Με την είσοδο του νέου έτους, η πανδημία του κορωνοϊού εξακολουθεί να πλήττει τις κοινωνίες και να δημιουργεί δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης. Η εργασία από το σπίτι συνιστά ένα δύσκολο και πρωτοφανές έργο για την ελληνική κοινωνία, ενώ η τηλεκπαίδευση δυσκολεύει τους ανθρώπους και καθιστά την μάθηση μια επίπονη διαδικασία. Παρόλα αυτά και προκειμένου να διατηρήσουμε αγέρωχο το πνεύμα και την διαύγειά μας σε καταστάσεις που απαιτούν την ψυχική και σωματική μας αδράνεια, έχουμε ως αρωγό την τέχνη που σε συνδυασμό με τον ρομαντισμό θα σταθεί δίπλα μας, συνιστώντας έναν διαρκή στυλοβάτη απέναντι στα πρωτοφανή προβλήματα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.
Ορισμός του κινήματος του Ρομαντισμού
Στη σύγχρονη πραγματικότητα, συχνά συγχέουμε την έννοια του ρομαντισμού με τον έρωτα και την προσωπική επαφή ανάμεσα στους ανθρώπους. Δεν είναι όμως πάντα έτσι. Το κίνημα του Ρομαντισμού εμφανίστηκε τον 18ο αιώνα στην Αγγλία και την Γερμανία, αποτελώντας αρχικά λογοτεχνικό ρεύμα το οποίο μετέπειτα εξαπλώθηκε στον χώρο της μουσικής και των τεχνών. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του Ρομαντισμού είναι η πρόκληση ισχυρής συγκίνησης διά μέσου της τέχνης. Προτάσσοντας το ελεύθερο πνεύμα που έρχεται σε αντίθεση με τις κλασικές αντιλήψεις. Έμφαση δίνεται στην κυριαρχία του συναισθήματος, όχι όμως ενάντια της λογικής αλλά παράλληλα με αυτή.
Ρομαντισμός είναι η έκφραση των προσωπικών σκέψεων και συναισθημάτων του κάθε ανθρώπου με τρόπο μοναδικό και ξεχωριστό που αντιπροσωπεύει την προσωπικότητά του και αντικατοπτρίζει τον εσωτερικό του κόσμο. Σε καταστάσεις τόσο δύσκολες για την ανθρωπότητα, ο ρομαντισμός δια μέσου της τέχνης συνιστά διαφυγή από τις αρνητικές σκέψεις και την απαισιοδοξία. Προβάλλει έναν κόσμο δυνατό, ενωμένο και έτοιμο να πολεμήσει ενάντια στα προβλήματα γύρω του, που ολοένα και πληθαίνουν.
Το κίνημα του ρομαντισμού περιγράφει μια σειρά ανθρώπινων συμπεριφορών που δεν σχετίζονται αποκλειστικά με τον έρωτα. Η μαγεία κρύβεται πίσω από απλές χειρονομίες, ενέργειες και κινήσεις οι οποίες στη μέση αντίληψη δεν θεωρούνται ρομαντικές. Στα κρίσιμα και πρωτόγνωρα χρόνια του κορωνοϊού, ρομαντικό είναι να νοιαζόμαστε για τον συνάνθρωπό μας, να προσφέρουμε τη βοήθειά μας σε ανθρώπους που την έχουν ανάγκη με απόλυτη ανιδιοτέλεια. Να γκρεμίσουμε τα τείχη του εγωισμού που έχουμε χτίσει γύρω μας και να αναλογιστούμε με έναν τρόπο πιο ανθρώπινο τις πράξεις μας. Είναι μια ουτοπία που δύσκολα μπορεί να γίνει πραγματικότητα, ειδικά σε μια εποχή που το ατομικό συμφέρον προτάσσεται του συλλογικού.
Η τέχνη και η συμβολή της
Τέχνη είναι η ελεύθερη, δημιουργική έκφραση του ανθρώπου με έργα που διέπονται από αισθητικούς κανόνες. Η τέχνη είναι άμεσα συνυφασμένη με την αισθητική, την ικανότητα των ανθρώπων να αντιλαμβάνονται το ωραίο στη ζωή τους. Πρόκειται για έναν κλάδο που απορρέει από την φιλοσοφία και συνδέεται σημαντικά με την τέχνη και την ανθρώπινη φύση, η οποία έχει ανάγκη να πραγματώνεται και αισθητικά.
Η τέχνη έχει τη δύναμη να μας αποδεσμεύσει από το άγχος και την κούραση της καθημερινής ρουτίνας. Η πανδημία, δημιουργεί ευκαιρίες ώστε ο άνθρωπος να αφεθεί ελεύθερος και να ασχοληθεί με την τέχνη, σε όλο το φάσμα της. Υπάρχουν διαφορετικά είδη τέχνης, από την λογοτεχνία και την ποίηση, στις εικαστικές τέχνες, τις πλαστικές, το θέατρο, τη μουσική, τον χορό και τον κινηματογράφο. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, κυρίως μετά την αλματώδη ανάπτυξη του τεχνολογικού τομέα, αναδύθηκαν και άλλες μορφές καλλιτεχνικής δημιουργίας. ‘Οπως το γκράφιτι, η τέχνη του βίντεο και η διακοσμητική.
