Οι δρομολογούμενες αλλαγές στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Το νομοσχέδιο για την Τριτοβάθμια εκπαίδευση αναμένεται να έρθει προς επεξεργασία και συζήτηση την Δευτέρα 31/07 με σκοπό την ψήφιση του την Τρίτη 1 Αυγούστου 2017.  Θα επιχειρηθεί στην συνέχεια  μια στοιχειοθέτηση και καταγραφή των αλλαγών που επέρχονται σε Α.Ε.Ι και Τ.Ε.Ι ανά την χώρα.

• Στο πλαίσιο της διοίκησης, προωθείται η κατάργηση των Συμβουλίων Ιδρύματος, που υπήρχαν μέσω του νόμου Διαμαντοπούλου(2011) και αντικαθίστανται με Περιφερειακά Ακαδημαϊκά Συμβούλια Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας. Σ’ αυτά θα συμμετέχουν εκπρόσωποι όλων των ΑΕΙ, ΤΕΙ και ερευνητικών κέντρων της κάθε περιφέρειας καθώς και εκπρόσωποι του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου κάθε περιφέρειας.
• Αναφορικά με τον τρόπο εκλογής των πρυτανικών αρχών δεν θα υπάρχει οποιαδήποτε συμμετοχή των φοιτητών στην εκλογή μονοπρόσωπων οργάνων ενώ με μονοσταυρία θα εκλέγονται αντιπρυτάνεις σε ξεχωριστό ψηφοδέλτιο από εκείνο των πρυτάνεων.
• Ο υπουργός Παιδείας θα μπορεί να ιδρύει και να διαλύει ΑΕΙ «όταν η λειτουργία μεμονωμένων ΑΕΙ δεν δικαιολογείται επιστημονικά και αντιθέτως δυσχεραίνει την έρευνα και την διδασκαλία στα αντίστοιχα γνωστικά πεδία».
• Σε κάθε ΑΕΙ δίνεται η δυνατότητα ίδρυσης Κέντρου Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης.
• Προωθείται η δημιουργία υπηρεσίας εσωτερικού ελέγχου του ιδρύματος και επιτροπής δεοντολογίας.
• Με την συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση στο πλαίσιο των ΑΕΙ μπορούν να οργανώνονται διετή προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για αποφοίτους των επαγγελματικών λυκείων. Έτσι, θα εξασφαλίζεται η παροχή σχετικών διπλωμάτων επιπέδου 5 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων.
• Τα πτυχία πενταετών σπουδών μετατρέπονται σε master.

Οι αλλαγές που δρομολογούνται βάζουν στο μικροσκόπιο το πανεπιστημιακό άσυλο, τα ΤΕΙ και την μετονομασία τους καθώς και τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών.

Το Υπουργείο Παιδείας επαναφέρει την προστασία του πανεπιστημιακού ασύλου. Ειδικότερα, οι εκπρόσωποι των φοιτητών λαμβάνουν εκ νέου ενεργό συμμετοχή στα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ αφού έχουν ρόλο, λόγο και θέση στο πρυτανικό συμβούλιο. Το πρυτανικό συμβούλιο στην σύνθεση του οποίου εντάσσονται και οι φοιτητές με παραταξιακή-κομματική προέλευση  με το παρόν νομοσχέδιο είναι εκείνο που λαμβάνει τις αποφάσεις για επέμβαση δημοσίας δύναμης σε χώρους των ΑΕΙ. Παράλληλα, αυτεπάγγελτη επέμβαση της αστυνομίας επιτρέπεται μόνο για αδικήματα κατά της ζωής ενώ αξίζει να επισημανθεί η αύξηση στο 10% της συμμετοχής των φοιτητών στην Σύγκλητο. Πολλοί κάνουν λόγο για οπισθοδρόμηση προς τον νόμο-πλαίσιο του 1982, ευρύτερη τάση αναχρονισμού αναφορικά με τις ρυθμίσεις για το άσυλο και υποβάθμιση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Για το ζήτημα της σύμπτυξης των ΤΕΙ Αθήνας- Πειραιά:

«Δεν πρόκειται να υπάρξει σχέδιο Αθηνά ΙΙ ή ΙΙΙ» ήταν η δήλωση του υπουργού Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων Κώστα Γαβρόγλου μιλώντας στο πλαίσιο του περιφερειακού συνεδρίου για την παραγωγική ανασυγκρότηση στη δυτική Μακεδονία. Ωστόσο η κυβέρνηση αναμένεται να προχωρήσει ως έχει το σχέδιο σύμπτυξης των ΤΕΙ Αθήνας-Πειραιά, στο οποίο περιλαμβάνεται συγχώνευση ή ακόμα και κατάργηση τμημάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

