Kierkegaard για την αγάπη: Πέρα από τη δικαιοσύνη

Η επιδίωξη της δικαιοσύνης είναι ένας ευγενής στόχος, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε μισαλλοδοξία και έλλειψη ανθρωπιάς. Ο Δανός φιλόσοφος Søren Kierkegaard το αναγνώρισε αυτό τον 19ο αιώνα και οι ιδέες του για την αγάπη παραμένουν επίκαιρες μέχρι και σήμερα.

Ο Kierkegaard υποστήριξε ότι η επιδίωξη της δικαιοσύνης θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν απαίσιο κόσμο αν ο καθένας λάμβανε ακριβώς αυτό που του άξιζε. Κυρίως επειδή είναι αδύνατον να μπορέσει ένας άνθρωπος να αποφασίσει τι αξίζει στον καθένα από εμάς. Όμως ο Kierkegaard δεν υποστηρίζει να μην υπάρχουν ποινές σε μια κοινωνία, αλλά η απόφαση αυτών των ποινών να γίνεται με βασικό μέλημα την ενσυναίσθηση προς αυτόν που έκανε το παράπτωμα.  Προτείνει να επικεντρωθούμε στο να δείχνουμε καλοσύνη σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους.

Ο Kierkegaard πίστευε επίσης σε μια αγάπη που έχει τη μορφή σκάλας, με απώτερο στόχο να αγαπά όλους τους ανθρώπους ανεξαιρέτως. Επέκρινε τον σνομπισμό της ρομαντικής αγάπης, υποστηρίζοντας ότι οι Χριστιανοί πρέπει να αγαπούν τους πάντες, συμπεριλαμβανομένων των πλουσίων, των διεφθαρμένων και των ισχυρών. Η αγάπη είναι η εκπλήρωση ενός νόμου, σύμφωνα με τον Kierkegaard, και πρέπει να προσπαθούμε να αγαπάμε τους ανθρώπους ακόμα και όταν είναι μισητοί.

Το να είσαι Χριστιανός, υποστήριζε ο Kierkegaard, σημαίνει να μιμείσαι τον Χριστό όσο το δυνατόν περισσότερο. Αυτό περιλαμβάνει την αγάπη των ανθρώπων παρά τις ατέλειες και τις αδυναμίες τους. Το μήνυμα του Kierkegaard μπορεί να ακούγεται χιλιοειπωμένο, αλλά εξακολουθεί να είναι επίκαιρο σήμερα, καθώς αγωνιζόμαστε να κατανοήσουμε την αληθινή φύση της αγάπης.

Οι ιδέες του Kierkegaard μας προκαλούν να σκεφτούμε βαθιά για την αγάπη και την καλοσύνη. Συχνά κολλάμε στην ιδέα να βρούμε «το ένα» συγκεκριμένο χαρακτηριστικό και να κρίνουμε τους ανθρώπους με επιφανειακά κριτήρια. Η φιλοσοφία του Kierkegaard μας ενθαρρύνει να αγαπάμε τους πάντες, ακόμα και αυτούς που δυσκολευόμαστε να αγαπήσουμε.

Φυσικά, αυτό είναι πιο εύκολο να ειπωθεί παρά να γίνει. Το να αγαπάς ανθρώπους που είναι μισητοί ή πληγωμένοι απαιτεί μεγάλη συναισθηματική και πνευματική ωριμότητα. Απαιτεί από εμάς να αφήσουμε τις δικές μας προκαταλήψεις και κρίσεις και να δούμε τους ανθρώπους όπως πραγματικά είναι. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να μιμηθούμε πραγματικά τον Χριστό και να ζήσουμε μια ζωή με νόημα, σύμφωνα με το Δανό φιλόσοφο.

Η φιλοσοφία του Kierkegaard μας προκαλεί επίσης να σκεφτούμε διαφορετικά για τη δικαιοσύνη. Ενώ η δικαιοσύνη είναι σημαντική, δεν πρέπει να έρχεται εις βάρος της καλοσύνης και της συμπόνιας. Πρέπει να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε έναν κόσμο που είναι δίκαιος και ισότιμος, αλλά πρέπει να το κάνουμε με τρόπο που καθοδηγείται από αγάπη και καλοσύνη.

Η φιλοσοφία του προσφέρει ένα μήνυμα γεμάτο πρόκληση για εμάς σήμερα. Το μήνυμα του, μας υπενθυμίζει αξίες που ενώ όλοι γνωρίζουμε, ελάχιστοι από εμάς προσπαθούμε να ακολουθήσουμε συνειδητά. Μας προσφέρει ένα όραμα για έναν κόσμο που είναι πιο στοργικός και συμπονετικός, και αυτό είναι κάτι για το οποίο αξίζει να αγωνιστούμε. Την επόμενη φορά λοιπόν που συναντήσεις έναν άνθρωπο ο οποίος σε ενοχλεί με τη συμπεριφορά του και τις πράξεις του, αντί να εκνευριστείς σκέψου τι εμπειρίες έχει αυτό το άτομο και τι δυσκολίες έχει περάσει.

Søren Kierkegaard. (1847). Works of Love