Πολυκυστικές ωοθήκες : O ρόλος της διατροφής

Στο άκουσμα “πολυκυστικές ωοθήκες” πολλές γυναίκες έρχονται αντιμέτωπες με τον φόβο και την ανησυχία για την κατάσταση της υγείας τους . Γεγονός που δεν θα  πρέπει να γίνεται καθώς ένα μεγάλο μέρος του γυναικείου πληθυσμού έρχεται αντιμέτωπο με το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών (Polycystic Ovary Syndrome – PCOS) , μία συχνή γυναικολογική ενδοκρινική διαταραχή κυρίως κατά την αναπαραγωγική ηλικία ( 25-40 ετών ) που παρατηρείται στο 5-10% των γυναικών. Χαρακτηρίζεται από μία κλινική εικόνα μικρών κυστών στις ωοθήκες γεγονός που προκαλείται από την υπερέκκριση ανδρικών ορμονών με αποτέλεσμα να διαταράσσεται ο έμμηνος κύκλος (ακανόνιστη ή καθόλου έμμηνο ρύση). Εκτός αυτού , η εμφάνιση του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών , έχει άμεση συσχέτιση  με την κληρονομικότητα και με την ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη με υπερινσουλιναιμία (υπερβολικά επίπεδα ινσουλίνης σε σχέση με τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα) γεγονός που  δημιουργεί μία έντονη αλληλεπίδραση με την περίσσεια ανδρογόνων, στοιχείο που επιβεβαιώνει τον συγκεκριμένο σύνδρομο .

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΙΣ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΕΣ ΩΟΘΗΚΕΣ ;

Καταρχάς , η διατροφή είναι ζωτικής σημασίας για την διαταραχή του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών , όχι μόνο για να μειωθεί – συντηρηθεί η απώλεια του βάρους που απαιτείται αλλά και για να ρυθμιστούν τα επίπεδα της ινσουλίνης. Συμπληρωματικά η θεραπεία μέσω του διατροφικού σχεδίου αποτελεί ένα αρχικό αλλά κομβικό σημείο, καθώς στοχεύει στην αποκατάσταση της γονιμότητας, στην ομαλή λειτουργία και στην αντιμετώπιση των επιπλοκών του PCOS. Η διαμόρφωση μίας σωστής ιδανικά διατροφής διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από γυναίκα σε γυναίκα .

Αδιαμφισβήτητα αυτό οφείλεται στην ορμονική ανισορροπία που προκαλείται . Για την ακρίβεια,  ορισμένες από αυτές τις γυναίκες αναφέρουν την έντονη επιθυμία τους για πρόσληψη φαγητού λόγω της υπερπαραγωγής ινσουλίνης και δεν αισθάνονται τον κορεσμό εξαιτίας  συγκεκριμένων ορμονών (λεπτίνη, γκρελίνη) που ρυθμίζουν το αίσθημα της πείνας. Επίσης όσον αφορά την συγκεκριμένη κατηγορία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί πως αυτές οι γυναίκες δεν μπορούν να έχουν την επιθυμητή απώλεια βάρους.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ (PCOS)

• Ανεπιθύμητη τριχοφυΐα ( χέρια , πρόσωπο και στήθος )
• Πυελικό άλγος
• Μη ελεγχόμενη αύξηση του σωματικού βάρους
• Ακμή
• Υπογονιμότητα
• Παχυσαρκία (συσσώρευση λίπους στην περιοχή της κοιλιάς)
• Αραίωση μαλλιών
• Άγχος και κατάθλιψη

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΠΛΑΝΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ  ;

1.  Αρχικά, δημιουργούμε έναν διατροφικό κορμό. Αυτό σημαίνει ότι  το ημερήσιο διατροφικό πλάνο πρέπει να αποτελεί μικρά και συχνά γεύματα.

2. Επιπλέον, καταναλώνουμε  τροφές πλούσιες σε Φυτικές Ίνες ( αύξηση του κορεσμού και μείωση ενεργειακής πρόσληψης). Η προσθήκη αυτών, επιδρά στην ρύθμιση των επιπέδων της ινσουλίνης στο αίμα.

3. Ακόμη, στην κατηγορία των λιπαρών, προτιμούμε μία διατροφή πλούσια σε Μονοακόρεστα λιπαρά (ελαιόλαδο, αμύγδαλα, ελιές , αβοκάντο) και Πολυακόρεστα λιπαρά (λιπαρά ψάρια , ταχίνι, καρύδια).

4. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να καταναλώνουμε  υδατάνθρακες με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (καστανό ρύζι, ζυμαρικά, όσπρια αλλά και φρούτα , λαχανικά). Έτσι, μπορεί να βελτιωθεί η ευαισθησία στην ινσουλίνη.

