Ο βαρύτονος Γρηγόρης Πυριαλάκος, γεννημένος στη Θεσσαλονίκη, είναι μια πραγματικά ανήσυχη και ευαισθητοποιημένη φύση. Καθηγητής μονωδίας και μελοδραματικής, σκηνοθέτης και μεταφραστής όπερας αλλά και ηθοποιός, ένας άνθρωπος ταγμένος στην τέχνη στο σύνολό της. Με αφορμή την παράσταση του έργου της Μπιλιάνα Σερμπλιάνοβιτς «Σεράγεβο 1914 – Μου είναι μικρός αυτός ο τάφος»σε σκηνοθεσία Θάνου Νίκα, το οποίο θα ανέβει φέτος στο Θέατρο Τ, μιλήσαμε μαζί του για το ρόλο του, την διαχρονικότητα της παράστασης και τα δικά του επόμενα επαγγελματικά σχέδια.
Επιμέλεια συνέντευξης : Καστανάρα Μαρία
- Η παράσταση «Σεράγεβο 1914 – Μου είναι μικρός αυτός ο τάφος» ανέβηκε πέρυσι στη Θεσσαλονίκη, στο Μικρό Θέατρο της Μονής Λαζαριστών, σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία. Φέτος, η παράσταση θα φιλοξενηθεί στο Θέατρο Τ από τις 30 Νοεμβρίου έως και τις 11 Δεκεμβρίου. Θα υπάρξουν αλλαγές είτε προσαρμογές στην παράσταση;
Ένας ανήσυχος σκηνοθέτης όπως ο Θάνος Νίκας, κάνει πάντα αλλαγές στο έργο όταν το ξαναπαρουσιάζει, είτε γιατί σε κάθε ανάγνωση ξεπηδούν καινούρια πράγματα, είτε γιατί αποφασίζει να τονίσει άλλες πτυχές των χαρακτήρων. Υπάρχουν αμέτρητοι λόγοι να το κάνει. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τους ηθοποιούς της παράστασης. Άλλωστε, αυτές οι αλλαγές δίνουν καινούρια πνοή στο έργο, άλλη φόρα και ενέργεια. Στο θέατρο είναι μάταιο να προσπαθήσεις να επαναλάβεις το αποτέλεσμα μιας παράστασης. Επίσης, οι προσαρμογές είναι αναγκαίες όταν αλλάζει ο χώρος και επομένως η χωροταξία, οι θέσεις, οι είσοδοι, ακόμη και τα σκηνικά. Θεωρώ λοιπόν πως υπάρχει σαφώς λόγος για να ξαναδεί το έργο όποιος το είδε την προηγούμενη σεζόν στη Μονή Λαζαριστών.
- Στην παράσταση υποδύεστε τον συνταγματάρχη Άπις, τον μυστικό εγκέφαλο της οργάνωσης ο οποίος προσεγγίζει νέους όπως ο Ντανίλο Ίλιτς, παρουσιάζεται ως «πατερούλης», τους πωρώνει, τους παθιάζει και τους εμποτίζει μίσος και οργή οπλίζοντας το χέρι τους. Πόσο υψηλή μπορεί να είναι η επιρροή τέτοιων ανθρώπων στους νέους;
Μπορεί να είναι καθοριστική έως και απόλυτη. Η παγκόσμια ιστορία έχει να μας δείξει εκατοντάδες τέτοια παραδείγματα. Ο πιο ευάλωτος πληθυσμός για χειραγώγηση είναι ασφαλώς οι νέοι στην εφηβεία ή λίγο μετά γιατί είναι στη φάση εκείνη που παίρνουν αποφάσεις για το μέλλον τους. Ο Νέτζο του έργου μας, αναφέρει πως θα ήθελε να κάνει κάτι «σημαντικό», ακόμη και να σκοτώσει κάποιον αν αυτό εξυπηρετούσε κάποιον ιερό σκοπό όπως αυτόν της ελευθερίας. Εχθές είδα κατά τύχη πως στον τοίχο κάποιου σχολείου έγραψαν το σύνθημα «Ελλάς ή Τέφρα» μαζί με τον κέλτικο σταυρό, τη φράση που ο Περικλής Γιαννόπουλος, υπέρμαχος του κινήματος του Ελληνοκεντρισμού και «πατέρας» του ελληνικού εθνικισμού πρώτος διατύπωσε. Μια φράση που αποτελεί κεντρικό σύνθημα φασιστικών – ναζιστικών οργανώσεων οι οποίες με το πρόσχημα του πατριωτισμού προσπαθούν να παρεισφρύσουν στα σχολεία και να χειραγωγήσουν τους νέους που με πάθος αποζητούν να γίνουν «σημαντικοί» σε μια εποχή που απελπισμένα ο καθένας προσπαθεί να δείξει ότι ξεχωρίζει, υπερέχει ή ευτυχεί βγάζοντας selfies στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο το έργο της Μπιλιάνα Σερμπλιάνοβιτς είναι διαχρονικό.
