Πώς γίνεται οι καλλυντικές κρέμες να μένουν αναλλοίωτες εκτός ψυγείου για μεγάλο χρονικό διάστημα; Το αντηλιακό σου να μην χαλάει κάτω από τον καυτό ήλιο; Να χρησιμοποιείς το σαμπουάν σου για αρκετούς μήνες μετά το άνοιγμά του;
Η απάντηση είναι με τη χρήση συντηρητικών, που αποτρέπουν τον πολλαπλασιασμό των μικροοργανισμών, όπως είναι τα βακτήρια και οι μύκητες, που καταλήγουν στο προϊόν μέσω της επαφής με την επιδερμίδα και πολλαπλασιάζονται εύκολα σε καλλυντικά με βάση το νερό. Κατά συνέπεια, το προϊόν γίνεται εστία μικροβίων, χάνει την αποτελεσματικότητά του και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές μολύνσεις.
Τι είναι τα parabens;
Τα parabens (PBs) ή παραβένια, στα ελληνικά, χρησιμοποιούνται ως αντιμικροβιακά συντηρητικά, ειδικότερα κατά της μούχλας και των ζυμών σε καλλυντικά και φαρμακευτικά προϊόντα και στην επεξεργασία ποτών και τροφίμων. Μεμονωμένα ή σε συνδυασμούς, τα PBs χρησιμοποιούνται σε πάνω από 13.200 σκευάσματα.
Χρησιμοποιούνται ως συντηρητικά στα καλλυντικά, γιατί χαρακτηρίζονται από χαμηλή τοξικότητα, αδράνεια, εύκολη βιοαποικοδόμηση, χαμηλό κόστος και μεγάλο εύρος εφαρμογών. Επίσης χρησιμοποιούνται ευρύτατα και στα φαρμακευτικά σκευάσματα συμπεριλαμβανομένων αναισθητικών, χαπιών, σιροπιών, ενέσιμων διαλυμάτων.
Τα PBs προστίθενται στα τρόφιμα για πάνω από πενήντα χρόνια. Χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία λαχανικών, στα λίπη και στα έλαια, στα υποκατάστατα ζάχαρης, στους φρουτοχυμούς, στις σάλτσες, στα κατεψυγμένα γαλακτοκομικά προϊόντα, σε συγκεντρώσεις μεταξύ 450-2000 ppm. Το μέθυλο-παραβένιο (methyl paraben, MPB) υπάρχει φυσικά στο λευκό κρασί, στα βατόμουρα και σε κάποια φρούτα του δάσους.
Τα πιο γνωστά είναι: methylparaben (E number E218), ethylparaben (E214), propylparaben (E216), butylparaben, heptylparaben (E209), isobutylparaben, isopropylparaben, benzylparaben.
Μεταβολισμός και επιδράσεις στην υγεία
H καθημερινή ημερήσια δόση σε parabens στα τρόφιμα καθορίστηκε ως εξής:
- Βρέφη 1-16mg /kg
- Άτομα άνω των 2 ετών 4-6mg/kg
Στα φαρμακευτικά προϊόντα η μέγιστη περιεκτικότητα είναι 1% w/w ενώ στα καλλυντικά 0,8% w/w.
Η έκθεση στον άνθρωπο γίνεται μέσω κατάποσης, εισπνοής και δερματικής επαφής αλλά το μεγαλύτερο ποσοστό της ανθρώπινης έκθεσης στα PBs πραγματοποιείται μέσω της δερματικής επαφής κατά την χρήση καλλυντικών σκευασμάτων.
Γενικά, τα PBs απορροφούνται πολύ καλά από το δέρμα μεταβολίζονται και αποβάλλονται από τον ανθρώπινο οργανισμό κυρίως μέσω των ούρων.Έχει παρατηρηθεί ότι προκαλούν την in vitro αύξηση των MCF-7 ανθρώπινων καρκινικών κυττάρων και γενικότερα έχουν συσχετιστεί με την εμφάνιση καρκίνου του μαστού. Έχει αναφερθεί ότι προκαλούν δερματικές αντιδράσεις και αλλεργίες ενώ επηρεάζουν τα επίπεδα οιστρογόνων.
Έρευνες
Το 2004 διεξήχθη μια βρετανική έρευνα στην οποία μελέτησαν του όγκους που είχαν αφαιρεθεί από το στήθος 20 γυναικών. Στα 19 δείγματα βρέθηκαν ίχνη από 5 είδη parabens.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α (FDA) ακόμα δεν έχει επιβεβαιώσει τη συσχέτιση μεταξύ της χρήσης σκευασμάτων με παραβένια και του καρκίνου του μαστού και συνεχίζει να διερευνά τις μελέτες που δημοσιεύονται κατά καιρούς καθώς συνήθως το πλήθος της δειγματοληψίας είναι πολύ μικρό.
Τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, δεν είναι γνωστά όταν κάνουμε καθημερινή χρήση προϊόντων που περιέχουν parabens όπως οδοντόκρεμες, conditioners, make up, ενυδατικές κρέμες και λοσιόν.
Τελικά…
Πολλές εταιρίες τα τελευταία χρόνια αναφέρουν στη συσκευασίας τους τον όρο “parabens free” αυτό δε σημαίνει όμως πως δεν περιέχουν κάτι εξίσου ή και περισσότερο επικίνδυνο ίσως και να αποτελεί απλώς διαφημιστικό τρικ. Το πιο συνετό είναι όταν θα θέλουμε να αγοράσουμε ένα προϊόν που θα το χρησιμοποιούμε σε καθημερινή βάση άρα θα το καταναλώσουμε πολύ πριν την ημερομηνία λήξης του να επιλέγουμε προϊόντα χωρίς parabens. Αντιθέτως, προϊόντα τα οποία δεν χρησιμοποιούμε τόσο συχνά είναι πολύ σημαντικό να διαθέτουν αντιμικροβιακές ουσίες διαφορετικά αυξάνεται ο κίνδυνος μόλυνσης.
Με πληροφορίες από: 1. Αντώνης Μυριδάκης, Διδακτορική διατριβή “Μελέτη των επιπέδων έκθεσης σε ενδοκρινικούς διαταράκτες της πληθυσμιακής ομάδας (Κοόρτης) Μητέρας-Παιδιού «ΡΕΑ»” 2.NIVEA:Γιατί χρειάζονται τα συντηρητικά και τα parabens; 3.Τι γνωρίζετε για τα parabens στα καλλυντικά προϊόντα; 4.«Χωρίς Parabens… » 5.Parabens in Cosmetics 6.Should People Be Concerned about Parabens in Beauty Products? 7.Τα parabens προκαλούν καρκίνο και σε πολύ χαμηλές δόσεις
