Το ψέμα και η εξαπάτηση είναι κοινές ανθρώπινες συμπεριφορές. Η πραγματικότητα είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι πιθανότατα λένε κάποιο ψέμα που και που.
Μερικά από αυτά τα ψέματα είναι μικρά ψεματάκια που αποσκοπούν στην προστασία των συναισθημάτων κάποιου άλλου. Σε άλλες περιπτώσεις, αυτά τα ψέματα μπορεί να είναι πολύ πιο σοβαρά ή ακόμη και σκοτεινά.
Τα μικρά ψέματα που λένε οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν πολύ συγκεκριμένο λόγο για τον οποίο λέγονται.
Έτσι, τα ψέματα αυτά είναι απολύτως ελεγχόμενα από το άτομο το οποίο έχει υπολογίσει και τις συνέπειες του ψέματος που θα πει.
Από την άλλη μεριά, το παθολογικό ψέμα χαρακτηρίζεται από επανειλημμένα ψέματα για τα οποία δεν υπάρχει συγκεκριμένο κίνητρο.
Το άτομο δεν ελέγχει τα ψέματα αυτά και αδιαφορεί για τις συνέπειες τους.
Το παθολογικό ψέμα είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο και ορίζεται από τη συχνότητα, τη χρονιότητα και την έλλειψη οφέλους για το άτομο.
Το ψέμα μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί
Οι άνθρωποι είναι εκπληκτικά κακοί στην ανίχνευση των ψεμάτων.
Είναι προφανές ότι οι διαφορές της συμπεριφοράς μεταξύ ειλικρινών ατόμων και των ατόμων που ψεύδονται είναι δύσκολο να διακριθούν και να μετρηθούν.
Ωστόσο, παρόλο που μπορεί να μην υπάρχει ένα απλό, αποκαλυπτικό σημάδι ότι κάποιος ψεύδεται, όπως για παράδειγμα να μεγαλώνει η μύτη του, υπάρχουν μερικοί χρήσιμοι δείκτες.
Όπως πολλά πράγματα, όμως, η ανίχνευση ενός ψέματος συχνά καταλήγει σε ένα πράγμα. Να εμπιστεύεστε το ένστικτό σας.
Γνωρίζοντας ποια σημάδια μπορούν να ανιχνεύσουν με ακρίβεια ένα ψέμα και μαθαίνοντας πως να προσέχετε τις δικές σας ενστικτώδεις αντιδράσεις, ίσως μπορέσετε να γίνετε καλύτεροι στο να εντοπίζετε το ψέμα.
Πώς να εντοπίσετε το ψέμα
Αν υποψιάζεστε ότι κάποιος μπορεί να μην λέει την αλήθεια, υπάρχουν μερικές στρατηγικές που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να διακρίνετε το γεγονός από τη φαντασία.
Μη βασίζεστε μόνο στη γλώσσα του σώματος
Όταν πρόκειται για την ανίχνευση ψεμάτων, οι άνθρωποι συχνά επικεντρώνονται στη γλώσσα του σώματος και σε ανεπαίσθητα σωματικά και συμπεριφορικά σημάδια που αποκαλύπτουν την εξαπάτηση.
Ενώ τα στοιχεία της γλώσσας του σώματος μπορούν μερικές φορές να υποδηλώνουν εξαπάτηση, πολλές αναμενόμενες συμπεριφορές δεν συνδέονται πάντα με ψέματα.
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι κινήσεις των ματιών δεν υποδηλώνουν καθόλου ψέματα. Στην πραγματικότητα, η μετατόπιση των ματιών σημαίνει ότι το άτομο σκέφτεται, ή ότι έχει πρόσβαση στη μακροπρόθεσμη μνήμη του.
Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι, ενώ μεμονωμένα σήματα και συμπεριφορές αποτελούν χρήσιμους δείκτες εξαπάτησης, ορισμένα από αυτά που συνδέονται συχνότερα με το ψέμα είναι από τους χειρότερους προγνωστικούς δείκτες.
Έτσι, ενώ η γλώσσα του σώματος μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για την ανίχνευση του ψεύδους, το κλειδί είναι να κατανοήσουμε ποια σήματα πρέπει να προσέξουμε.
Επικεντρωθείτε στα σωστά σημάδια
Ενώ οι άνθρωποι συχνά βασίζονται σε έγκυρες ενδείξεις για την ανίχνευση των ψεμάτων, το πρόβλημα μπορεί έγκειται στην αδυναμία αυτών των ενδείξεων ως δεικτών εξαπάτησης εξαρχής.
Ορισμένα από τα πιο ακριβή στοιχεία εξαπάτησης στα οποία οι άνθρωποι δίνουν προσοχή περιλαμβάνουν:
Να είναι ασαφής: Εάν ο ομιλητής φαίνεται να παραλείπει σκόπιμα σημαντικές λεπτομέρειες, μπορεί να είναι επειδή λέει ψέματα.
