Η Μυρτώ Πανάγου είναι, στ’ αλήθεια, ένα Παιδί του Ήλιου

Τα Παιδιά Του Ήλιου του Μάξιμ Γκόρκυ, ένα αριστούργημα της Ρωσικής δραματουργίας, ανεβαίνει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά στο θέατρο Αλκμήνη από ένα θίασο 10 ηθοποιών. Μια παρέα νέων ανθρώπων, επιστημόνων, καλλιτεχνών, ανθρώπων της ανώτερης τάξης με προνόμια αλλά και προοδευτικές ιδέες, ξοδεύουν το χρόνο τους σε φιλοσοφικές συζητήσεις με θέμα την επιστήμη, την τέχνη, την αισθητική και τον έρωτα ενώ γύρω τους χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν από την πείνα και την εξαθλίωση. Στο σύμπαν του Γκόρκυ η πραγματική πρόοδος είναι να νοιάζεσαι για τον Άλλον. Οι Indigo Theatre Project δίνουν μια σύγχρονη πνοή στο γεμάτο χιούμορ κοινωνικό δράμα του κορυφαίου Ρώσου συγγραφέα. Κάθε Κυριακή στις 21:15 το Θέατρο Αλκμήνη γεμίζει χρώματα και ζωντάνια. Συνυπεύθυνη γι’ αυτό, ανάμεσα σε έναν εξαιρετικό θίασο, η ηθοποιός Μυρτώ Πανάγου.

Η Μυρτώ είναι αυτό το μελαχρινό κορίτσι με τα μαντήλια στα μαλλιά, τον ήλιο στο πρόσωπο, το ταλέντο να ξεχειλίζει. Η χαρά της ζωής! Το καλοκαίρι στα νησιά, τον χειμώνα στην πόλη, αλωνίζει με την τέχνη της αγκαλιά, με την διάθεσή της να δημιουργήσει και να μοιραστεί. Σε αυτήν την συνέντευξη μιλά για όσα την καθορίζουν και την κάνουν να ονειρεύεται, ως άνθρωπος και ως ηθοποιός.

Επιμέλεια συνέντευξης: Γιώργος Βιτωράτος

Μυρτώ, γιατί έγινες ηθοποιός; Και πώς γίνεται, τελικά, κάποιος ηθοποιός;

Πιο παλιά θα μπορούσα να απαντήσω χίλια μύρια στο ερώτημα “γιατί έγινα ηθοποιός” : δημιουργία ,φαντασία ,παιχνίδι , ομάδα , ματαιοδοξία .. Σίγουρα και τώρα εξακολουθώ να τα πιστεύω αλλά τελικά νομίζω πως ο ισχυρότερος λόγος που με τραβάει η υποκριτική είναι να μπορώ να ξεφεύγω από το εγώ μου ,να παίρνω μια ανάσα από τον – συχνά αρκετά κουραστικό – μικρόκοσμό μου  και να νιώθω σύνδεση , ταύτιση και μια δημιουργική γνωριμία με ένα άλλο πλάσμα – τον εκάστοτε ρόλο δηλαδή –  που πάσχει και κουβαλάει το δικό του σύμπαν και τα δικά του ζητήματα. Μια παρηγοριά και ένα φευγιό πιστεύω πως μου χαρίζει η υποκριτική, ισχυρά κίνητρα για να με κρατάνε σε αυτή τη δουλειά .Τώρα πώς γίνεται κάποια ή κάποιος ηθοποιός νομίζω ότι δεν μπορώ να το απαντήσω έτσι απλά. Είναι πολύ προσωπική διαδρομή για όλους καλύπτοντας και εκφράζοντας κάτι άλλο. Σίγουρα όμως χρειάζεται ένα ισχυρό κίνητρο για να παραμένεις ηθοποιός και παρόλες τις δυσκολίες του επαγγέλματος να συνεχίζεις με την ίδια ζέση αυτή τη δουλειά.