«Προσπαθούμε να επιλύσουμε το πρόβλημα και να δώσουμε τέλος σ’ έναν απαράδεκτο εμφύλιο ανάμεσα στα ιδρύματα που έχει διχάσει και τραυματίσει την ακαδημαϊκή κοινότητα» δήλωσε για το πρόβλημα των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων ανέφερε ότι ζητήθηκε από τις διοικήσεις των πανεπιστήμιων και των ΤΕΙ που διαθέτουν ομοειδή τμήματα να συνεννοηθούν μεταξύ τους, ενώ το υπουργείο έχει συστήσει δική του επιτροπή που διερευνά και συγκρίνει τα επαγγελματικά προσόντα ειδικοτήτων με αντίστοιχες ευρωπαϊκές χώρες. [Πηγή: https://www.thepressproject.gr/]

Σχετικά με το σημαίνον ζήτημα των μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών ορίζεται με το παρόν νομοσχέδιο η πλήρης κατάργησης των διδάκτρων στα μεταπτυχιακά με πλήρη ευθύνη των ΑΕΙ. Κριτική που επικεντρώνεται στην ενοχοποίηση της αμοιβής των καθηγητών σε μεταπτυχιακά προγράμματα ασκείται για το  παρακάτω τμήμα του νομοσχεδίου. «Προϋπόθεση για αμοιβή καθηγητών που διδάσκουν σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα (που δεν ξεπερνάει το 20% του μισθού τους) η συμμετοχή ένα τουλάχιστον πρόγραμμα ακόμη αμμισθί»

Για την κατάργηση συγγραμμάτων:

«Το σύστημα των συγγραμμάτων, όπως λειτουργεί σήμερα, είναι πολιτική ενάντια στους φτωχούς» σημείωσε ο υπουργός ανακοινώνοντας πως το υπουργείο θα προχωρήσει άμεσα στην εφαρμογή των ηλεκτρονικών συγγραμμάτων για τους φοιτητές και από τα 70 εκ € που δαπανώνται σήμερα για συγγράμματα θα χρειαστούν μόλις 5 εκ για τις ετήσιες ανάγκες.

Ανατροπές έρχονται και στα οικονομικά των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Πιο συγκεκριμένα, οι διοικήσει των ΑΕΙ υποχρεούνται σε κατάθεση τουλάχιστον του 30% από τα αποθεματικά των ειδικών τους λογαριασμών (ΕΛΚΕ)  στα ταμεία της δημόσιας χρηματοδότησης τους. Ακόμη, μέρος των ταμειακών διαθέσιμων θα χρησιμοποιούνται για την απομείωση του χρέους της χώρας μέσω κατάθεσης σε λογαριασμό της Τραπέζης της Ελλάδος υπό την διαχείριση του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους.

Οι αλλαγές δεν σταματούν εδώ. Μέσω του συγκεκριμένου νομοσχεδίου ο πρύτανης μπορεί να είναι και αναπληρωτής καθηγητής. Ως αρνητική εξέλιξη αξιολογείται η ‘’απαγόρευση’’ μετατάξεων που ήταν και ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης της υποστελέχωσης των πανεπιστημίων.

Το νομοσχέδιο δεν φαίνεται να βρίσκει υποστηρικτές στο πλαίσιο της πανεπιστημιακής κοινότητας με τους πρυτάνεις να εκφράζουν αφενός τους φόβους τους για την διακοπή πολλών μεταπτυχιακών προγραμμάτων και αφετέρου να δηλώνουν κάθετα αντίθετοι στην ανωτατοποίηση των ΤΕΙ. Επιφυλάξεις εκφράζονται και για την νέα ρύθμιση για το άσυλο αφού κατά την εκτίμηση τους δυσχεραίνει την προστασία της πανεπιστημιακής κοινότητας και ευρύτερα των υποδομών των ΑΕΙ σε περιπτώσεις αξιόποινων πράξεων

[«Χαρακτηριστικά που κινούνται σε τρεις άξονες: την κοινωνική διάσταση, τη δημοκρατική διάσταση και την πρόθεση να καθιερώσει ακαδημαϊκούς κανόνες, σε ένα τοπία που το υπάρχον θεσμικό καθεστώς απορρύθμισε σε σημαντικό βαθμό» πρόσθεσε.

