[punica-dropcap]Σ[/punica-dropcap]αρκοείδωση είναι μία πολυσυστηματική νόσος, άγνωστης αιτιολογίας. Πιο απλά είναι μία φλεγμονώδης αυτοάνοση διαταραχή του ανοσοποιητικού συστήματος. Προκαλεί το σχηματισμό μικροσκοπικών εξογκωμάτων ( συσσώρευση κυττάρων), γνωστών ως κοκκιώματα, σε διάφορα σημεία του σώματος. Μοιάζουν με κόκκους άμμου ή ζάχαρης. Αυτά μπορούν να αυξηθούν σε μέγεθος και να αθροιστούν σε ένα όργανο του σώματος, προκαλώντας διάφορα συμπτώματα.
Εμφανίζεται σε 10-20 άτομα ανά 100,000. Εντοπίζεται περισσότερο σε γυναίκες παρά στους άνδρες και κυρίως στις ηλικίες 20-40. Στην Ιαπωνία και στη Σουηδία μπορεί να εκδηλωθεί σε γυναίκες με ηλικία άνω των 50. Αφορά πιο πολύ τη νέγρικη φυλή ( αφρο-καραϊβικής) αλλά και τους Σκανδιναβούς ( Σουηδοί, Δανοί). Τα 2/3 των ατόμων με σαρκοείδωση δε χρειάζονται ειδική θεραπεία. Η ασθένεια βελτιώνεται σταδιακά από μόνη της τα επόμενα 2-5 χρόνια. Στο 1/3 περίπου των ασθενών γίνεται χρόνια ( πάνω από 5 χρόνια) και απαιτεί θεραπεία. Αφορά κυρίως μόνιμες βλάβες, όπως εμπλοκή των πνευμόνων και συνεπώς κατάρρευση του αναπνευστικού, προσβολή της καρδιάς, του νευρικού συστήματος κ.α. Σε μόνιμη βλάβη οργάνων οδηγεί μέχρι και σε θάνατο ( θνητότητα 1-5 % ). Σε κάποιον που έχει γενετική προδιάθεση έχει διατυπωθεί ότι μπορεί να ενεργοποιήσει τη σαρκοείδωση και κάποιος περιβαλλοντικός παράγοντας, μία μόλυνση, ακόμη και μια λοίμωξη.
Συχνότητα προσβολής διαφόρων οργάνων
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
*Πνεύμονες 90%( φέρνει δύσπνοια, θωρακικό πόνο, βήχα, βρογχική υπεραντιδραστικότητα και πιο σπάνια αιμόπτυση, πληκτροδακτυλία, πνευμοθώρακα και χυλοθώρακα) , *Λεμφαδένες 75-90% , *Ήπαρ 60-90% , *Σπλήνας 50-60% , *Αρθρώσεις 25-50% , *Δέρμα 25% ( συνήθως στην αρχή της νόσου και με εμφάνιση κνησμού στο 10-15%), *Οφθαλμοί 10-50% ( ξηροφθαλμία, ξηρός επιπεφυκότας, διπλωπία), *Νευρικό σύστημα 5-15%, *Μυοσκελετικό 5-13% (μυοπάθεια από τη νόσο και τη θεραπεία, φλεγμονώδης μυοσίτιδα), *Παρωτίδες 10%, *Ανώτερο αναπνευστικό 5-10%, *Καρδιά 2-10%, * Υπερασβεστιαιμία 11%, *Οστά 5%, *Λάρυγγας 5%. Πιο σπάνια προσβάλλονται οι νεφροί, οι ενδοκρινείς αδένες, καθώς και το γαστρεντερικό κατά <1%, όπως και διάφορες αιματολογικές διαταραχές.
Γενικά Συμπτώματα Σαρκοείδωσης
*Απώλεια όρεξης, *Εύκολη κόπωση, *Πυρετός( συνήθως χαμηλός, αλλά μπορεί να φτάσει μέχρι και 40℃, άγνωστης αιτιολογίας στην αρχή), *Αρθρίτιδα κυρίως μεγάλων αρθρώσεων όπως γόνατα και αγκώνες, *Απώλεια βάρους( 2-6 κιλά σε 10 με 12 εβδομάδες), *Νυχτερινή εφίδρωση, εξανθήματα στο πρόσωπο και στα χέρια ( κιτρινοφαιό χρώμα σε πλάκες, οζίδια ή βλατίδες), *Διογκωμένοι-ψηλαφητοί λεμφαδένες ( αυχενικοί, μασχαλιαίοι, βουβωνικοί, στο 1/3 των ασθενών και είναι ανώδυνοι, διακριτοί και ευκίνητοι.
Έλεγχος
Ιστορικό, φυσική εξέταση, ακτινογραφία θώρακος, γενική αίματος, ΤΚΕ, ΗΚΓ, γενική ούρων, οφθαλμολογική εξέταση, σπιρομέτρηση, βιοχημικός έλεγχος( ασβέστιο, τρανσαμινάσες, ουρία, κρεατινίνη). Πιο εξειδικευμένα ( σε προσβολές): αξονική τομογραφία, βρογχοσκόπηση( BAL, TBNA), μαγνητική, ιστολογικές εξετάσεις, ACE, βιοψία( εκτός συνδρόμου Lofgren).
Αξονική( CT) ή αξονική υψηλής ευκρίνειας(HRCT) δίνεται σε : – Υπόνοια νόσου μετά από απλή ακτινογραφία θώρακος -Εύρεση επιπλοκών όπως εμφύσημα, βροχεκτασίες, ίνωση -Λοίμωξη -Νεοπλασίες. Επίσης βιοψία δέρματος, λεμφαδένων, προσβεβλημένων οργάνων.
Αντιμετώπιση
- Φαρμακευτική αγωγή ανάλογα με την προσβολή του εκάστοτε οργάνου.
- Χειρουργική, αν προσβάλει συγκεκριμένα όργανα ( π.χ. μεταμόσχευση πνευμόνων, νεφρών, καρδιάς).
- Τακτικές εξετάσεις.
- Ισορροπημένη διατροφή.
- Επαρκής λήψη υγρών.
- 6-8 ώρες ύπνου τη μέρα.
- Άσκηση και διατήρηση σωματικού βάρους.
- Διακοπή καπνίσματος.
- Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, στη σκόνη, σε χημικά, σε τοξικές εισπνεόμενες ουσίες. Αποφυγή λήψης βιταμίνης Dκαι κατανάλωσης τροφών πλούσιες σε ασβέστιο.
- Χρήση κορτικοστεροειδών ( συνήθως πρεδνιζολόνης για 6 μήνες, ίσως και περισσότερο). Κυρίως σε προσβολή καρδιάς, νευρικού συστήματος, αναπνευστικού ( πνευμονική νόσος και πνευμονικές διηθήσεις) ή υπερασβεστιαιμίας, καθώς και οφθαλμών. Περισσότερο ελέγχει τη σαρκοείδωση, παρά τη θεραπεύει.
http://www.iatronet.gr/ygeia/dermatologia/article/6065/sarkoeidwsi-poia-organa-prosvallei.html
