Η κοινωνική επιχειρηματικότητα αποτελεί μια υποκατηγορία της ευρύτερη έννοιας της επιχειρηματικότητας και η εμφάνισή της τοποθετείται χρονολογικά στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του ’80 και του ’90 έκαναν την εμφάνισή τους τα πρώτα ιδρύματα που είχαν σαν κύριο στόχο τους την ανάπτυξη και την εξέλιξή της. Ο τομέας της κοινωνικής επιχειρηματικότητας γνωρίζει ιδιαίτερη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και αγγίζει όλο και μεγαλύτερο μέρος του κοινωνικού συνόλου. Το ενδιαφέρον για την μελέτη του φαινομένου γίνεται πιο έντονο, λόγω της ανάγκης για μια ουσιαστική κοινωνική αλλαγή, όπου το κέρδος παύει να είναι αυτοσκοπός. Ως πρωταρχικό μέλημα ορίζεται η προσφορά προς τον συνάνθρωπο, η ικανοποίηση βασικών αναγκών, οι ανιδιοτελείς πρωτοβουλίες και η πίστη στις αξίες.
Στη χώρα μας, το φαινόμενο της κοινωνικής επιχειρηματικότητας έχει κάνει την εμφάνισή του τα τελευταία χρόνια. Αντίθετα, στο εξωτερικό συνιστά έναν τομέα ο οποίος γνωρίζει ανάπτυξη και ανταπόκριση από το κοινωνικό σύνολο, εδώ και δεκαετίες. Η κοινωνική επιχειρηματικότητα εντάσσεται στα πλαίσια του λεγόμενου “Τρίτου τομέα” της οικονομίας. Πρόκειται για έναν τομέα που διαχωρίζεται από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό και διέπεται από δικούς του κανόνες λειτουργίας, αρχές και αξίες. Οι κοινωνικοί επιχειρηματίες γίνονται αντικείμενο συζήτησης εξαιτίας των δράσεων τους, αλλά και των λόγων που τους οδήγησαν στις συγκεκριμένες επιχειρηματικές δράσεις. Τα κύρια χαρακτηριστικά του κοινωνικού επιχειρηματία είναι το όραμα, η επινοητικότητα, η ικανότητα σωστής διαχείρισης και προσαρμογής και η διαρκής μάθηση.Ο ρόλος του κοινωνικού επιχειρηματία είναι να αφουγκράζεται τις ανάγκες της κοινωνίας, να επιδιώκει την επίλυση των κοινωνικών προβλημάτων και ορμώμενος από ουμανιστικά κίνητρα να έχει την διάθεση να προσφέρει. Αξιοποιώντας ευκαιρίες, εντοπίζοντας τα κενά που υπάρχουν σε δομές και υπηρεσίες και καλύπτοντας ανάγκες που δεν μπορούν να καλυφθούν από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, δρουν υπέρ του κοινωνικού συνόλου. Στόχος δεν είναι η μεγιστοποίηση του κέρδους, καθώς τα κέρδη των κοινωνικών επιχειρήσεων επανεπενδύονται στα ίδια τα εγχειρήματα με σκοπό την βιωσιμότητά τους.
Στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, η οποία έχει μετατραπεί σε κρίση αξιών, η κοινωνική επιχειρηματικότητα θα μπορούσε να αποτελέσει αντίδοτο για την ανάκαμψη και την ευημερία. ήδη στη χώρα μας λειτουργεί ένας μεγάλος αριθμός κοινωνικών επιχειρήσεων (Κοιν.Σ.Επ), που αποτελούν καινοτόμου μορφής ιδιωτικές επιχειρήσεις και έχουν τη μορφή αστικού συνεταιρισμού. Ορίζονται βάση του νόμου 4430/16 για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία. Επίσης, αξιοσημείωτος είναι και ο αριθμός των κοινωνικών συνεταιρισμών περιορισμένης ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε), που ορίζονται βάση του νόμου 2716/1999. Τα δυο αυτά είδη κοινωνικών επιχειρήσεων εγγράφονται στο Μητρώο Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας και αποκτούν πρόσβαση στα χρηματοδοτικά του εργαλεία. Παράλληλα, χρηματοδοτούνται από προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως το HORIZON 2020 και το ΕΣΠΑ 2014-2020. Μια ακόμη μορφή χρηματοδότησης είναι το “crowfunding”, η χρηματοδότηση δηλαδή από το πλήθος, όπου το κοινό προσφέρει ένα μικρό συνήθως ποσό για να χρηματοδοτηθεί μια επιχειρηματική ιδέα.
Advertising
Οι κοινωνικές επιχειρήσεις απορροφούν άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, ανέργους, πρώην εργαζομένους επιχειρήσεων που αναλαμβάνουν μόνοι τους ένα νέο εγχείρημα, νέους με ιδέες και όραμα κα. Επίσης, συνεισφέρουν στην τόνωση της οικονομίας, προσφέρουν νέες θέσεις εργασίας και συμβάλλουν στην εξωστρέφεια της χώρας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα κοινωνικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι η Εφημερίδα των Συντακτών, το περιοδικό του δρόμου “ΣΧΕΔΙΑ“, το καφέ “ΜΥΡΤΙΛΟ” και πολλοί άλλοι συνεταιρισμοί και οργανώσεις. Η κοινωνία αναζητώντας μια διέξοδο από την εντεινόμενη κρίση, μπορεί να ελπίζει σε ένα καλύτερο μέλλον, περισσότερο αισιόδοξο, επενδύοντας στην κοινωνική επιχειρηματικότητα και δείχνοντας εμπιστοσύνη στις δυνατότητες που προσφέρει.
Advertising
