Θεραπευτική επίδραση των ζώων στην ψυχική υγεία των ανθρώπων

Οι ψυχικές διαταραχές είναι μια πραγματικότητα στις μέρες μας, καθώς προσβάλλουν τους ανθρώπους παγκοσμίως ανεξαρτήτου κοινωνικού–οικονομικού status. Οι έρευνές μας δείχνουν στατιστικά ότι ένα 20% με 25% του παγκόσμιου πληθυσμού κάποια στιγμή στην ζωή του θα εμφανίσει ψυχική διαταραχή. Η κλασική αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών κυρίως περιλαμβάνει θεραπείες με  ψυχοφαρμακολογία, αλλά και διάφορες μεθόδους ψυχοθεραπείας  αναλόγως την περίπτωση (Fine, 2002).

Με την πάροδο του χρόνου μαζί με τις κλασσικές μεθόδους αντιμετώπισης των ψυχικών διαταραχών αναπτύχθηκαν και εναλλακτικές μέθοδοι αντιμετώπισης τους π.χ. σωματική άσκηση) καθώς επίσης και μια νέα θεραπευτική μέθοδος που αφορά τα ζώα όπως σκυλιά γάτες, άλογα μα και ζώα φάρμας  η οποία είναι ευρέως γνωστή με το όνομα “animal assisted therapy”  ή “pet therapy” και κερδίζει έδαφος στο τομέα της ψυχολογίας και της ψυχιατρικής (Barker & Dawson, 1998).

Η επαφή του ανθρώπου με τα ζώα και ο δεσμός που δημιουργείται μεταξύ τους είναι μια κατάσταση, η οποία υπάρχει από πολύ παλιά αλλά επικεντρώνεται συνήθως την περίοδο που ξεκίνησε να τα εξημερώνει. Η επαφή με τα ζώα παράγει πολλά οφέλη, σωματικά, ψυχικά, κοινωνικά σε ομάδες ατόμων που πάσχουν από νοητικά προβλήματα (σύνδρομο Down), ασθενείς που πάσχουν από AIDS, άτομα με συναισθηματικές διαταραχές, υπερήλικες κυρίως με Άνοια κτλ. (Nimer & Lundahl, 2007).

Το Σεπτέμβριο του 1987, τo National Institutes of Health πραγματοποίησε ένα workshop με τίτλο ” Τα κατοικίδια ζώα και τα οφέλη τους στην υγεία των ανθρώπων”. Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν μέσα από το workshop υπογράμμισαν ορισμένα επιστημονικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η ιδιοκτησία των κατοικίδιων ζώων συσχετίζεται με σημαντικές βελτιώσεις στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων -ενήλικες και παιδιά- που βιώνουν μειωμένες κοινωνικές επαφές με άλλους ανθρώπους. Με άλλα λόγια, η ζωή με ένα κατοικίδιο ενίσχυε τη κοινωνικότητά τους, βγάζοντας τους από την απομόνωση (Fine, 2002).

Γενικότερα μέσα από πολύχρονες μελέτες που έχουν γίνει για την θεραπευτική επίδραση των ζωών στους ανθρώπους μερικά από τα ευρήματα που έχουν βγει στη δημοσιότητα συνοψίζονται παρακάτω:

• Μείωση στα επίπεδα φόβου, λύπης και ψυχολογικής δυσφορίας
• Αύξηση της αυτοεκτίμησης και καλύτερης αντιμετώπισης στρεσογόνων καταστάσεων
• Μείωση καταθλιπτικών συμπτωμάτων και χρόνιου άγχους
• Μείωση κορτιζόλης, ντοπαμίνης και άλλων βιολογικών παραγόντων που σχετίζονται με το στρες
• Διαχείριση χρόνιου πόνου

Καθώς και πολλά άλλα ((Nimer & Lundahl, 2007).

Σε μια εποχή που η απομόνωση και η αποξένωση λόγω της αυτοματοποίησης και της αστικοποίησης είναι γεγονός η τάση για επαφή με την φύση κατ τα ζώα πλέον καθίσταται αναγκαιότητα. Οποιαδήποτε πράξη που καταστρέφει την φύση, σκοτώνει τα ζώα μας αποκλείει από την ευκαιρία να βιώσουμε την σωματική και πνευματική πληρότητα που εξαρχής μας έδωσε το φυσικό περιβάλλον μας  εμποδίζοντας έτσι την προαγωγή της ψυχικής μας ευεξίας.

Πηγές:

Nimer, J., & Lundahl, B. (2007). Animal-assisted therapy: A meta-analysis. Anthrozoos, 20(3), 225-238.

Barker, S. B., & Dawson, K. S. (1998). The effects of animal-assisted therapy on anxiety ratings of hospitalized psychiatric patients. Psychiatric services, 49(6), 797-801.

Fine, A. H. (2002). Animal-assisted therapy. Encyclopedia of psychotherapy, 49-55.