Η μεγάλη κηλίδα του Δία έχει 350 χλμ βάθος

Όπως φαίνεται, η βάση της μεγάλης ερυθράς κηλίδας του Δία έχει βάθος. Δεδομένα από την διαστημοσυσκευή Juno δείχνουν ότι η μεγάλη κηλίδα, η τεράστια αυτή καταιγίδα, έχει ύψος 350 χλμ. Περίπου δηλαδή ίσο με το ύψος που πετάει ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός πάνω από την Γη.

Το Juno ξεκίνησε την περιφορά του γύρω από τον πλανήτη Δία στις 4 Ιουλίου 2016. Τα πρώτα του περάσματα πάνω από την κηλίδα πραγματοποιήθηκαν περίπου ένα χρόνο μετά. Περνώντας πάνω από τα πυκνά νέφη του πλανήτη σε ύψος 9000 χλμ, χαρτογράφησε την περιοχή κάτω από τα νέφη με την βοήθεια μικροκυμάτων, σε βάθος πολλών χιλιομέτρων.

«Το Juno κάνει βουτιές σε αυτά τα νέφη και βρίσκει τις ρίζες της κηλίδας», δήλωσε ο Andrew Ingersoll από το CalTech, παρουσιάζοντας την μελέτη στις 12 Δεκεμβρίου.

Το ραδιόμετρο παίρνει ενδείξεις από διαφορετικά στρώματα της ατμόσφαιρας μετρώντας σε έξι διαφορετικά μήκη κύματος μικροκυμάτων. Ο Ingersoll και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν ότι το αέριο κάτω από την κηλίδα έχει αυξανόμενη θερμοκρασία όσο μεγαλώνει το βάθος.

Η ανακάλυψη αυτή της διαβαθμισμένης θερμοκρασίας εξηγεί την ενεργητικότητα της κηλίδας, η οποία έχει πάνω από 16000 χλμ διάμετρο. Οι άνεμοι κινούνται με 120 μέτρα το δευτερόλεπτο. Τα θερμά αέρια από τα κάτω στρώματα προσπαθούν να ανεβούν, και η ακτινοβολία – θερμότητα η οποία προέρχεται από το εσωτερικό του πλανήτη, τροφοδοτεί την κηλίδα.

Ο Scott Bolton, ερευνητής της ομάδας του Juno από το Ερευνητικό Ινστιτούτο του San Antonio, υποστηρίζει ότι δεν έχουμε ανακαλύψει ακόμη την πραγματική ρίζα της κηλίδας. Τα όργανα του Juno μπορούν και μετράνε μέχρι περίπου τα 350 χλμ. Σε μελλοντικές βουτιές, το Juno με την βοήθεια βαρυτικών οργάνων θα μπορέσει να δει σε βάθος πολύ μεγαλύτερο, ίσως και χιλιάδων χλμ. Αν η βάση της κηλίδας φτάνει τόσο κάτω, τότε θα είναι κάτι που δεν είναι αναμενόμενο, και δεν θα είναι σε θέση να το εξηγήσουν.

Οι προηγούμενες μετρήσεις και τα προηγούμενα δεδομένα για το εσωτερικό του Δία προέρχονται από το Galileo, το οποίο ολοκλήρωσε την αποστολή του το 1995. Η αποστολή του όμως ήταν περιορισμένη σε ένα σημείο και έτσι τα δεδομένα δεν είναι αντιπροσωπευτικά. Αν για παράδειγμα κάναμε τις ίδιες μετρήσεις πάνω από την Γη, στην έρημο Σαχάρα τότε θα πιστεύαμε ότι όλη η Γη είναι έρημος. Το νέο πρόγραμμα του Juno μας δίνει μια πολύ πιο σφαιρική εικόνα για τον μεγαλύτερο πλανήτη του Ηλιακού μας Συστήματος. Τέλος, τα νέα όργανα που διαθέτει, μας δίνουν πιο λεπτομερείς μετρήσεις και σε οπτική που δεν είχαμε στο παρελθόν διαθέσιμη.