- Ο συνταγματάρχης Άπις είναι μια αντιφατική φυσιογνωμία. Αν και συνταγματάρχης, όλως παραδόξως δεν έχει πολεμήσει ποτέ του. Είναι δηλωτική και η συμβολή της σκηνογραφίας η οποία αναδεικνύει το ασθενικό του σώμα έναντι σε ένα δυνατό και επιβλητικό που θα περίμενε κανείς. Πως είναι δυνατόν ένας τέτοιος άνθρωπος να αποκτά τέτοια εξουσία και επιρροή;
Κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχει καμία αντίφαση. Το πάνω χέρι σε κάθε περίπτωση δεν το έχει ο δυνατός, ο ρωμαλέος, ο θαρραλέος ή ο τολμηρός. Οι μεγάλοι πολέμαρχοι ή όσοι κινούν τα νήματα μένουν στα μετόπισθεν και όχι στην πρώτη γραμμή του πολέμου. Άλλωστε, θεωρούν ιδιαίτερα πολύτιμο τον εαυτό τους για να τον εκθέσουν, ενώ αντίστοιχα οι υπόλοιποι είναι απλά αναλώσιμοι, παράπλευρες απώλειες για τον «ιερό» σκοπό. Ο Άπις είναι ένας ιδιαίτερα ευφυής, αποτελεσματικός και χειριστικός άνθρωπος που δε χρειάζεται δυνατό σώμα… μόνο δυνατό μυαλό, το οποίο και διαθέτει αδιαμφισβήτητα.
- Όπως αναφέρεται κάποια στιγμή και στην παράσταση, «Το όπλο με το οποίο πυροβόλησε ο Γκαβρίλο Πρίντσιπ το κρατούσαν πολλά χέρια». Ο Πρίντσιπ, στο ρου της ιστορίας, χαρακτηρίστηκε με πολλούς τρόπους ανάλογα από την μεριά που βρισκόταν ο καθένας και τον έκρινε. Άλλοι τον χαρακτήρισαν επαναστάτη, άλλοι τρομοκράτη, άλλοι πως αυτός ήταν ο θύτης και άλλοι είπαν πως είναι το θύμα. Η παράσταση «Σεράγεβο 1914 – Μου είναι μικρός αυτός ο τάφος» θεωρείτε πως παίρνει θέση; Είτε άμεσα,είτε έμμεσα;
Η παράσταση δεν τοποθετείται πολιτικά. Ο Γκαβρίλο είναι ο κάθε νέος που θέλει να αποδείξει πως μπορεί να τα καταφέρει, που είναι ικανός να κάνει κάτι ηρωικό, ακόμη κι αν δεν τον δέχθηκαν στον στρατό, που θέλει να κάνει κάτι «σημαντικό». Δεν αυτοπροσδιορίζεται ούτε ως επαναστάτης, ούτε ως τρομοκράτης ούτε ως τίποτα βαρυσήμαντο. Ο Γκαβρίλο είναι ο κάθε νέος που έχει ανησυχία, που θέλει να συμμετέχει σε ό,τι γίνεται, που θέλει να βγει μπροστά στο προσκήνιο και ρίχνεται με πάθος σε ό,τι κάνει, χωρίς να το πολυσκεφτεί, χωρίς να το αναλύσει ιδιαίτερα αλλά κυρίως με την ορμή, το πάθος και την αυτοδιάθεση που χαρακτηρίζει τους νέους της ηλικίας του.
