Κάθε ειδεχθές έγκλημα που διαπράττεται στην σύγχρονη κοινωνία γνωρίζει την αντίδραση των μελών αυτής, γνωρίζει την απέχθεια και τον αποτροπιασμό, ο θύτης το μίσος των ανθρώπων που απαιτούν τιμωρία, και το θύμα την συμπάθεια όπως φυσικά είναι και το αναμενόμενο. Παρ΄όλα αυτά τα αποτρόπαια εγκλήματα ξυπνούν εκδικητικές συμπεριφορές του κόσμου οι οποίες εκφράζονται με απειλές προς τον ή τους εγκληματίες, με ύβρεις και εκφράσεις μίσους και με πιο συνήθη την αίσθηση δικαιοσύνης που επιφέρει η διαβεβαίωση ότι η φυλακή και η μικροκοινωνία της θα τιμωρήσουν με σκληρό τρόπο τον ή τους παραβάτες. Πολλές φορές παρατηρούμε είτε σε διαλόγους είτε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ρητορική ακραίου εκδικητικού χαρακτήρα η οποία ξεπερνά τις απλές εκφράσεις τύπου: ”Καλά να πάθει”, ή ”Θα τον περιποιηθούν οι άλλοι όπως του αξίζει εκεί μέσα”, και φτάνει από το κάλεσμα για λιντσάρισμα των ενόχων, μέχρι και την θανατική ποινή και την θέσπισή της για αποτρόπαια εγκλήματα.
Με αφορμή την δολοφονία της κοπέλας στη Ρόδο, τα σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μας δίνουν την εικόνα του ”οφθαλμός αντί οφθαλμού” που φαίνεται να επικρατεί πλειοψηφικά ως αντίληψη των σχολιαστών, αυτών των απλών καθημερινών ανθρώπων που χρησιμοποιούν το facebook ή το instagram. Το ερώτημα που δημιουργείται είναι: Γιατί η κοινωνία επιζητά ως μέσο δικαιοσύνης τη σκληρή εκδίκηση και τιμωρία; Γιατί δεν είναι η πλειοψηφία ευχαριστημένη μόνο με τη φυλάκιση του ενόχου αλλά ευχαριστιέται περισσότερο με την κακομεταχείρισή του εντός αυτής ή ακόμα θα επιθυμούσε και τον θάνατό του;
Εδώ είναι που ανακαλύπτουμε μία βασική αδυναμία της κοινωνίας μας, η έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας. Αντί να ζητούμε σκληρές ποινές και εκδίκηση, ίσως θα έπρεπε να μεριμνήσουμε για την αποφυγή των εγκλημάτων σε πρώτο χρόνο προσφέροντας κατάλληλη παιδεία στους νέους ώστε η συμπεριφορά τους να μην εξελιχθεί ως παραβατική και βίαιη αλλά να γνωρίζουν πως να συμβιώσουν με τον καλύτερο τρόπο με τα υπόλοιπα μέλη της κοινωνίας και να είναι σε θέση να προσφέρουν σε αυτή. Αυτός όμως είναι ο δύσκολος δρόμος, αφού απαιτεί εμπειρία από καθηγητές και δασκάλους, απαιτεί μόρφωση από τους γονείς των νέων ώστε να μεγαλώσουν σε ένα υγιές περιβάλλον και να ανατραφούν με ανθρωπιστικές αξίες και γενικότερα την μαζική προσπάθεια και στροφή στη μόρφωση η οποία αποτελεί το ”φάρμακο” για ένα κοινωνικό σύνολο που δείχνει να έχει μάθει να λειτουργεί νοσηρά. Αυτό το κοινωνικό σύνολο έχει μάθει να επιζητά εκδίκηση, αφού η σκληρή τιμωρία είναι κάτι εύκολο, δεν χρειάζεται καλλιέργεια του νου και της σκέψης, μα τη στυγνή φιλοσοφία του όχλου που θέλει να αποδώσει δικαιοσύνη κυριευμένος από αισθήματα θυμού και μίσους. Ας δώσουμε μια ευκαιρία λοιπόν στην παιδεία, ας προτιμήσουμε τον δρόμο της μάθησης και της γνώσης, ας εμπιστευτούμε τη δικαιοσύνη που διαπνέεται από τη δημοκρατία. Ας εξαλείψουμε επιτέλους τις φιλοσοφίες που δεν συμβαδίζουν με μια σύγχρονη κοινωνία και ας θέσουμε στέρεες βάσεις για μια υγιή κοινωνία, που δεν θα επικροτεί τη βία πάνω στη βία αλλά την εξάλειψή της.
