Οι ψυχίατροι, οι ψυχολόγοι και οι ειδικοί ψυχικής υγείας θεωρούν ότι τα όνειρα και η υπνοβασία είναι δύο πολύτιμα εργαλεία ανάλυσης του ανθρώπινου νου, καθώς πιστεύουν ότι σχετίζονται με το ασυνείδητο, τις επιθυμίες και τους φόβους μας. Από την άλλη, οι επιστήμονες τις ιατρικής, οι οποίοι μελετούν τη μορφολογία του ύπνου, δεν τους δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα.
Όνειρα και υπνοβασία: Τι συμβαίνει όταν βλέπουμε όνειρα
Η θεωρία πολλών επιστημόνων είναι πως καθημερινά το μυαλό μας τακτοποιεί σε μακρά μνήμη τα όσα ζήσαμε, μάθαμε και νιώσαμε. Όταν, λοιπόν, βλέπουμε όνειρα, δηλαδή κατά το στάδιο REM, το οποίο αποτελεί περίπου το 20-25% της διάρκειας του ύπνου μας, όλες αυτές οι εικόνες συνδυάζονται ή συναντούν παλαιότερες αναμνήσεις.
Όσο περνούν τα χρόνια, δημιουργούνται διάφορες θεωρίες σχετικά με το τι σημαίνουν τα όνειρα ή αν κρύβεται κάτι πίσω τους. Κάποιες βασίζονται σε αυθαίρετα συμπεράσματα, για παράδειγμα στις ερμηνείες των προγόνων μας (π.χ. το νυφικό σημαίνει κακοτυχία). Άλλες, είναι ψυχολογικές και ψυχαναλυτικές θεωρίες, βασισμένες σε συμβολισμούς και αρχέτυπα. Υπάρχουν και κάποιες οι οποίες ισχυρίζονται ότι τα όνειρα μπορεί να βρουν λύσεις και απαντήσεις στη ζωή ενός ανθρώπου.
Το συμπέρασμα, όμως, του πατέρα της ψυχολογίας, Σίγκμουντ Φρόυντ, είναι ότι τα όνειρα επικεντρώνονται στις συναισθηματικές και καθημερινές μας ανησυχίες. Αναλυτικότερα, ο Φρόυντ ξεκίνησε να αναλύει τα όνειρα για να μπορέσει να μπορέσει να κατανοήσει τις πτυχές μίας προσωπικότητας. Για εκείνον τίποτα από όσα κάνουμε καθημερινά δε συμβαίνει κατά τύχη, αλλά παρακινείται σε κάποιον βαθμό από το ασυνείδητό μας. Τα όνειρα, λοιπόν, σύμφωνα με τον πατέρα της ψυχολογίας, έχουν πάντα ένα προφανές και ένα λανθάνον περιεχόμενο. Το προφανές περιεχόμενο είναι αυτό που φαίνεται να λέει το όνειρο και το λανθάνον είναι αυτό που το όνειρο προσπαθεί πραγματικά να πει. Τα όνειρα, δηλαδή, μας δίνουν τη δυνατότητα να ρίξουμε μια ματιά στο ασυνείδητό μας.
Περιληπτικά, ο Φρόυντ πιστεύει ότι η κινητήρια δύναμη ενός ονείρου είναι η εκπλήρωση μίας επιθυμίας. Επίσης, σκέψεις οι οποίες καταπιέζονται κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορούν να βγουν με κάποιον τρόπο στα όνειρα. Τέλος, θεωρεί ότι τα όνειρα είναι ένας από τους τρεις τρόπους με τους οποίους επικοινωνεί το ασυνείδητο με το συνειδητό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
Αξίζει να σημειωθεί, βέβαια, ότι πολλοί άνθρωποι τείνουν να ξεχνάνε τα όνειρά τους.
Όνειρα και υπνοβασία: Τι συμβαίνει όταν υπνοβατούμε
Η υπνοβασία, όπως αναφέρουν επιστημονικές μελέτες, συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου που δε βλέπουμε όνειρα ύπνος NREM). Το 10% των περιπτώσεων παρατηρείται στα παιδιά και στους εφήβους κάτω των δεκαπέντε ετών και με την πάροδο των χρόνων υποχωρεί. Ένας υπνοβάτης είναι ικανός να πλυθεί, να ψάξει για φαγητό, να ανοίξει την πόρτα να μιλήσει. Στη χειρότερη των περιπτώσεων μπορεί να βλάψει ασυνείδητα τον εαυτό του. Μόλις ξυπνήσει, όμως, δε μπορεί να θυμηθεί το τι έκανε κατά τη διάρκεια της υπνοβασίας του. Τα ακριβή αίτια της διαταραχής, όπως αναφέρουν ειδικοί, παραμένουν άγνωστα. Βέβαια, η κόπωση, το άγχος, η έλλειψη ποιοτικού ύπνου και η κατανάλωση αλκοόλ, δείχνουν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο.
Οι ψυχολόγοι αναφέρουν ότι αν δείτε κάποιον να υπνοβατεί χρειάζεται, αρχικά, να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας. Έπειτα, η καλύτερη τακτική είναι να τον καθοδηγήσετε ήρεμα πίσω στο κρεβάτι του. Αν από την άλλη το άτομο ξυπνήσει απότομα, δε θα πάθει έμφραγμα ή θα οδηγηθεί σε θάνατο, αλλά υπάρχει πιθανότητα να κάνει απότομες κινήσεις και να τραυματίσει είτε εσάς είτε τον εαυτό του.
Τέλος, αν παρατηρήσετε ότι το άτομο υπνοβατεί συστηματικά, είναι καλό να φροντίσετε ο χώρος του σπιτιού να τηρεί τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας (κλείδωμα πορτών, απομάκρυνση αιχμηρών αντικειμένων), ή να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό ψυχολόγο, έτσι ώστε να βρεθεί μία λύση.
Πηγές:
- Ύπνος: Tα στάδια REM και ΝREM, ανακτήθηκε από www.healthyliving.gr, τελευταία πρόσβαση στις 27/4/21.
- Όνειρα: Ποια είναι η μοναδική τους σημασία;, ανακτήθηκε από www.vita.gr, τελευταία πρόσβαση στις 27/4/21.
- Τι να κάνετε αν δείτε κάποιον να υπνοβατεί, ανακτήθηκε από www.onmed.gr, τελευταία πρόσβαση στις 27/4/21.
- Ο Σίγκμουντ Φρόιντ και η θεωρία των ονείρων, ανακτήθηκε από www.socialpolicy.gr, τελευταία πρόσβαση στις 27/4/21.