- Ο Γκαβρίλο Πρίντσιπ αναφέρει πως «Εμείς πρέπει ή να πεθάνουμε στη ζωή ή να ζήσουμε στον θάνατο…». Στη σημερινή κοινωνία οι άνθρωποι θεωρείτε ότι ενστερνίζονται συχνά τέτοιες απόψεις;
Όχι ιδιαίτερα. Οι ρομαντικές, μελοδραματικού τύπου απόψεις έχουν περάσει νομίζω ανεπιστρεπτί. Σήμερα κυριαρχεί η απάθεια, η ψεύτικη παντογνωσία του διαδικτύου και ο ωχαδερφισμός. Κανείς δε συγκινείται με τίποτα. Έχουμε την ίδια αντίδραση στις ανακοινώσεις που αναφέρονται σε δράματα, δολοφονίες, πολέμους, βία και τόσα άλλα, με την ίδια ευκολία που διαβάζουμε το κουίζ: βάλε το όνομά σου και μάθε ποιο εξωτικό φρούτο είσαι.
- Δε χρειάζεται να αναφέρουμε ότι διαθέτετε ένα πλούσιο και αξιόλογο βιογραφικό στον χώρο της μουσικής και γενικότερα μια ολιστική προσέγγιση στον χώρο της τέχνης. Στην παράσταση, όπου εντυπωσιάζετε με τις φωνητικές και ερμηνευτικές σας ικανότητες, ποιος είναι ο ρόλος της μουσικής;
Καταρχήν, σας ευχαριστώ για το «εντυπωσιάζετε». Δεν είναι καθόλου ο σκοπός μου ο εντυπωσιασμός. Η αλήθεια είναι ότι απλά τα 14 χρόνια σπουδών σε μονωδία και μελοδραματική μου έδωσαν τη δυνατότητα να έχω ίσως ένα πιο ανεπτυγμένο σε ποιότητες και ηχοχρώματα φωνητικό όργανο που το αντιμετωπίζω απλά ως εργαλείο για το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η μουσική στο έργο έχει θα έλεγα τελετουργικό ρόλο και βασίζεται καθαρά στο τι μπορούμε να κάνουμε εμείς οι ηθοποιοί τραγουδώντας, βγάζοντας ήχους, παίζοντας κρουστά με σκηνικά αντικείμενα κτλ. Πράγματα που ουσιαστικά δείχνουν τη σχεδόν πρωτόγονη σχέση μας με τον ήχο ως ουσιαστική έκφραση όσων νιώθουμε ή μας εκφράζουν. Η άρια που επιχειρώ να τραγουδήσω αποτελεί για μένα κομμάτι της καθημερινότητας μου ως λυρικός τραγουδιστής, αλλά ταυτόχρονα υπονοεί εννοιολογικά όσα ο χαρακτήρας μου πρεσβεύει.
