Διαχρονικά, ελάχιστες είναι οι προσωπικότητες που «κατόρθωσαν» να αφήσουν τόσο έντονο αποτύπωμα, ώστε ηθελημένα ή ακούσια, πριν ή μετά την αποδήμηση τους, να καθιερώσουν και ονοματοδοτήσουν συγκεκριμένους τρόπους σκέψης, πρακτικές, ιδεολογίες και κοσμοαντιλήψεις. Ακόμη σπανιότερο είναι το γεγονός, μεταξύ αυτών να συμπεριλαμβάνονται και γυναικείες μορφές, κάτι που προσδίδει και μεγαλύτερη αξία σε αυτές∙ τη στιγμή μάλιστα που γράφεται το παρόν κείμενο, ούτε μετά βίας συμπληρώνεται στο μυαλό μου αριθμός ικανός να αντιστοιχηθεί με τα δάχτυλα του ενός χεριού.

Δεσπόζουσα πάντως θέση σε αυτήν τη μικρή λίστα, κατέχει αναντίρρητα η Μάργκαρετ Θάτσερ και το κληροδότημα της, ο «Θατσερισμός», μία έννοια με θετικές ή αρνητικές συνυποδηλώσεις, ανάλογα με τις πεποιθήσεις και τη κοσμοθεωρία του καθενός. Το βασικό στοιχείο εξάλλου των χαρισματικών ηγεσιών είναι ότι εγείρουν τα πάθη, αποκτούν από τη μία διαπρύσιους υποστηρικτές και από την άλλη φανατικούς πολέμιους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στα καθ’ ημάς ο Ανδρέας Παπανδρέου, για ορισμένους μια μορφή με υπεράνθρωπες δυνάμεις και για κάποιους η προσωποποίηση του προπατορικού –μεταπολιτευτικού- αμαρτήματος και των δεινών που αυτό συνεπάγεται.

Επιστροφή όμως στη Θάτσερ, την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας. Η «Σιδηρά Κυρία» εισήλθε στο 10 της Ντάουνινγκ Στριτ το 1979 και αποχώρησε το 1990, χωρίς να ηττηθεί σε εκλογική αναμέτρηση. Το μεταπολεμικό κοινωνικό κράτος αποδομήθηκε από το νεοφιλελεύθερο και μονεταριστικό πρότυπο, τις μαζικές αποκρατικοποιήσεις και την στοχοποίηση των συνδικάτων. Εξάλλου, όπως η ίδια υπερτόνιζε σκωπτικά «οι Μαρκς & Σπένσερ νίκησαν τους Μαρξ & Ένγκελς».  Όλα αυτά, θα αποδοθούν με τον όρο Θατσερισμός, τον οποίο συνοψίζει η μνημειώδης φράση της «αυτό που αποκαλούμε κοινωνία απλά δεν υπάρχει».

Στις μέρες μας η Θάτσερ επικαιροποιείται, κατά μία έννοια συντελείται το «Revival» της. Η απέχθεια της για την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν δεδομένη, κάθε προσπάθεια περαιτέρω εμβάθυνσης πέραν των κοινών οικονομικών συμφερόντων της φαινόταν αποκρουστική. Το σταδιακό Brexit που δρομολογείται μετά και το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος εν μέρει τη δικαιώνει. Η ευρωσκεπτίστρια πρωθυπουργός Τερέζα Μέι που αντικατέστησε τον Ντέιβιντ Κάμερον, αποκαλείται συχνά ως η «νέα Μάργκαρετ Θάτσερ» ή ως «Μάγκι Μέι».

Χαρισματικές ηγέτιδες όμως με σιδερένια πυγμή, δεν αναδεικνύονται μόνο στη Γηραιά Αλβιόνα. Η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διακυβέρνηση όχι μόνο της Γερμανίας, αλλά και ολόκληρης της ΕΕ. Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η Χίλαρι Κλίντον έχει σοβαρές πιθανότητες να γίνει η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος των ΗΠΑ μετά από 44 άρρενες «Πλανητάρχες». Ακόμη, δε μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η Μαρίν Λεπέν, να αναλάβει μελλοντικά τα ηνία της ηγεσίας στη Γαλλία. Καταληκτικά λοιπόν, στο απώτερο μέλλον ενδέχεται το λεξιλόγιο μας να διανθιστεί με νεολογισμούς του στυλ «Μερκελισμός», «Χιλαρισμός», «Λεπενισμός» κ.α. Κάτι τέτοιο, θα συντελέσει και στη συμπλήρωση του αριθμού των δαχτύλων του ενός χεριού, που μνημονεύσαμε ανωτέρω..

Παρόμοια άρθρα που μπορεί να σ’ενδιαφέρουν:

• Ταξικά δημοψηφίσματα και Δημοκρατία
• Το αίνιγμα του Brexit
• Βρετανία: «Τέλος» οι ελεύθερες μετακινήσεις Ευρωπαίων πολιτών
• Δεύτερος γύρος διαπραγματεύσεων για το Brexit
• Ο κίνδυνος των Big Data και η περίπτωση της εκλογής του Τραμπ