Τούρκικη κρίση
Ακόμη και οι ατεκμηρίωτες προβλέψεις της υποτίμησης ενός νομίσματος, μπορούν να προκαλέσουν δυσπιστία στους επενδυτές και μαζική φυγή κεφαλαίων – ενώ η δεύτερη Αχίλλειος πτέρνα στη Τούρκικη κρίση είναι το εξωτερικό της χρέος. Aποτέλεσμα ενός τέτοιου γεγονότος είναι μία ξαφνική, ισχυρή υποτίμηση του νομίσματος, η διακύμανση του οποίου απέναντι στα υπόλοιπα είναι ελεύθερη. Η συναλλαγματική κρίση πυροδοτείται συνήθως όταν οι συμμετέχοντες στις χρηματαγορές εγκαταλείπουν μαζικά το νόμισμα – οπότε ακολουθούν εκροές κεφαλαίων, ενώ μειώνονται ραγδαία οι εισροές, με τα πάσης φύσεως δάνεια να μην ανανεώνονται.
Συνήθως, μία συναλλαγματική κρίση καταλήγει σε μία χρηματοπιστωτική (χρηματιστήρια, τράπεζες) και οικονομική κρίση – η οποία καταπολεμάται από την κυβέρνηση της εκάστοτε χώρας, συχνά με τη συμμετοχή του ΔΝΤ, με τη βοήθεια της νομισματικής ή/και της οικονομικής πολιτικής.
Οι αιτίες της συναλλαγματικής κρίσης μπορεί να είναι τα άσχημα μακροοικονομικά θεμελιώδη μεγέθη ενός κράτους, όπως η υπερχρέωση ή το εξαιρετικά ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, με κριτήριο τα οποία το νόμισμα θεωρείται υπερτιμημένο. Στην προκειμένη περίπτωση, οι επενδυτές αναμένουν μία «διόρθωση» – την πτώση δηλαδή της ισοτιμίας του νομίσματος. Επομένως την προκαλούν, κερδοσκοπώντας εις βάρος του – πουλώντας το νόμισμα ανοιχτά, αφού το δανειστούν, για να το αγοράσουν αργότερα σε πολύ χαμηλότερη τιμή.
Ο ελληνικός τουρισμός και οι ελληνικές επιχειρήσεις που εξάγουν στην Τουρκία ή έχουν θυγατρικές στη γειτονική χώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), δείχνουν ότι οι Τούρκοι επηρεάζονται σφοδρότατα από την κρίση. Να σημειωθεί πως πλέον με ένα ευρώ αγοράζει κανείς σήμερα 7,9 τουρκικές λίρες, όταν πριν από ένα έτος αγόραζε 4,1 λίρες. Με ένα δολάριο αγοράζει κανείς 7,2 τουρκικές λίρες, όταν πριν από ένα έτος αγόραζε 3,5 λίρες.
Σε αναμονή για τον τουρισμό
Την έβδομη θέση των εισερχόμενων τουριστών στην Ελλάδα. Πέρυσι επισκέφθηκαν την Ελλάδα 890.000 Τούρκοι, οι οποίοι δαπάνησαν 300 εκατ. ευρώ. Η μέση κατά κεφαλή δαπάνη του Τούρκου τουρίστα είναι στα 334 ευρώ και η μέση κατά κεφαλή ημερήσια δαπάνη στα 86 ευρώ. Η τουρκική κρίση έχει ήδη πλήξει τον ελληνικό τουρισμό μειώνοντας τους όγκους των Τούρκων τουριστών σε Δωδεκάνησα και κυρίως στα νησιά του Βορείου Αιγαίου, κάτι που οι τοπικοί επιχειρηματίες επιβεβαιώνουν με αγωνία. Ανταγωνιστικές και καλύτερες τιμές έχει πλέον η τουριστική βιομηχανία της γείτονας χώρας και αυτό έχει επίπτωση στην Ελλάδα με την μείωση των τουριστών και αντιθέτως προτίμηση της πιο φθηνής αγοράς της Τουρκιάς.
Πρόβλημα και στις εξαγωγές
Πέραν από τις τουριστικές επιχειρήσεις που είναι εκτεθειμένες στον τουρκικό κίνδυνο είναι και οι ελληνικές εταιρείες που εξάγουν στην Τουρκία στη Τούρκικη κρίση. Πρέπει να σημειωθεί πως οι ελληνικές εξαγωγές έχουν ανοδική τροχιά και ανήλθαν στα 1,9 δισ. ευρώ το 2017 σημειώνοντας αύξηση 44,5% σε σχέση με το 2016. Το ποσοστό αυτό είναι πολύ υψηλότερο της ποσοστιαίας αύξησης των τουρκικών εισαγωγών το 2017 (17,7%). Την ίδια περίοδο, οι εισαγωγές από Τουρκία αυξήθηκαν κατά 2,6% στο σύνολο και ανήλθαν σε 1,4 δισ. ευρώ.
Η υποχώρηση της αγοραστικής ικανότητας των Τούρκων όσο το νόμισμα τους διολισθαίνει, καθιστά τη ζήτηση διαρκώς μειούμενη, κυρίως διότι τα εισαγόμενα προϊόντα καθίστανται πολύ πιο ακριβά.
Ωστόσο, εάν η πολιτική της Τουρκιάς τις αναγκάσει να συναλλάσσονται μόνον με λίρες και όχι με συνάλλαγμα, αυτό, θα μπορούσε να τις φορτώσει με πρόσθετη κόστη.
