Ο χρόνιος πόνος σε ένα μέρος του σώματος μπορεί να τροποποιήσει την ένταση με την οποία μία συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου αντιλαμβάνεται τον πόνο από κάποια άλλη περιοχή.
Αυτό είναι το εύρημα μιας μελέτης που έγινε σε ποντικούς από ερευνητές του New York University School of Medicine (NYU Langore Medical Center), δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό eLife και παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο του American Pain Society.
Οι εγκέφαλοι μας, σχεδιασμένοι από την εξέλιξη να μας βοηθούν να αποφεύγουμε τους τραυματισμούς και να επιβιώνουμε, έχουν δίκτυο παραγωγής σήματος κινδύνου όταν τραυματιζόμαστε και φόβου, όταν αντιμετωπίζουμε πάλι τον ίδιο κίνδυνο.
Η νέα αυτή μελέτη υποστηρίζει την θεωρία ότι ο χρόνιος πόνος ενεργοποιεί νευρωνικά κυκλώματα στην περιοχή του εγκεφάλου η οποία ονομάζεται πρόσθιος φλοιός προσαγωγίου (Anterior Cingulate Cortex-ACC) με σκοπό την αύξηση της “αποστροφής” (avertion), οποιουδήποτε σήματος πόνου.
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι σκέφθηκαν να κάνουν αυτή τη μελέτη από την παρατήρηση ότι οι ασθενείς που είχαν χρόνιο πόνο, όπως χρόνια οσφυαλγία, παρουσίαζαν περισσότερο πόνο από τους φυσιολογικούς μετά από χειρουργική επέμβαση στο γόνατο ή στην κοιλιά. Έτσι υποθέτουν και από τα αποτελέσματα της μελέτης ότι ο χρόνιος πόνος προκαλεί διαστρέβλωση στο πώς η περιοχή του εγκεφάλου ACC υπολογίζει την ένταση του πόνου.
Παλαιότερες μελέτες έχουν δείξει ότι το μέρος του σώματος που είναι η πηγή του χρόνιου πόνου ενεργοποιεί περισσότερο του φυσιολογικού την δραστηριότητα των νευρικών κυττάρων της περιοχής ACC. Η νέα μελέτη είναι η πρώτη που καταδεικνύει ότι ο χρόνιος πόνος σε μια περιοχή προκαλεί μεγαλύτερη αντίδραση σε επώδυνα ερεθίσματα σε όλο το σώμα. Ειδικά οι ερευνητές βρήκαν ότι ο χρόνιος πόνος στο ένα άκρο των ποντικών προκαλούσε αύξηση της απάντησης αποστροφής σε οξύ επώδυνο ερέθισμα στο άλλο άκρο.
Τα αποτελέσματα της μελέτης εκτός από την διαδικασία του πόνου πιθανόν δείχνουν ότι ο χρόνιος πόνος μπορεί να μεγεθύνει τις απαντήσεις σε ερεθίσματα που είναι δυσάρεστα αλλά όχι επώδυνα, όπως πχ η αντίδραση στο φώς που επιδεινώνει την ημικρανία. Επιπλέον είναι γνωστό ότι η περιοχή ACC εμπλέκεται στην διαδικασία των συναισθημάτων και συνδέεται με πολλές περιοχές του εγκεφάλου. Έτσι μπορεί να υποθέσει κανείς ότι το χρόνιο άγχος και η κατάθλιψη μπορούν επίσης να ενισχύσουν την προσοχή και την αίσθηση κατάστασης κινδύνου για επώδυνα ερεθίσματα που διαφορετικά θα ήταν πολύ μικρά για να μας ενοχλήσουν.
Οι ερευνητές της παραπάνω μελέτης χρησιμοποίησαν για τα πειράματα τους στους ποντικούς και ενδοκράνια ηλεκτρόδια τα οποία εμφύτευσαν στον εγκέφαλο των ποντικών στην περιοχή ACC και αναφέρουν ότι συνεχίζουν την μελέτη με σκοπό τα ευρήματα που θα προκύψουν με την απενεργοποίηση της περιοχής ACC.
Με την βοήθεια που δίδεται από την τεχνολογία με την εν τω βάθει εγκεφαλική διέγερση και την διακρανιακή μαγνητική διέγερση πιθανόν μελλοντικά να υπάρξει θεραπευτική προσέγγιση του χρόνιου πόνου απενεργοποιώντας την περιοχή ACC.
