Παίζοντας με τα Παιδιά με Αυτισμό
Ο αυτισμός συνιστά μία αναπτυξιακή διαταραχή, η οποία επηρεάζει σημαντικά την κοινωνικότητα και την ικανότητα επικοινωνίας του παιδιού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα παιδιά με αυτισμό να αποφεύγουν παιχνίδια τα οποία ζητούν από εκείνα φαντασία, αλληλεπίδραση και υιοθέτηση ρόλων και να ασχολούνται με αντικείμενα τα οποία τους επιτρέπουν μέσα από μονότονες και στερεοτυπικές κινήσεις να απορροφώνται σε ένα δικό τους κόσμο. Έτσι λοιπόν, καλό είναι οι γονείς παιδιών με αυτισμό να επιλέγουν παιχνίδια τα οποία από τη μία να αρέσουν στα παιδιά τους, ενώ παράλληλα από την άλλη να μπορούν να τα εμπλουτίσουν με κινήσεις, ήχους και εκφράσεις συναισθημάτων, στοιχεία τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στην εκμάθηση σημαντικών κοινωνικών δεξιοτήτων. Συγκεκριμένα:
- Παζλ: Τα παζλ με έντονα χρώματα και διαφορετικές εικόνες βοηθούν στην εκμάθηση αφηρημένων δεξιοτήτων σκέψης, ενώ παράλληλα το παιδί μαθαίνει να μοιράζεται και να περιμένει τον άλλο, όταν ενώνει τα κομμάτια μαζί με ένα συνομήλικο του ή με τη βοήθεια του γονέα. Η ένωση των κομματιών μεταξύ τους ή η τοποθέτηση των παζλ σε ενσφηνώματα βοηθούν επίσης τη λεπτή κίνηση του παιδιού.
- Κύβοι – Κάρτες: Οι κύβοι στους οποίους αναγράφονται πάνω εικόνες, αριθμοί και γράμματα όταν ζητείται από το παιδί να τους τοποθετήσει στη σωστή σειρά, βοηθούν σημαντικά στην εκμάθηση της σειροθέτησης στοιχείων και της δημιουργίας ιστοριών με αρχή – μέση – τέλος.
- Συμβολικό παιχνίδι: Το συμβολικό παιχνίδι, η υιοθέτηση φανταστικών ρόλων και το παιχνίδι προσποίησης (όπως κάνω ότι ταΐζω ένα μωρό ή ένα ζωάκι-κάνω ότι μαγειρεύω-κάνω ότι κοιμάμαι-κάνω ότι είμαι στο σούπερ μάρκετ ή σε ένα εστιατόριο) βοηθούν σημαντικά στη κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών με αυτισμό, στη διέγερση της φαντασίας και στην ανάπτυξη του ρεπερτορίου των κοινωνικών συμπεριφορών του ανάλογα με την περίσταση. Τα Playmobil βοηθούν επίσης στο συμβολικό παιχνίδι και προκαλούν ιδιαίτερη ευχαρίστηση.
- Προγράμματα σχετικά με συναισθήματα: Μέσα από αυτά τα παιδιά προσπαθούν να ταυτίσουν πρόσωπα με τις συναισθηματικές αντιδράσεις που αντιστοιχούν σε αυτά (π.χ κοριτσάκι που είναι λυπημένο με τη λέξη λύπη ή κοριτσάκι που είναι λυπημένο με το άκουσμα του κλάματος). Επίσης, προσπαθούν να ταυτίσουν συγκεκριμένες περιστάσεις με την ακόλουθη συναισθηματική αντίδραση (π.χ. πάρτι γενεθλίων με το συναίσθημα της χαράς).
- Παιχνίδια αισθητηριακά: Οι γονείς μπορούν να τοποθετήσουν σε ένα μπολ όσπρια μέσα στο οποίο να κρύψουν διάφορα αντικείμενα τα οποία τα παιδιά πρέπει να βρουν ή ακόμα και να φτιάξουν διάφορα αντικείμενα από αλεύρι και ζυμάρι και να προτρέψουν τα παιδιά να λερωθούν, να γλύψουν τα δαχτυλάκια τους και να δοκιμάσουν. Τα παιχνίδια αυτά βοηθούν στην αισθητηριακή απευαισθητοποίηση αλλά και στη λεπτή κίνηση του παιδιού.
- Σαπουνόφουσκες: Οι σαπουνόφουσκες όταν τις βγάζουν οι γονείς βοηθούν τα παιδιά να διατηρήσουν βλεμματική επαφή μαζί τους. Επίσης, παίζοντας με τις φούσκες στο μπάνιο και κοιτάζοντας στον καθρέφτη οι γονείς μπορούν να μάθουν στα παιδιά τους σημεία του προσώπου τους όπως τα μάτια, η μύτη και το στόμα.
- Παιχνίδι με μπάλα – μουσική – χορός
- Παιχνίδια μνήμης: Σε αυτά τα παιχνίδια τα παιδιά καλούνται να βρουν ζεύγη καρτών τα οποία να απεικονίζουν το ίδιο αντικείμενο ενώ αυτό μπορεί να προέρχεται από ομάδες ζώων, φρούτων και λαχανικών, φαγητών ή άλλων καθημερινών αντικειμένων.
Φωτεινή Τσιφτζή
Ειδική Παιδαγωγός, PhD
Επιστημ. Υπεύθυνη του Κέντρου Ειδικής Αγωγής “ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΛΟΓΟΣ”
