Υγεία και πρόληψη | Τα οφέλη της άσκησης σε μοριακό επίπεδο

Όλοι γνωρίζουμε πως οποιοδήποτε είδος άσκησης μας ωφελεί, καθώς μας βοηθά στο «χτίσιμο» των μυών, στην καύση λίπους αλλά και μας κάνει να νιώθουμε πιο ευτυχισμένοι και πιο υγιείς. Αλλά πολύ πριν αρχίσετε να πετυχαίνετε τους στόχους που έχετε θέσει, υπάρχουν και άλλες κρυμμένες, πιο άμεσες, μοριακές και ανοσολογικές μεταβολές που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό των κυττάρων σας. Αλλαγές οι οποίες θα μπορούσαν να είναι υπεύθυνες για την προστασία σας από τις καρδιακές παθήσεις, την υψηλή αρτηριακή πίεση, το διαβήτη τύπου 2,τα γηρατειά και τον καρκίνο.

Μπορεί να σκέφτεστε ότι οι μοριακές αλλαγές μπορεί να μην είναι τόσο σημαντικές καθώς η απώλεια λίπους και η αύξηση της μυικής μάζας είναι κυρίως οι στόχοι μας όταν ξεκινάμε κάθε είδος άσκησης. Στην πραγματικότητα όμως οι μοριακές αλλαγές επηρεάζουν τον τρόπο που τα γονίδια και οι πρωτεΐνες «συμπεριφέρονται» μέσα στα κύτταρα. Τα γονίδια μπορούν να γίνουν περισσότερο ή λιγότερο δραστήρια, ενώ οι πρωτεΐνες μπορούν να τροποποιηθούν άμεσα ώστε να λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο και να εκτελούν εντολές όπως η μεταφορά της γλυκόζης στα κύτταρα πιο αποτελεσματικά, ή να προστατεύουν τα κύτταρα από τις βλαβερές τοξίνες.

Σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε, ζήτησαν από 20 ανθρώπους που ακολουθούσαν καθιστική ζωή και ήταν σε κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη να περπατούν με μέτρια ένταση για 45 λεπτά, τρεις φορές την εβδομάδα, για οκτώ εβδομάδες χωρίς να κάνουν κάποια αλλαγή στη διατροφή τους. Παρά το γεγονός ότι δεν υπήρξε καμία αλλαγή στο βάρος, την αρτηριακή πίεση ή τα επίπεδα χοληστερόλης, κατά μέσο όρο, κάθε συμμετέχων έχασε έξι εκατοστά από την περίμετρο της μέσης τους και, το πιο σημαντικό, μειώθηκε ο κίνδυνος εμφάνισης διαβητική.

Οφέλη στην πρόληψη διαβήτη τύπου 2

Ο διαβήτης τύπου 2 προκαλεί ποικίλα προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, της υψηλή αρτηριακής πίεσης, τύφλωση, νεφρική ανεπάρκεια και νευρική βλάβη, και μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό. Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για τον διαβήτη τύπου 2 είναι η παχυσαρκία, η κακή διατροφή, ο καθιστικός τρόπος ζωής και η υποκλινική φλεγμονή,που θα αναλυθεί παρακάτω.

Σε κάθε περίπτωση το συσσωρευμένο λίπος, και κυρίως το σπλαχνικό, εμφανίζει αντίσταση στην ινσουλίνη. Ταυτόχρονα προκαλεί αντίσταση στην ινσουλίνη και στο ήπαρ. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το πάγκρεας – που φυσιολογικά παράγει την ινσουλίνη – παράγει επαρκείς ποσότητες, ώστε να λειτουργήσει σωστά ο μεταβολισμός. Όταν, όμως, υπάρχει αντίσταση στην ινσουλίνη, το πάγκρεας χρειάζεται να παράξει μεγαλύτερες ποσότητες ινσουλίνης, για να ξεπεράσει αυτή την αντίσταση. Ενώ στην αρχή καταφέρνει με υπερπροσπάθεια να αντεπεξέλθει στις συνθήκες αυτές, αν αυτή η στρεσογόνος κατάσταση συνεχιστεί επί μακρόν, αρχίζει να φθείρεται, με συνέπεια να εξαντληθεί και η ινσουλίνη να αρχίσει να μην είναι επαρκής. Σε αυτό το σημείο το σάκχαρο του αίματος αρχίζει να αυξάνει σταδιακά.