Κορωνοϊός και δημιουργικότητα
Η τεχνολογία και τα επιτεύγματά της μας προσφέρουν πληθώρα τρόπων προκειμένου να μην χάσουμε την επαφή μας με την τέχνη. Διαδικτυακές παραστάσεις, αναγνώσεις βιβλίων, περιηγήσεις σε μουσεία, εξορμήσεις σε διάφορες περιοχές του κόσμου αποτελούν μόνο μερικά από τα παραδείγματα ενασχόλησης με την τέχνη στην εποχή του κορωνοϊού. Πυρήνες πολιτισμού σε όλο τον κόσμο δοκιμάζουν καινοτόμους τρόπους που θα βοηθήσουν να μη χαθεί η όρεξη για τέχνη υπό αυτές τις συνθήκες.
Η καλλιτεχνική δημιουργία εκφράζει συλλογικές αγωνίες και ανάγκες, ευαισθητοποιώντας το κοινό απέναντι στα προβλήματα της εποχής. Προκειμένου να διατηρήσουμε αγέρωχο το πνεύμα μας εν καιρώ μιας πανδημίας, οφείλουμε να στρέψουμε το βλέμμα μας στην τέχνη η οποία θα σταθεί πολύτιμο επικουρικό εργαλείο δίπλα μας, καταπολεμώντας τις νέες συνθήκες που προκύπτουν από την εξάπλωση του ιού. Πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο επιχειρούν να δημιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες με στόχο να παραμείνουν οι άνθρωποι παραγωγικοί, απαλλαγμένοι από την ματαιοδοξία του κορωνοϊού.
Covid Art Museum
Tο πρώτο ψηφιακό μουσείο με έργα τέχνης εμπνευσμένα από τον κορωνοϊό αποτελεί πλέον πραγματικότητα. Μία ιδέα τριών Ισπανών διαφημιστών (Irene Llorca, José Guerrero και Emma Calvo) πήρε σάρκα και οστά από τις πρώτες κιόλας μέρες της καραντίνας. Πολύ γρήγορα το Covid Art Museum απέκτησε οπαδούς σε όλο τον κόσμο και η ιστοσελίδα του στην πλατφόρμα του Instagram ανέρχεται σήμερα στους 154 χιλιάδες ακολούθους.
Η διαφορετική οπτική της μάσκας στην τέχνη
Η υποχρεωτική χρήση μάσκας στην εποχή του κορωνοϊού αποτελεί αναγκαιότητα αλλά και καθημερινή ρουτίνα. Ο Έντμοντ Κόνγκ, ένας πενηντάχρονος σχεδιαστής κοστουμιών εμπνεύστηκε μέσα από την πανδημία αλλά και από την πολιτική κατάσταση που επικρατεί στο Χόνγκ Κόνγκ. Κατόρθωσε να μετατρέψει το άσχημο συναίσθημα που προκαλεί η μάσκα, σε έναν δημιουργικό και πολύ ιδιαίτερο τρόπο έκφρασης. Με αυτόν τον τρόπο, μέσα από την τέχνη του μεταδίδει πληθώρα σημαντικών μηνυμάτων σε όλα τα μέρη του κόσμου.
Miniature Calendar
Ο διάσημος Ιάπωνας καλλιτέχνης και φωτογράφος Tatsuya Tanaka δεν πτοήθηκε από την ξαφνική πανδημία του κορωνοϊού και αποφάσισε να μετατρέψει την ατυχή εξέλιξη σε τέχνη. Συγκεκριμένα, ο Tatkuya εμπνέεται από πράγματα άμεσα απαραίτητα με την εποχή του ιού. Οι μάσκες πρώτες ανάγκης και το αντισηπτικό, αποτελούν το επίκεντρο της ιδέας του, δημιουργώντας εντυπωσιακές εικόνες.
Με την τέχνη εκδηλώνονται τα ειδικά ανθρώπινα γνωρίσματα και η δυναμική της εσωτερικής φύσης του ανθρώπου. Μπροστά σε τόσο δύσκολους καιρούς που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα, η τέχνη στέκεται δίπλα μας. ‘Ετοιμη να πολεμήσει την νέα πραγματικότητα που ήρθε με την εμφάνιση του ιού. Με τη σειρά μας εμείς οι άνθρωποι οφείλουμε να αξιοποιήσουμε τα μέσα που διαθέτουμε. Προκειμένου να συνεχίσουμε διά μέσου της τέχνης, τον δύσβατο δρόμο της εξέλιξης σε ένα πιο φέρελπι μέλλον.
