική;
Υπάρχουν επιστημονικές έρευνες που δείχνουν ότι η καλλιέργεια με κλασσική μουσική και η εκμάθηση της όχι απλά συμβάλλουν σε διαμόρφωση περισσότερο ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων αλλά βοηθούν και την πληρέστερη ανάπτυξη και λειτουργία των κυττάρων του εγκεφάλου.
- Ποια είναι η σωστή ηλικία που χρειάζεται να ξεκινήσει κάποιος να ακούει κλασσική μουσική, ώστε να δομηθεί η αγάπη του γι αυτήν;
Και πάλι θα επικαλεστούμε έρευνες που υποστηρίζουν ότι όταν ο νέος άνθρωπος είναι ακόμα σε εμβρυακή κατάσταση, στην κοιλιά της μητέρας του, προσλαμβάνει ερεθίσματα από το άκουσμα κλασσικής μουσικής που τον ωφελούν ποικιλότροπα.
- Πώς εξελίσσεται η κλασσική μουσική σκηνή στην Ελλάδα;
Η κλασσική μουσική στην Ελλάδα ποτέ δεν υπήρξε δημοφιλής στις πλατιές μάζες, αλλά το ίδιο συμβαίνει πλέον στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Το ευχάριστο είναι ότι βλέπουμε συνεχώς νέο κόσμο να έρχεται σε επαφή μαζί της μέσω της εκμάθησης σε κάποιο ωδείο ή της παρακολούθησης συναυλιών. Άλλωστε, τα τελευταία χρόνια έχουν πληθύνει οι χώροι που φιλοξενούν εκδηλώσεις κλασσικής μουσικής και πραγματοποιούνται περισσότερες από ότι πριν από 20 ή παραπάνω χρόνια.
- Τι θα λέγατε στα νέα παιδιά, στους νέους καλλιτέχνες;
Να αγαπούν αυτό που κάνουν και να έχουν υπομονή κι επιμονή γιατί ο δρόμος που έχουν διαλέξει είναι αρκετά μοναχικός, χαρίζει όμως στιγμές απίστευτης συγκίνησης και ομορφιάς.
- Ποιοι είναι οι στόχοι σας, τα όνειρά σας; Τι άλλο ετοιμάζετε στο μέλλον;
Κατ’ αρχάς θέλουμε να είμαστε γεροί και να έχουμε τον χρόνο, την ενέργεια και τη διάθεση να δουλεύουμε με τον “Αίολο” μας για πολλά χρόνια ακόμα και να μπορέσουμε να παρουσιάσουμε πολλά ενδιαφέροντα προγράμματα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Για να μιλήσουμε όμως για τα κοντινότερα, έχουμε μια εμφάνιση στις 19 Μαΐου, στις 12.00 το μεσημέρι, στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με αποσπάσματα από όπερες και οπερέτες. Παράλληλα προγραμματίζουμε την ηχογράφηση ενός δεύτερου CD.
- Τι σημαίνει για εσάς μουσική;
Η μουσική για εμάς είναι συναισθήματα, είναι δημιουργία, είναι τρόπος ζωής. Ταυτόχρονα είναι η δουλειά μας και το μέσο που ένωσε τους πέντε μας για τη δημιουργία του “Αιόλου“.
Ευχαριστούμε πολύ το Κουιντέτο Πνευστών Αίολος για την παροχή του φωτογραφικού υλικού.
Facebook: https://www.facebook.com/Aeolos-Woodwind-Quintet-167041430964/
Παρουσίαση του δίσκου ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΟΥΙΝΤΕΤΑ ΞΥΛΙΝΩΝ ΠΝΕΥΣΤΩΝ του κουιντέτου ΑΙΟΛΟΣ NAXOS – Σειρά Greek Classics 15 Απριλίου 2019, στις 19:00 Αίθουσα Διδασκαλίας της Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη» Μέγαρο Μουσικής Αθηνών http://www.megaron.gr/ Facebook: https://www.facebook.com/megaron.gr/ Τηλ: 210 7282000
Κέντρο Ελληνικής Μουσικής Αστική Μη κερδοσκοπική Εταιρία Επιδαύρου 100, 10441 – Αθήνα http://www.hellenicmusiccentre.com email: info@hellenicmusiccentre.com Facebook: https://www.facebook.com/hellenicmusiccentre/ Τηλ. 210-7290114