Σχετικά με την απαλλαγή διδάκτρων στα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών ο υπουργός δήλωσε πως «δεν είναι μέτρο φιλανθρωπίας, αλλά ανοίγματος των πανεπιστημίων σε όσους δεν μπόρεσαν να είναι μέρος της διαδικασίας των ΠΜΣ» και ότι, η ρύθμιση αναφορικά με τους μισθούς των καθηγητών «είναι θέμα ισοτιμίας στα πανεπιστήμια».

Ο ίδιος μάλιστα επανέλαβε ότι τα περιφερειακά συμβούλια δεν αντικαθιστούν τα Συμβούλια Ιδρυμάτων, και ότι τα ΣΙ καταργούνται και αναφορικά με το αίτημα εξομοίωσης των πτυχίων των 5ετών σπουδών με master τόνισε ότι «αναγνωρίζεται η ακαδημαϊκή ισοτιμία». «Η μοριοδότηση ή το βαθμολογικό, προφανώς να γίνει. Δεν μπορεί όμως να έχει μισθολογικές επιπτώσεις», αποσαφήνισε.

«Το σχέδιο νόμου διατρέχεται από προχειρότητα, οπισθοδρόμηση, υπέρ-ρύθμιση και υπερσυγκέντρωση αρμοδιοτήτων στο πρόσωπο του υπουργού». «Προσπαθείτε απεγνωσμένα να φτιάξετε ένα αίσθημα συναίνεσης. Η ακαδημαϊκή κοινότητα είναι απέναντί σας» σχολίασε η βουλευτής ΝΔ και τομεάρχης Παιδείας, Νίκη Κεραμέως.

Από μεριάς του ο  Δημήτρης Κωνσταντόπουλος της ΔΗΣΥ επανέλαβε τις αντιρρήσεις σχετικά με τις διατάξεις που αφορούν το άσυλο, τη φοιτητική συμμετοχή στη διοίκηση των πανεπιστημίων, «να συμμετέχουν, όχι όμως να συνδιοικούν» είπε χαρακτηριστικά, την «υποβάθμιση του ρόλου της ΑΔΙΠ» και χαρακτήρισε «άυλο τίτλο» το μεταπτυχιακό των 5ετών σπουδών, αφού «δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί τοις πράγμασι».] [Πηγή: https://www.thepressproject.gr/]

Παρατίθεται η δήλωση που είχε παραχωρήσει μέσω του άρθρου του στην Καθημερινή της Κυριακής ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, Κυριάκος Μητσοτάκης στις 9-7-2017

«Αποτελεί δυστυχώς ένα μεγάλο στραβοπάτημα προς τα πίσω. Τραυματίζει βαθιά το αυτοδιοίκητο των Ιδρυμάτων. Ενισχύει το συγκεντρωτισμό και τη γραφειοκρατία… Καταργούνται θεσμοί που συνέβαλαν στη λογοδοσία και τη διαφάνεια, όπως τα Συμβούλια Ιδρυμάτων, που είχαν την αποδοχή της πανεπιστημιακής κοινότητας… Ακόμη χειρότερα: η πρόταση της Κυβέρνησης καταργεί την αξιολόγηση, υποβαθμίζοντας το ρόλο της ανεξάρτητης Αρχής Διασφάλισης Ποιότητας, κόντρα σε όσα συμβαίνουν διεθνώς. Ο νόμος που φέρνει η Κυβέρνηση για τα Α.Ε.Ι. υποβαθμίζει τα μεταπτυχιακά προγράμματα, τα οποία αντιμετωπίζει ισοπεδωτικά, με στρεβλές προτεραιότητες και με διατάξεις που λειτουργούν ως αντικίνητρα στην ανάπτυξη υψηλής στάθμης σπουδών»

«Η Κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί για να ενισχύσει την κομματικοποίηση στα πανεπιστήμια επαναφέροντας τη συμμετοχή των φοιτητών στα όργανα διοίκησης. Και μάλιστα με εκπροσώπους που δεν θα εκλέγονται από καθολική ψηφοφορία αλλά θα υποδεικνύονται από τις φοιτητικές παρατάξεις. Την ίδια ώρα, “κατοχυρώνεται” και προστατεύεται η ανομία στους πανεπιστημιακούς χώρους, καθώς επιστρέφει μια απολύτως παρωχημένη αντίληψη για το ακαδημαϊκό άσυλο.»