Υπάρχει, κατά την άποψή σου, αυτό που λέμε ταλέντο; Πώς θα το όριζες για σένα;

Συχνά έχω ακούσει να το αποκηρύσσουν το ταλέντο σε αυτή τη δουλειά. Και στη σχολή συχνά άκουγες πως όλα είναι δουλειά και ουσιαστική επιθυμία που τελικά μετουσιώνονται σε ικανότητα και μια ολοκληρωμένη σκηνική λειτουργία. Εγώ πιστεύω στο ταλέντο όμως , ναι. Πιστεύω σε αυτό το κάτι που οδηγεί τη φωνή, το σώμα, τις σκηνικές ιδέες ,την ανάγνωση ενός ρόλου σε διαδρομές πιο δημιουργικές ,πιο γοητευτικές, πιο σκηνικά ενδιαφέρουσες .Και πιστεύω και στο ταλέντο της υπομονής ,της προσαρμοστικότητας και της πειθαρχίας ,βασική τριπλέτα για τη δουλειά που κάνουμε.

Πώς περνάς τις μέρες σου, την ζωή σου; Τι άλλο καταλαμβάνει χώρο εκτός από το θέατρο;

Ασχολούμαι πολύ ενεργά ως εμψυχώτρια και συντονίστρια θεατρικού παιχνιδιού για παιδιά και εφήβους. Απολαμβάνω πάρα πολύ την όλη διαδικασία, ο ρόλος “εμψύχωση” είναι βαθύς και ισχυρός: καλείσαι ουσιαστικά να μεταφέρεις ψυχή σε αυτά τα πλάσματα μέσω της θεατρικής λειτουργίας. Πολύτιμος ρόλος και βαθιά η ευθύνη. Φέτος τρέχω στο Εθνικό Θέατρο και μια ομάδα ενηλίκων πάνω στο θεατρικό αυτοσχεδιασμό και τη δραματοποίηση ιστοριών επί σκηνής. Είναι μια συγκινητική εμπειρία ,να βλέπεις πως άνθρωποι όλων των ηλικιών, από 19 έως 63 ετών , κυριολεκτικά μετουσιώνονται σε παιδιά ,τσαλακώνονται, δημιουργούν και μετακινούνται από το safe zone τους .Νιώθω πραγματικά ευγνώμων για αυτόν τον παράλληλο θεατρικό δρόμο που διανύω.

Τι διαβάζεις αυτή την εποχή;

Διαβάζω, ούσα προπτυχιακή φοιτήτρια στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών , ένα βιβλίο πάνω στους κώδικες δραματοποίησης και αυτοσχεδιασμού: «Το βιβλίο της Δραματοποίησης», έτσι λέγεται. Για κάτι πιο αποσυμφορητικό ,έχω αρχίσει ένα αστυνομικό, “Η Τζαζ Του Δολοφόνου” ,του Ray Celestin.

 Στα «Παιδιά του Ήλιου» τι ρόλο έχεις; Μίλησέ μας λίγο για το έργο και για την παράσταση.

Το έργο γράφτηκε το 1905 από το Μαξίμ Γκόρκι ,σε μια περίοδο που βρισκόταν φυλακισμένος και βαθιά επηρεασμένος από το κλίμα της προεπαναστατικής Ρωσίας με όλη την έκρυθμη λειτουργία του λαού και των προλετάριων απέναντι στο τσαρικό καθεστώς. Στα «Παιδιά του Ήλιου» θα δούμε μια παρέα ανθρώπων  να χάνεται μέσα σε μια ατέρμονη φιλοσοφία επιστημονικού  υπαρξιακού ,διαπροσωπικού , καλλιτεχνικού λεξιλογίου τη στιγμή που μια πανδημία χολέρας μαίνεται έξω από την έπαυλη τους και ο απλός κόσμος γεμίζει μίσος και οργή για την κοινωνική αδικία που τον κατακλύζει.Ο ρόλος μου είναι αυτός της Λίζας Προτασόφ, αδερφής του ιδιοκτήτη επιστήμονα της έπαυλης, και ίσως η μοναδική φωνή που με ευαισθησία παλεύει να μιλήσει για την κοινωνική αδικία των απλών ανθρώπων και να τους κάνει όλους να ξυπνήσουν από το λήθαργο και τη βολή στην οποία βρίσκονται. Έχει χαρακτηριστεί ως η φωνή του ίδιου του συγγραφέα ,μέσα από όλο αυτό το σοσιαλιστικό ρεαλισμό που χαρακτηρίζει τη γραφή του Γκόρκι. Την ίδια στιγμή η ψυχολογία της έχει ξεσπάσματα και θέματα ψυχοπαθολογικής φύσεως μπλοκάροντας και την ίδια ουσιαστικά στο να απαγκιστρωθεί και να μπορέσει να πράξει ουσιαστικά. Βρίσκεται σε αυτή τη σκληρή διφορούμενη λειτουργία που από τη μία συνειδητοποιεί και αντιλαμβάνεται, ενώ από την άλλη επίσης δεν πράττει, μπλοκάρει και φοβάται βαθιά τελικά.

