Η σχέση του φύλου στις αυτοκτονίες κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού

Εισαγωγή

  Στην ενότητα αυτή θα γίνει αναφορά σχετικά με το φύλο και τη συσχέτιση που υπάρχει όσον αφορά τις αυτοκτονίες των κρατουμένων. Θα παρουσιαστούν ορισμένες πληροφορίες και στοιχεία που προέκυψαν από διάφορες έρευνες που πραγματοποιήθηκαν κατά καιρούς και προσπαθούν να ”ρίξουν λίγο φως” σχετικά με τις διαφορές(εάν υπάρχουν) στους άνδρες και τις γυναίκες κρατούμενους όσον αφορά την αυτοκτονία.

Οι άνδρες και γυναίκες κρατούμενοι

Κατ’ αρχάς, μέσα από τη διεθνή βιβλιογραφία όπου υπάρχει ένας αρκετά μεγάλος αριθμός ερευνών έχει διαπιστωθεί ότι οι περισσότεροι κρατούμενοι παγκοσμίως(σε αριθμό) είναι άνδρες ενώ οι γυναίκες κρατούμενες είναι πολύ λιγότερες. Αυτό πιθανότατα συμβαίνει διότι οι άνδρες είναι πιο επιρρεπείς στη βία, επιθετικότητα με αποτέλεσμα να διαπράττουν σε μεγαλύτερο βαθμό εγκλήματα από τις γυναίκες. Επίσης, είναι γεγονός ότι οι περισσότερες φυλακές που υπάρχουν έχουν άνδρες κρατούμενους ενώ οι γυναικείες φυλακές(ή ακόμα και πτέρυγες σε φυλακές) κατασκευάζονται μόλις τις τελευταίες δεκαετίες. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για τον αριθμό  των ανδρών κρατουμένων και των γυναικών κρατουμένων είναι  μία έρευνα που έγινε στις φυλακές της Αγγλίας και της Ουαλίας από τους Fazel και Benning (2009) όπου έγινε καταμέτρηση του συνόλου των κρατουμένων(σε ανδρικές και γυναικείες φυλακές) και βρέθηκε ότι οι άνδρες κρατούμενοι είναι περίπου 70.000 ενώ οι γυναίκες κρατούμενες είναι περίπου λίγο παραπάνω από 4000,μια πολύ μεγάλη διαφορά.

  Συνεχίζοντας, οι έρευνες και οι μελέτες στο σύνολο τους είναι περισσότερο επικεντρωμένες στους άνδρες όμως τα τελευταία χρόνια οι γυναίκες έχουν αρχίσει να είναι στο επίκεντρο των ερευνών. Πιο συγκεκριμένα, ορισμένες έρευνες που έχουν διεξαχθεί και επικεντρωθεί στις γυναίκες κρατούμενες έχουν βρει αποτελέσματα που φανερώνουν  ότι οι γυναίκες κρατούμενες έχουν δείξει υψηλά επίπεδα αυτοκτονίας. Σαφέστερα, σε μία έρευνα σταθμό σχετικά με τις γυναίκες κρατούμενες και την αυτοκτονία κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού υπολογίστηκε ο μέσος όρος των αυτοκτονιών των γυναικών κρατουμένων που ανέρχεται στις 163 ανά 100.000 κρατούμενες όπου είναι ένας αρκετά μεγάλος αριθμός και αυτό είναι φανερό  επειδή είναι περίπου 20 φορές μεγαλύτερο το ποσοστό από τις αυτοκτονίες των γυναικών στο γενικό πληθυσμό. Το παραπάνω αποτέλεσμα δείχνει το σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλές γυναίκες κρατούμενες και οδηγούνται στην αυτοκτονία που σημαίνει ότι δεν είναι μόνο οι άνδρες επιρρεπείς στην σκέψη και απόπειρα της πράξης της αυτοκτονίας.

Η σχέση ηλικίας και φύλου

  Επιπροσθέτως, οι συνηθέστερες ηλικίες όπου οι άνδρες κρατούμενοι αλλά και οι γυναίκες κρατούμενες διαπράττουν αυτοκτονία είναι οι νεαρότερες ηλικίες(ειδικά οι ηλικίες 25 ως 34 και 35 ως 44). Ακόμη, ένα καίριο στοιχείο που έχει προκύψει από τα αποτελέσματα ερευνών είναι ότι οι άνδρες κρατούμενοι και οι γυναίκες κρατούμενες έχουν υψηλότερη πιθανότητα να αυτοκτονήσουν όταν είναι μόνοι τους εννοώντας ότι δεν έχουν οικογένεια δηλαδή είναι ανύπαντροι και χωρίς παιδιά, η οικογένεια τους (μητέρα, πατέρας, αδέρφια κ.α.) τους έχουν εγκαταλείψει διότι είναι κρατούμενοι/ες στη φυλακή με αποτέλεσμα να μην δέχονται επισκέπτες και να είναι ”αποκομμένοι από τον έξω κόσμο”. Επίσης, μέσα στη φυλακή δεν έχουν κάποιον/ους για να στηρίζονται, εμπλέκονται συχνά σε καβγάδες και σε διαμάχες με τους άλλους/ες κρατούμενους/ες με αποτέλεσμα να οδηγούνται στη σκέψη και την εκτέλεση της πράξης της αυτοκτονίας.

