Αναβλητικότητα και καθημερινότητα

Η αναβλητικότητα δεν είναι ασυνήθιστο φαινόμενο στην καθημερινότητα του ανθρώπου. « Έχω να διαβάσω για το διαγώνισμα μου, αλλά θα το κάνω μετά »,  « πρέπει να καθαρίσω το σπίτι, αλλά θα το κάνω άλλη μέρα ». Πρόκειται δηλαδή για την αναβολή κάποιων καθηκόντων ή υποχρεώσεων που έχει να κάνει κάποιος. Πολλοί από εμάς έχουν την τάση να αναβάλουν πράγματα μέχρι την τελευταία στιγμή, με τη δικαιολογία ότι έχουν χρόνο ή ότι είναι πιο αποδοτικοί υπό πίεση. Λίγες είναι οι φορές που το κάνουν ασυναίσθητα, ενώ πιο συχνό φαινόμενο αποτελεί η εσκεμμένη αναβολή των υποχρεώσεων.

Η αναβλητικότητα σύμφωνα με τον Σίγκουντ Φρόυντ, έχει άμεση σύνδεση με την αρχή της ευχαρίστησης. Δηλαδή πολλοί άνθρωποι προτιμούν να αποφεύγουν δραστηριότητες που τους προκαλούν άγχος. Ενώ, ταυτόχρονα κάποιοι άλλοι ψυχολόγοι βλέπουν αυτή τη συμπεριφορά σαν έναν μηχανισμό άμυνας του ανθρώπου, προκειμένου να καθυστερήσει υποχρεώσεις που του προκαλούν άγχος και στρες./

Πολλές φορές η αναβλητικότητα αναπτύσσεται εξαιτίας του φόβου της κριτικής και της αποτυχίας. Με λίγα λόγια, αρκετοί άνθρωποι νιώθουν φόβο πως, ενώ θα καταβάλλουν προσπάθεια δεν θα ανταμειφθούν για αυτή. Παράλληλα, φοβούνται μήπως χαρακτηριστούν ως τεμπέληδες, επειδή αναβάλλουν συνεχόμενα τα καθήκοντα τους. Αυτή η ανησυχία αρκετές φορές οφείλεται σε γεγονότα του παρελθόντος. Μπορεί δηλαδή στο παρελθόν, οι γονείς, οι φίλοι ή το σχολείο να τον χαρακτήρισε έτσι και να έχει μείνει τραύμα.

Συνήθως δεν είναι άτομα που θα πάρουν αμέσως πρωτοβουλίες. Αντίθετα, μπορούμε να πούμε πως υπεραναλύουν τα πάντα και είναι συχνά αναποφάσιστοι. Για αυτό τον λόγο, αφήνουν τις υποχρεώσεις τους για τελευταία στιγμή, γιατί δεν μπορούν να αποφασίσουν τι να κάνουν. Δεν είναι άλλωστε σπάνιο αυτό, αφού πιθανό να έχουμε βρεθεί πολλοί στην ίδια ακριβώς θέση, χωρίς να το καταλάβουμε.

ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΑΝΑΒΑΛΛΟΥΜΕ ΤΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΜΑΣ

1. Ένας από τους βασικότερους λόγους, όπως αναφέραμε και παραπάνω είναι ο φόβος. Είτε πρόκειται για φόβο αποτυχίας ή φόβο κριτικής, έχει τα ίδια αποτελέσματα. Είναι ένας παράγοντας που μας κρατάει πίσω, όχι μόνο στη συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά γενικά στη ζωή μας. Ο φόβος που μας καταβάλλει ότι δεν είμαστε αρκετοί και δεν θα τα καταφέρουμε δεν μας βοηθάει να εξελιχθούμε σαν άνθρωποι και να προχωρήσουμε μπροστά.
2. Πολλές φορές αναβάλουμε να κάνουμε πράγματα τα οποία είτε δεν μας ενδιαφέρουν είτε δεν θέλουμε. Για παράδειγμα συχνά καθυστερούμε να διαβάσουμε για ένα διαγώνισμα, γιατί δεν έχουμε όρεξη να το κάνουμε, παρ’ όλο που ξέρουμε ότι πρέπει. Ή όταν αναβάλουμε την επίσκεψη στον γιατρό, επειδή δεν θέλουμε να βιώσουμε κάποια αρνητική εμπειρία.
3. Ένας επιπλέον λόγος είναι ότι αποσπάται εύκολα η προσοχή μας. Μπορεί δηλαδή να πάρουμε την απόφαση να ξεκινήσουμε την υποχρέωση μας, αλλά στα μισά να την παρατήσουμε και να ξεκινήσουμε κάτι άλλο. Με αυτό τον τρόπο όχι μόνο δεν ολοκληρώσαμε αυτό που έπρεπε, αλλά είναι πολύ πιθανό να το ξανά κάνουμε και στο μέλλον.
4. Η αυτοεξαπάτηση είναι επίσης ένας πολύ συνηθισμένος και σοβαρός λόγος που καθυστερούμε να κάνουμε πράγματα. Είναι τα μικρά ψέματα, ή αλλιώς απάτες , που λέμε στον εαυτό μας, προκειμένου να αποφύγουμε τις υποχρεώσεις μας. Για παράδειγμα, του λέμε «δεν πειράζει έτσι και αλλιώς δεν ήταν σημαντικό » ή «άμα δεν το κάνω δεν έγινε τίποτα ». Πολλές φορές, ενώ λέμε συνειδητά στον εαυτό μας αυτές τις δικαιολογίες, βαθιά μέσα γνωρίζουμε ότι είναι ψέματα και ότι πρέπει να το κάνουμε.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΒΛΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

1. Καθορισμός προτεραιοτήτων: Θα πρέπει όλοι οι αναβλητικοί να βάλουν σε μία σειρά προτεραιότητας τις υποχρεώσεις που έχουν να κάνουν μέσα στην καθημερινότητα τους. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουν να ολοκληρώσουν τις πρώτες ιεραρχικά υποχρεώσεις, οι οποίες θα είναι και οι πιο σημαντικές και να συνεχίσουν στις υπόλοιπες. Έτσι, ξεκαθαρίζουν εκείνες που πρέπει να γίνουν τώρα και εκείνες που όντως μπορούν να περιμένουν.
2. Η τακτική της pizza : Έχει αυτή την ονομασία γιατί μπορούμε να χωρίσουμε τη δραστηριότητα που έχουμε σε κομμάτια. Για παράδειγμα, να διαβάσω το μάθημα μου για μισή ώρα και να κάνω 10 λεπτά διάλλειμα. Η μόνη προϋπόθεση αυτής της τακτικής είναι να τηρούμε αυστηρά τον χρόνο που δίνουμε στον εαυτό μας. Γιατί, άμα δεν το κάνουμε αυτό τότε δεν έχει καμία αξία.
3. Ρεαλιστικοί στόχοι: Ο καθένας μας θα πρέπει να βάζει στόχους στη καθημερινότητα του, που να είναι ρεαλιστικοί. Θα μπορούμε δηλαδή να τους πραγματοποιήσουμε όντως μέσα στην ημέρα μας. Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να βάλουμε στο πρόγραμμα μας όλες τις δουλείες του σπιτιού και ραντεβού με τους γιατρούς και και και. Θα πρέπει να χωρίσουμε τις δραστηριότητες μας έτσι ώστε να τις ολοκληρώνουμε λίγες λίγες και να έχουμε χρόνο για τον εαυτό μας.
4. Καλύτερη οργάνωση χρόνου: Μπορούμε κάθε βράδυ πριν από τον ύπνο να κάνουμε ένα πλάνο υποχρεώσεων για την επόμενη ημέρα. Να σημειώσουμε δηλαδή τι δουλείες μπορούμε να κάνουμε αύριο, ώστε να μην μας « πέσουν βουνό ». Με αυτή την τακτική βάζουμε σε μία σειρά την καθημερινότητα μας, αλλά και τις σκέψεις μας.

https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/prosopikotita/anavlitikotita/504-ti-ine-i-anablitikotita-ke-pu-bori-na-ofilete-tis-deniz-bebzioglu.html

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%B2%CE%BB%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1