5. Αντίθετα, να αποφύγουμε τους απλούς και επεξεργασμένους υδατάνθρακες (προϊόντα από λευκό αλεύρι, έτοιμες σάλτσες , επιδόρπια γιαουρτιού)

6. Επίσης να αποφύγουμε την κατανάλωση ποτών με προσθήκη ζάχαρης (energy drinks, σόδα).

ΘΕΤΙΚΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΕΣ ΩΟΘΗΚΕΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΚΑΙ ΤΑ ΜΙΚΡΟ-ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ (ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ & ΜΕΤΑΛΛΑ) : 

Χορήγηση ψευδαργύρου : Η συμπληρωματική χορήγηση ψευδαργύρου επιδρά με θετικά αποτελέσματα στα επίπεδα σακχάρου και στα επίπεδα τριγλυκεριδίων σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες. 

Χορήγηση Χρωμίου :Η χορήγηση αυτή,  δρα ευεργετικά στην μείωση της αντίστασης της ινσουλίνης.

Βιταμίνη D : Η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D ,  έχει ενθαρρυντικά αποτελέσματα καθώς μπορεί να μειώσει τα επίπεδα τεστοστερόνης σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες.

H ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ (PCOS)

Έχει αποδειχτεί πως η σχέση μεταξύ της παχυσαρκίας και του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών είναι στενά συνδεδεμένη. Πιο συγκεκριμένα, με τον όρο παχυσαρκία αναφερόμαστε  στην υπερβολική συσσώρευση λίπους στον οργανισμό, ικανού να βλάψει την υγεία. Με άλλα λόγια , οι παχύσαρκες γυναίκες διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο για εμμηνορροϊκή δυσλειτουργία και αυξημένη υπογονιμότητα. Συνεπώς το ποσοστό του 40-60% των γυναικών που εμφανίζουν πολυκυστικές ωοθήκες είναι υπέρβαρες ή παχύσαρκες. Συγχρόνως , μελέτες έχουν αποδείξει ότι μία απώλεια του σωματικού βάρους 5-10% σε συνδυασμό με την άσκηση (περπάτημα, ποδήλατο, αερόβια άσκηση) επιδρούν θετικά στον κύκλο των γυναικών εφόσον μειώνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη και τον αριθμό των κύστεων των ωοθηκών και αυξάνουν  την γονιμότητα, ωορρηξία τους .

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΑΡΘΡΟΥ

Arentz, Susan, Caroline A. Smith, Jason Abbott, και Alan Bensoussan. ‘Nutritional supplements and herbal medicines for women with polycystic ovary syndrome; a systematic review and meta-analysis’. BMC Complementary and Alternative Medicine 17 (25 Νοέμβριος 2017): 500. https://doi.org/10.1186/s12906-017-2011-x.

Dubey, Pallavi, Sireesha Reddy, Sarah Boyd, Christina Bracamontes, Sheralyn Sanchez, Munmun Chattopadhyay, και Alok Dwivedi. ‘Effect of Nutritional Supplementation on Oxidative Stress and Hormonal and Lipid Profiles in PCOSAffected Females’. Nutrients 13, τχ. 9 (25 Αύγουστος 2021): 2938. https://doi.org/10.3390/nu13092938.

Nasiadek, Marzenna, Joanna Stragierowicz, Michał Klimczak, και Anna Kilanowicz. ‘The Role of Zinc in Selected Female Reproductive System Disorders’. Nutrients 12, τχ. 8 (16 Αύγουστος 2020): 2464.
https://doi.org/10.3390/nu12082464.

Ostadmohammadi, Vahidreza, Mehri Jamilian, Fereshteh Bahmani, και Zatollah Asemi. ‘Vitamin D and probiotic cosupplementation affects mental health, hormonal, inflammatory and oxidative stress parameters in women with polycystic ovary syndrome’. Journal of Ovarian Research 12 (21 Ιανουάριος 2019): 5.https://doi.org/10.1186/s13048-019-0480-x.

Pericleous, Paraskevi, και Savvas Stephanides. ‘Can resistance training improve the symptoms of polycystic ovary syndrome?’BMJ Open Sport — Exercise Medicine 4, τχ. 1 (21 Αύγουστος 2018): e000372. https://doi.org/10.1136/bmjsem-2018-000372.

‘Polycystic Ovarian Syndrome-Current Pharmacotherapy and Clinical Implications | Elsevier Enhanced Reader’. Ημερομηνία πρόσβασης 13 Ιανουάριος 2023. https://doi.org/10.1016/j.tjog.2021.11.009.