Φωνητική αβεβαιότητα: Εάν το άτομο φαίνεται αβέβαιο ή ανασφαλές, είναι πιο πιθανό να θεωρηθεί ότι λέει ψέματα.
Αδιαφορία: Η αδιαφορία, η έλλειψη έκφρασης και η βαριεστημένη στάση του σώματος μπορεί να είναι σημάδια ψεύδους, αφού το άτομο προσπαθεί να αποφύγει να μεταδώσει συναισθήματα και πιθανές μαρτυρίες.
Υπερβολική σκέψη: Εάν το άτομο φαίνεται να σκέφτεται πολύ έντονα για να συμπληρώσει τις λεπτομέρειες της ιστορίας, μπορεί να είναι επειδή σας εξαπατά.
Ενώ λοιπόν η γλώσσα του σώματος μπορεί να είναι χρήσιμη, είναι σημαντικό να δίνετε προσοχή στα σωστά σήματα.
Ζητήστε τους να πουν την ιστορία τους αντίστροφα
Η ανίχνευση ψεύδους μπορεί να θεωρηθεί ως μια παθητική διαδικασία. Αν ακολουθήσετε μια πιο ενεργητική προσέγγιση για την αποκάλυψη των ψεμάτων, μπορείτε να έχετε καλύτερα αποτελέσματα.
Το να ζητάτε από τους ανθρώπους να αναφέρουν τις ιστορίες τους με αντίστροφη σειρά, αντί για χρονολογική σειρά, μπορεί να αυξήσει την ακρίβεια της ανίχνευσης ψεύδους.
Οι λεκτικές και μη λεκτικές ενδείξεις που διακρίνουν το ψέμα από την αλήθεια μπορεί να γίνουν πιο εμφανείς όσο αυξάνεται το γνωστικό φορτίο.9
Αυτό συμβαίνει γιατί το ψέμα είναι πιο ψυχικά κουραστικό από το να λες την αλήθεια. Εάν προσθέσετε ακόμη μεγαλύτερη γνωστική πολυπλοκότητα, οι συμπεριφορικές ενδείξεις μπορεί να γίνουν πιο εμφανείς.
Όχι μόνο το να πεις ένα ψέμα είναι πιο απαιτητικό γνωστικά, αλλά οι ψεύτες συνήθως καταβάλλουν πολύ περισσότερη νοητική ενέργεια για την παρακολούθηση της συμπεριφοράς τους και την αξιολόγηση των αντιδράσεων των άλλων.
Τους απασχολεί η αξιοπιστία τους και η εξασφάλιση ότι οι άλλοι άνθρωποι θα πιστέψουν τις ιστορίες τους. Όλο αυτό απαιτεί σημαντική προσπάθεια, οπότε αν προσθέσετε ένα δύσκολο έργο, οι ρωγμές στην ιστορία και άλλοι δείκτες συμπεριφοράς μπορεί να γίνουν πιο εύκολα αντιληπτοί.
Εμπιστευτείτε το ένστικτο σας
Οι άμεσες ενστικτώδεις αντιδράσεις σας μπορεί να είναι πιο ακριβείς από οποιαδήποτε συνειδητή ανίχνευση ψεύδους που μπορεί να επιχειρήσετε.
Αν λοιπόν οι ενστικτώδεις αντιδράσεις μας μπορεί να είναι πιο ακριβείς, γιατί οι άνθρωποι δεν είναι καλύτεροι στον εντοπισμό της ανεντιμότητας;
Οι συνειδητές αντιδράσεις μπορεί να παρεμβαίνουν στους αυτόματους συσχετισμούς μας. Αντί να βασίζονται στο ένστικτό μας, οι άνθρωποι εστιάζουν στις στερεότυπες συμπεριφορές που συχνά συνδέουν με το ψέμα, όπως η νευρικότητα και η έλλειψη οπτικής επαφής.
Ο υπερτονισμός συμπεριφορών που προβλέπουν αναξιόπιστα την εξαπάτηση δυσκολεύει τη διάκριση μεταξύ αλήθειας και ψέματος.
Την επόμενη φορά που θα προσπαθήσετε να εκτιμήσετε την ειλικρίνεια της ιστορίας ενός ατόμου, σταματήστε να κοιτάτε τα κλισέ σημάδια ψεύδους και προσπαθήστε να εντοπίζετε πιο λεπτές συμπεριφορές που μπορεί να συνδέονται με εξαπάτηση.
Εάν ένα αγαπημένο σας πρόσωπο συμπεριφέρεται έτσι είναι σημαντικό να του δώσετε την ευκαιρία να σας πει την αλήθεια πριν τον κατηγορήσετε ως ψεύτη.
Εάν δεν το κάνει και συνεχίσει να ψεύδεται τότε μπορείτε να του εξηγήσετε με ήρεμο τρόπο πως αυτό που λέει δεν ισχύει και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Χρειάζεται αρκετή υπομονή από μέρους σας μέχρι το άτομο να συνειδητοποιήσει πως κάθε φορά που θα ψεύδεται εσείς θα το αναγνωρίζετε.