Βασικές συνθήκες που οδηγούν στην αυτοκτονία

  Τέλος, υφίστανται  κάποιες διαφορετικές συνθήκες στους άνδρες κρατούμενους και τις γυναίκες κρατούμενες που πολλές φορές  να ενισχύουν την πιθανότητα αυτοκτονίας τους κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο εκάστοτε σωφρονιστικό ίδρυμα. Πρώτον, όσον αφορά τους άνδρες κρατούμενους οι πιθανότητες αυτοκτονίας ενισχύονται  στις παρακάτω 3 συνθήκες σύμφωνα βέβαια με τα ευρήματα διαφόρων ερευνών:1)όταν είναι εθισμένοι χρήστες ναρκωτικών ουσιών(αλλά και φαρμάκων) ,2)όταν έχουν κάποιο ιστορικό ψυχικής διαταραχής(πχ. σχιζοφρένεια), και 3) σε όσους έχουν καταδικαστεί για κάποιο βίαιο/α ή σεξουαλικό/α έγκλημα που σχετίζεται με μακροχρόνιες ποινές. Δεν είναι απόλυτο ότι εφόσον ισχύουν τα παραπάνω το άτομο θα οδηγηθεί στην αυτοκτονία αλλά ούτε είναι απόλυτο να ισχύει απαραίτητα 1 από αυτά για να αυξηθούν οι πιθανότητες αυτοκτονίας (μπορεί κάποιο άτομο να έχει και συνδυασμό των παραπάνω παραγόντων. Δεύτερον, όσον αφορά τις γυναίκες κρατούμενες οι πιθανότητες αυτοκτονίας ενισχύονται στις 3 παρακάτω συνθήκες σύμφωνα με τα ευρήματα διαφόρων ερευνών:1)όταν πάσχουν από διάφορες Διαταραχές όπως πχ. Κατάθλιψη, 2)όταν έχουν την τάση προς την ώθηση για αυτοτραυματισμούς  και 3)όταν έχουν εάν ιστορικό σεξουαλικής παρενόχλησης(συχνά από την οικογένεια τους) ενισχύουν την πιθανότητα αυτοκτονίας στις γυναίκες ειδικά στις νεότερες.

Επίλογος

  Συμπερασματικά, αποδεικνύεται ότι και οι άνδρες αλλά και οι γυναίκες όταν βρεθούν κατά από τις ανάλογες δυσμενείς συνθήκες είναι ικανοί να οδηγηθούν στη σκέψη της αυτοκτονίας και κατά συνέπεια λόγω των δύσκολων συνθηκών που έχουν περάσει στη ζωή τους και σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις του εγκλεισμού να κάνουν πράξη την αυτοκτονία(συνήθως σε σύντομο διάστημα από τον εγκλεισμό τους.

Βιβλιογραφία

1) Bird, S. M. (2008). Changes in male suicides in Scottish prisons: 10-year study. The British Journal of Psychiatry, 192(6), 446-449.

2) Daniel, A. E. (2006). Preventing suicide in prison: A  collaborative responsibility of administrative, custodial, and clinical staff. JOURNAL-AMERICAN ACADEMY OF PSYCHIATRY AND THE LAW, 34(2), 165.

3) Fazel, Seena, et al. “Prison suicide in 12 countries: an ecological study of 861 suicides during 2003–2007.” Social psychiatry and psychiatric epidemiology 46.3 (2011): 191-195.

4) Fazel, Seena, Ram Benning, and John Danesh. “Suicides in male prisoners in England and Wales, 1978–2003.” The Lancet 366.9493 (2005): 1301-1302.

5) Jenkins, R., Bhugra, D., Meltzer, H., Singleton, N., Bebbington, P., Brugha, T., … & Paton, J. (2005). Psychiatric and social aspects of suicidal behaviour in prisons. Psychological medicine, 35(02), 257-269.

6) Mackenzie, N., Oram, C., & Borrill, J. (2003). Self-inflicted deaths of women in custody. The British Journal of Forensic Practice, 5(1), 27-35