Ωστόσο, έχουμε διαπιστώσει ότι ακόμη και χαμηλής έντασης άσκηση, όπως το ζωηρό περπάτημα, μπορεί να αυξήσει την «ευαισθησία» του σώματος στην ινσουλίνη. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι με κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη γίνονται λιγότερο επιρρεπείς επειδή είναι σε θέση να μεταβολίζουν τη γλυκόζη πιο αποτελεσματικά.

Οφέλη Ανοσοποιητικού συστήματος

Είναι ενδιαφέρον, πως παρατηρήθηκαν αλλαγές λόγω της άσκησης και στα μονοκύτταρα των συμμετεχόντων που οδήγησε σε μείωση της φλεγμονώδους κατάστασης του σώματος, ένας από τους κύριους κινδύνους για τον διαβήτη τύπου 2.

Τα μονοκύτταρα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση των βακτηρίων. Αυξάνονται σε λοιμώξεις,σε νοσήματα του αίματος καθώς και σε χρόνιες φλεγμονές και μειώνονται κατά τη λήψη κορτικοστεροειδών.

Όταν το σώμα μας είναι υπό επίθεση από ξένους «εισβολείς», όπως τα μικρόβια, κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος όπως τα μονοκύτταρα λειτουργούν σαν μακροφάγα με στόχο την εξόντωση των «εισβολέων». Η κύρια λειτουργία τους είναι να καταπολεμούν τις λοιμώξεις στους ιστούς και στους πνεύμονες μας. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι των μακροφάγων, Μ1 και Μ2. Τα M1 μακροφάγα που σχετίζονται με προ-φλεγμονώδεις αντιδράσεις, είναι απαραίτητα για την επιθετική καταπολέμηση των μολύνσεων. Ωστόσο, στα παχύσαρκα άτομα που δεν ασκούνται, αυτά τα κύτταρα δρουν ακόμη και απουσία κάποιου «εισβολέα». Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητα αυξημένη φλεγμονώδη κατάσταση (υποκλινική φλεγμονή) που μπορεί να “προκαλέσει” τον διαβήτη. Από την άλλη πλευρά, τα Μ2 μακροφάγα παίζουν ένα ρόλο στην “διακοπή” της φλεγμονής.

Έτσι, μια υγιής ισορροπία των Μ1 και Μ2 μακροφάγων είναι ζωτικής σημασίας για να διατηρείται μια βέλτιστη ανοσολογική απόκριση για την καταπολέμηση των λοιμώξεων – και αυτό μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της αυξημένης φλεγμονώδους κατάστασης (υποκλινική φλεγμονή) η οποία προέρχεται από την έλλειψη σωματικής άσκησης και την παχυσαρκία, επίσης.

Τα αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα της άσκησης οφείλονται σε μείωση του σπλαχνικού λίπους και επαγωγή ενός αντιφλεγμονώδους μηχανισμού. Η σημασία των αντιφλεγμονωδών μηχανισμών, εξαρτάται από τον τρόπο, τη συχνότητα, την ένταση και τη διάρκεια της άσκησης. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η άσκηση είναι ευεργετική για την υγεία μας και είναι θετικό όλοι να υιοθετήσουμε ένα πιο δραστήριο τρόπο ζωής.

Με πληροφορίες από: 1.Exercise Changes The Way Our Bodies Work At A Molecular Level 2.Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 3.Αυξημένα μονοκύτταρα αίματος 4.Ανάλυση Αιματολογικής Εξέτασης