Θα σε ενδιέφερε ποτέ να σκηνοθετήσεις;

Έχω πειραματιστεί με το ρόλο του σκηνοθέτη στο Φεστιβάλ Νέων Καλλιτεχνών της  Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Αθηνών καθώς και σε θεατρικά εγχειρήματα σε κάποια ιδιωτικά θέατρα .Έχω μπει σε αυτό το ρόλο άλλοτε μόνη μου και άλλοτε σε συνεργασία με φίλους καλλιτέχνες που έχουμε μια κοινή γλώσσα και ματιά. Δεν είναι κάτι που το αποκλείω να ξανασυμβεί δεδομένου ότι φέρει αρκετά στοιχεία ελέγχου, οργάνωσης και γενικότερης πλαισίωσης που τα διαθέτω θεωρώ. Στην παρούσα συνθήκη ωστόσο βρίσκομαι πιο κοντά στο χώρο ,την ελευθερία και τη δημιουργική έρευνα που εμπεριέχει η καθαρή υποκριτική λειτουργία.

Στο θέατρο Αλκμήνη δεν είναι η πρώτη φορά που παίζεις. Πόση σημασία έχει ο χώρος για σένα; Η εκάστοτε θεατρική σκηνή;

Ο χώρος για εμένα δεν έχει μεγάλη σημασία. Πάνω στα στοιχεία της προσαρμοστικότητας και της ευελιξίας του ηθοποιού που προανέφερα θεωρώ και αυτό. Με την ίδια άνεση να παίζεις σε ένα υπόγειο και με την ίδια άνεση σε μια σκηνή ιταλικού τύπου με βελούδινα καθίσματα. Να τα σηκώνεις όλα με την υποκριτική σου διαθεσιμότητα, αυτό είναι το κλειδί θεωρώ.

Έχοντας αποφοιτήσει από το Εθνικό Θέατρο τι θα συμβούλευες ένα παιδί που κάνει προετοιμασία για δραματική σχολή;

Να κρατάει την ορμή ,την αγάπη και την πίστη του για αυτό που κάνει .Να ακούει, να μετακινείται ,να δουλεύει, να διαβάζει ,να προσπαθεί, να αναγνωρίζει ,να κάνει άπειρα λάθη και κάθε φορά να λέει “τί ωραία, έμαθα κάτι ακόμα σήμερα”. Και να μην επιτρέψει σε κανέναν να του πάρει κάτι από την αγάπη του για αυτή τη δουλειά. Πίστη, πείσμα και δημιουργία. Ε, και είπαμε, μπόλικη υπομονή!

Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση, τελικά, στην δουλειά σας ως ηθοποιών, Μυρτώ;

Ποια να πρωτοδιαλέξεις ως πρόκληση βασικά .Θα θέσω κάτι πρακτικό και κάτι πιο εσώτερο. Πρακτικά μιλώντας είναι μεγάλη πρόκληση να αντέχεις να μένεις χωρίς δουλειά ή να ξέρεις πως έχεις ένα θεατρικό project και μετά όλα άγνωστα. Αυτή η αβεβαιότητα και μόνιμη ρευστή διάσταση είναι βαθιά πρόκληση ξεκάθαρα . Στα πιο εσώτερα , είναι μεγάλη πρόκληση να αναμετριέσαι συνέχεια με ρόλους και να βλέπεις συχνά την ανεπάρκεια ή τις δυσκολίες σου. Αυτή η δουλειά δεν έχει ταβάνι, να πεις δηλαδή “το έφτασα ,τώρα είμαι τέλεια ,τώρα το βρήκα ,τώρα ξέρω’’. Πάνω που λες ξέρv, καταλαβαίνεις πως όλα είναι ρευστά και δεν ξέρεις τίποτα. Συνέχεια ξανά από την αρχή, συνέχεια αναμέτρηση δυνάμεων και εκ νέου προσέγγιση.

Κλείστε εισιτήρια για την παράσταση “Τα Παιδιά του Ήλιου” του Μάξιμ Γκόρκυ μέσω viva.gr ή στα ταμεία του θεάτρου Αλκμήνη.