Η παρουσία των γυναικών στη βιομηχανική επανάσταση των τελών του 19ου αιώνα υπήρξε καθοριστική. Μολονότι πολλοί πίστευαν ότι η θέση της γυναίκας εκείνη την εποχή ήταν στο σπίτι, υπάρχουν πολλές μαρτυρίες που υποδεικνύουν το αντίθετο. Είναι γνωστό ότι η βιομηχανική επανάσταση επηρέασε την πλειονότητα των κοινωνικών τάξεων, ειδικότερα την εργατική τάξη. Πολλές γυναίκες που δεν ήταν από πλούσιες οικογένειες, έπρεπε να εργαστούν για να εξασφαλίσουν τα προς τα ζην.
Γιατί δούλευαν και οι γυναίκες;
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκφράζουν την απορία γιατί δούλευαν οι γυναίκες, εφόσον επικρατούσε η ρήση ότι οι αυτές ήταν πιο αδύναμες από τους άντρες. Αυτό δηλώνει άλλωστε, μια κατά φύλο καταπίεση που, με μικρές ή μεγάλες παραλλαγές, απασχολεί μέχρι και σήμερα τον εργασιακό χώρο. Σύμφωνα με πηγές και μαρτυρίες, οι γυναίκες της βιομηχανικής επανάστασης έπαιρναν το ένα τρίτο ή το μισό ενός ολόκληρου ημερομισθίου που αντιστοιχούσε για τους άντρες. Αυτή η πρακτική ήταν αρκετά κερδοφόρα για τις βιομηχανίες και τις βιοτεχνίες, καθώς εξασφάλιζαν φθηνά εργατικά χέρια εξοικονομώντας αρκετούς πόρους για τους ίδιους τους οργανισμούς. Ουσιαστικά, όλο αυτό αντικατοπτρίζει την εκμετάλλευση της ανθρώπινης ανάγκης για χρήματα και επιβίωση.
Μαρτυρίες γυναικών
Πολλές μαρτυρίες από γυναίκες που δούλευαν υπάρχουν στην βιβλιογραφία για εκείνη την εποχή. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Κυρίας Μπρίτον από την εργασιακή της εμπειρία το μακρινό 1842. Η κα Μπρίτον από τα 10 της δούλευε σε ένα εργοστάσιο καπνού με ένα μέλλον πολύ καλά διαγεγραμμένο. Στα 26 της έκανε τον γάμο της με έναν εργάτη από την τάξη της και γέννησε πολλά παιδιά. Τα έξοδα της οικογένειας μεγάλωναν όλο και πιο πολύ. Δεν άργησε, λοιπόν, να έρθει ο καιρός που υπήρχε απελπιστική ανάγκη για δεύτερη δουλειά για αυτήν και για τα παιδιά της. Δούλεψαν στο αλώνι του σιταριού, στα χωράφια. Η ίδια ανέφερε ότι της άρεσε η εξωτερική εργασία τόσο πολύ που θα την προτιμούσε από μια δουλειά κλεισμένη στους τοίχους ενός εργοστασίου.
Οι εργασιακές συνθήκες
Μια άλλη γυναίκα περιγράφει λεπτομερώς το κλίμα της εργασίας την περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης. Τα καθήκοντα αποτελούσαν κυρίως η αποτύπωση σχεδίων σε ύφασμα και πανί και το γνέσιμο του μαλλιού. Το γεγονός ότι αυτές οι ασχολίες ήταν κάτι πολύ κοντά στη φύση των γυναικών, τις έκανε αμέσως επιτυχημένες. Οι πρώτες βιοτεχνίες δεν άργησαν στη διάρκεια της βιομηχανικής επανάστασης.
Το ωράριο ήταν εντελώς διαφορετικό από το σημερινό. Η εργασία ξεκινούσε στις 6 το πρωί και τελείωνε στις 7 το βράδυ, με ένα διάλειμμα σαράντα λεπτών. Οι συνθήκες ήταν οριακά άθλιες. Το φαγητό απαράδεκτο. Πλήρη άγνοια της φυσικής ακεραιότητας με την σκόνη να κατακλύζει τους εργάτες από την κορυφή ως τα νύχια.
Advertising
Στα ορυχεία η εργασία ήταν ισάξια μεταξύ ανδρών και γυναικών. Τα ίδια καθήκοντα, τα ίδια πόστα και οι ίδιες συνθήκες ταλάνιζαν τα δύο φύλα, θίγοντας παράλληλα ζητήματα ηθικής της πουριτανικής Βικτωριανής Αγγλίας. Η θερμοκρασία στο εσωτερικό σκαρφάλωνε σε ιλιγγιώδεις αριθμούς με τους άντρες να εκτελούν τις εργασίες εντελώς γυμνοί παρουσία γυναικών.
Τιμωρία
Για όσους δεν ήταν στο πόστο τους την ώρα που έπρεπε ή διέπρατταν κάποια παρατυπία υπήρχε ειδική μέριμνα: η τιμωρία. Έδεναν γυναίκες και άντρες με λουριά για παραδειγματική τιμωρία και αποφυγή επανάληψης στο μέλλον. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι χτυπούσαν τους άντρες με ξύλα, πράγμα που δεν συνέβαινε ποτέ με τις γυναίκες.
Από όλα τα παραπάνω, διαπιστώνει κανείς ότι η έλλειψη σωστού σχεδιασμού και οργάνωσης ήταν η αιτία για αυτά τα περιστατικά. Η καθιέρωση της εργατικής νομοθεσίας από τότε και στο εξής ανέτρεψε τέτοιες καταστάσεις και συνέβαλε στη δημιουργία ενός περισσότερο θετικού εργασιακού κλίματος.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
https://foundations.uwgb.org/womensroles/?fbclid=IwAR1lCUz7GdKQz9_h6A5PCT6z0zpkZC61x_SzcQqMkMBsXeFz5mIXtY4JgUI
Advertising
