

Δεν είναι κρυφό ότι σε διάφορες περιόδους της ιστορίας μας, ένα μέρος του Ελληνικού πληθυσμού, είτε ακούσια είτε εκούσια κατέφυγε στην επιλογή μετανάστευσης σε άλλη χώρα για μία καλύτερη ζωή με καλύτερες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες διαβίωσης. Αρκετές είναι οι χώρες στις οποίες αποφάσισαν να εγκατασταθούν, όμως στην συγκεκριμένη περίπτωση θα εξετάσουμε τρία διαφορετικά γεωγραφικά τμήματα και αυτά δεν είναι άλλα από την εποίκηση του Ελληνικού πληθυσμού στην Αυστραλία, την Αίγυπτο καθώς και άλλες περιοχές της Αφρικανικής ηπείρου κατά την διάρκεια του 19ου και 20ου αιώνα όπου και εκεί σχημάτισαν τις λεγόμενες Αδελφότητες.
Αυστραλία
Οι πρωτοπόροι Έλληνες έφθασαν στη “μεγάλη χώρα του νότου” στις αρχές του 19ου αιώνα ως πατριώτες κατάδικοι ναυτικοί των βρετανικών στρατοδικείων (1829). Μετά το 1840 εμφανίστηκαν διάφοροι περίεργοι τυχοδιώκτες, μεταλλωρύχοι και χρυσοθήρες από την Κρήτη και Ήπειρο αρχικά στο Σίδνεϊ, στην Τασμανία και στην Πέρθη, ενώ αργότερα μετά την ανακάλυψη του χρυσού το 1851 μετακινήθηκαν στην αχανή ύπαιθρο της Νότιας Ουαλίας και της Βικτόριας. Εκεί επιδόθηκαν σε εποχικά επαγγέλματα ως κηπουροί, υλοτόμοι και ανειδίκευτοι εργάτες. Την ίδια στιγμή νυμφεύονταν Ιρλανδές και ντόπιες γυναίκες, κάτι που έμμεσα οδήγησε στον αμφελληνισμό τους. Λίγο αργότερα και συγκεκριμένα το 1896 -1839 περισσότεροι από 15.000 Έλληνες νεαρής ηλικίας εγκαταστάθηκαν στην Αυστραλία. Παρόμοια και στην διάρκεια του 20ου αιώνα και συγκεκριμένα το 1945 όπου άρχισαν να μεταναστεύουν και ανύπαντρες γυναίκες, προκειμένου να εναρμονιστεί η δυσαναλογία ανδρών- γυναικών που είχε σχηματιστεί. Το 1952 έχει ήδη εδραιωθεί μία μαζική ελληνική παροικία. Οι πλέον κάτοικοι της Αυστραλίας προκειμένου να μην χάσουν λεπτό την ελληνική τους ταυτότητα, ιδρύουν ήδη από το 1924 την Ιερά Μητρόπολη στην πρωτεύουσα. Παράλληλα ιδρύουν ναούς, σχολεία, φιλόπτωχες αδελφότητες και επιδόθηκαν σε αλτρουιστικές πράξεις. Οι σχέσεις με τους εντόπιους πληθυσμούς εξελίχθηκαν ομαλά και φιλειρηνικά, με την Μελβούρνη να γίνεται “επίσημα” κέντρο του Ελληνισμού. Οι Ελληνικές μειονότητες προσπαθούσαν να ενταχθούν στις διάφορες καθημερινές πολιτικές και κοινωνικές εκδηλώσεις της Αυστραλίας, με απώτερο σκοπό την πλήρη αποδοχή τους.
Αίγυπτος
Η εμφάνιση ελληνικών παροικιών στην Αίγυπτο, χρονολογείται κατά τα πρώτα χρόνια του 19ου αιώνα και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να συγχέονται με την ελληνική παρουσία από την Μακεδονία στα χρόνια της Ελληνιστικής περιόδου. Συγκεκριμένα τέσσερις φαίνεται να είναι οι περίοδοι παρουσίας του ελληνικού στοιχείου στην Αίγυπτο κατά τον 19ο και 20ο αιώνα . Χαρακτηριστικά έχουμε:
- 1800-1881
- 1882-1913
- 1914-1940
- 1940 – 21ος αιώνας.
Το 1856 κατά την διάρκεια της εποίκησης τους στο Κάιρο ιδρύουν ελληνορθόδοξη κοινότητα με πρωτοβουλία του Πατριαρχείου Αλεξάνδρειας. Σε γενικές γραμμές οι ελληνικές αδελφότητες ήταν αρκετές καθώς επίσης βρίσκονταν και σε αρκετά σημεία της ηπείρου. Χαρακτηριστικές ελληνικές υποδομές και σε αυτήν την περίπτωση αποτελούν το Σχολείο των Γραικών, καθώς και το Νοσοκομείο των Γραικών υπό την αιγίδα των αδελφών Τοσίτσα και Στουρνάρη. Οι Έλληνες της Αιγύπτου δεν δίστασαν να παραχωρήσουν τις στρατιωτικές τους υπηρεσίες στην διάρκεια της Αιγυπτιακής επιστράτευσης. Παρόλα αυτά με την πάροδο των ετών και συγκεκριμένα με τη κρίση της Διώρυγας του Σουέζ τον Οκτώβρη του 1956, καθώς και με την κατάσταση που επικρατούσε λόγω της επανάστασης στην Αιγυπτιακή πολιτική οδήγησε αρκετούς Έλληνες στον επαναπατρισμό, καθώς και στην εγκατάστασή τους σε άλλες αφρικανικές περιοχές. Φαίνεται ότι μόνο 28.000 Έλληνες το 1962 κατοικούν στις κεντρικές πόλεις της Αιγύπτου.
Άλλες αφρικανικές παροικίες
Μετά την φυγή τους από την πρωτεύουσα οι Έλληνες έκαναν αισθητή την παρουσία τους σε πόλεις της αφρικανικής ηπείρου όπως το Γιοχανεσμπουργκ, την Πρετόρια, το Κέιπ Τάουν, το Χαράρε και την Αμπέμπα, ενώ 1500 κάτοικοι φαίνεται να βρίσκονται και στη Ζιμπάμπουε. Μέχρι και την αρχή της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, οι Έλληνες της Αφρικής φαίνεται να ασχολούνταν με επιχειρήσεις βιοτεχνίας και εμπορίου, όπως λόγου χάρη καταστήματα τροφίμων, εστιατόρια κ.α. Οι Ελληνικές Αδελφότητες δεν σταματάνε να υπάρχουν ούτε εκεί. ωστόσο, σταδιακά αρχίζουν να εγκαταλείπουν τις περιοχές αυτές, λόγω έλλειψης ασφάλειας και βέβαιου μέλλοντος.
Πηγές:
Ιστορία των Ελλήνων, Σύγχρονος Ελληνισμός από το 1949 έως σήμερα, Τόμος 14 Ιστορικά, Εκδόσεις Δομή.