- Από τις τελευταίες φράσεις που ανήκουν στον ρόλο σας είναι και εκείνη που βρίσκεται στον τίτλο της παράστασης «μου είναι μικρός αυτός ο τάφος». Ποιο είναι το νόημα που συνοψίζεται σε αυτές τις 6 λέξεις για εσάς;
Η στιγμή που η ρήση από τη νεκρώσιμη ακολουθία «χους εί και εις χουν απελεύσει» είναι κοντά στην πραγμάτωσή της για τον καθένα μας είναι μια στιγμή άρνησης. Ο Άπις δε διαφέρει. Είναι η πρώτη φορά που έχοντας χάσει την εξουσία που έχει βρίσκεται αντιμέτωπος με την προσωρινότητα και φθαρτότητά του. Κανένας τάφος δεν μπορεί να χωρέσει το μεγαλείο του. Όμως, όπως αποδεικνύεται, κανείς δεν είναι τόσο μεγάλος για να αποφύγει το αναπόφευκτο.
- Και πριν ολοκληρώσουμε τη συζήτησή μας, θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας τα μελλοντικά επαγγελματικά σας σχέδια;
Μετά το αγαπημένο αλλά κάπως σκοτεινό έργο «Σεράγεβο 1914 – Μου είναι μικρός αυτός ο τάφος», υπάρχουν για μένα δύο διασκεδαστικά και ψυχαγωγικά πρότζεκτ λυρικού θεάτρου ως δημιουργός – παραγωγός – σκηνοθέτης. Το ένα είναι, στις αρχές Φλεβάρη, η κωμική όπερα του D.Scarlatti, “La Dirindina” που παίχτηκε στη Λάρισα τον Σεπτέμβρη στο πλαίσιο ενός πρότζεκτ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τις ομάδες του Μουσικού θεάτρου της Περιφέρειας και που θα γίνει στη Θεσσαλονίκη με τους μαθητές της τάξης μου του Δημοτικού Ωδείου Αμπελοκήπων και το άλλο είναι μια όπερα pasticcio όπως λέμε, που έχει συντεθεί από δυο άλλες κωμικές όπερες σε δική μου μετάφραση και παραγωγή της ομάδας καλλιτεχνών SourLiBooM με τίτλο έκπληξη λίγο πριν το Πάσχα. Δυστυχώς, δεν μπορώ να αποκαλύψω λεπτομέρειες, αλλά μείνετε συντονισμένοι για να μην το χάσετε!
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Μετάφραση: Ισμήνη Ραντούλοβιτς
Σκηνοθεσία: Θάνος Νίκας
Σκηνική εγκατάσταση – Κοστούμια: Ευαγγελία Κιρκινέ
Κίνηση: Βίκυ Ίτσιου
Φωτισμοί: Θάνος Νίκας
Φωτογραφίες – Trailer: Momentum Photography/Cinematography
Σχεδιασμός αφίσας & εντύπου: Μπάμπης Πεΐδης
Παραγωγή: Ars Moriendi
ΔΙΑΝΟΜΗ
Γκαβρίλο Πρίντσιπ: Δημήτρης Καπετάνιος
Νεντέλικο Τσαμπρίνοβιτς: Δημήτρης Κρίκος
Ντανίλο Ίλιτς: Χρήστος Παπαδόπουλος
Συνταγματάρχης Άπις: Γρηγόρης Πυριαλάκος
Λιούμπιτσα Ίλιτς: Κατερίνα Συναπίδου
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Πρεμιέρα: Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2018 στις 21:30
Παραστάσεις: Έως τις 11 Δεκεμβρίου | Κάθε Δευτέρα – Τρίτη – Παρασκευή – Σάββατο στις 21:30 και Κυριακή στις 19:00
Τιμές εισιτηρίων: 14€ κανονικό | 12€ φοιτητών & άνω των 65 | 10€ ανέργων, ΑΜΕΑ & ατέλειες | 10€ γενική είσοδος κάθε Τρίτη
Προπώληση εισιτηρίων: viva.gr
Τηλέφωνο κρατήσεων: 2310 854 333
Parking: Με 3€ και την επίδειξη του εισιτηρίου σας, μπορείτε να αφήνετε το αυτοκίνητό σας στο parking που βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο Θέατρο Τ.
*Η παράσταση επιχορηγήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού.
