Η σεξουαλικότητα για χρόνια αποτελούσε ένα θέμα ταμπού, μία κρυφή απόλαυση και μία συζήτηση, που προκαλούσε αμηχανία στις πάλαι ποτέ πουριτανές κοινωνίες . Σήμερα, μεγάλο μέρος του πληθυσμού είναι εξοικειωμένο με το σεξ, ενώ οι νέες γενιές εμφανίζονται ολοένα και πιο απελευθερωμένες στο κομμάτι αυτό.
Τι είναι σεξουαλικότητα;
Εντρυφώντας στον όρο, αναφερόμαστε στον τρόπο έκφρασης και βίωσης συμπεριφορών σχετικών με τις βιολογικές ανάγκες, το ερωτικό ενδιαφέρον, τα συναισθήματα, το πνεύμα, τις προσδοκίες και τις επιρροές της κοινωνίας. Σύμφωνα μάλιστα, με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (1975) η ανθρώπινη σεξουαλικότητα είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ανάπτυξη της προσωπικότητας και της ποιότητας ζωής. Είναι προφανές λοιπόν, πως η έκφραση της αποτελεί αναπόσπαστο δικαίωμα των ανθρώπων κατά μήκος του ανεπτυγμένου κόσμου. Τι γίνεται όμως, στην περίπτωση των ατόμων με ειδικές ανάγκες;
Σεξουαλικότητα σε άτομα με αναπηρία
Οι άνθρωποι με αναπηρία, κατοχύρωσαν το δικαίωμα στην σεξουαλική ζωή μόλις το 2007, με την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών. Το γεγονός, πως διασφαλίστηκαν σεξουαλικά στις αρχές του 21ου αιώνα, προκαλεί ποικίλες σκέψεις και συναισθήματα. Πιθανότατα αυτό συνέβη λόγω της πληθώρας στερεοτύπων, που επικρατούν και των αντικειμενικών δυσκολιών, που παρουσιάζονται από το εύρος των αναπηριών. Εδώ, έρχεται και δημιουργείται το εξής δίλημμα: Να δίνεται περιθώριο στους ανθρώπους αυτούς, σεβόμενοι τις ανάγκες και τις ελευθερίες τους ή τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, μπορούν, να επιφέρουν επιβλαβείς συνέπειες;
Μπαίνοντας στην θέση των επικριτών, μπορούμε, να δικαιολογήσουμε την ανησυχία τους, όμως η αποκοπή από την σεξουαλική ζωή δεν προφυλάσσει ένα άτομο με αναπηρία. Αντίθετα, έχει αποδειχθεί, πως έχει ως αποτέλεσμα την περιθωριοποίηση, τη μείωση της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης, κόμπλεξ σε σχέση με την αυτό-εικόνα, αυτοκτονικές τάσεις έως και κατάθλιψη. Ας δούμε όμως, αναλυτικά ποιες είναι αυτές και ποια η απάντηση.
1. Τα ΑμεΑ δεν έχουν σεξουαλικό ενδιαφέρον
Ένας μύθος που μόλις καταρρίπτεται! Σύμφωνα με έρευνες, η κοινωνία κατατάσσει κυρίως τις γυναίκες με ειδικές ανάγκες ως ασεξουαλικές ή λιγότερο ελκυστικές. Αυτό, συμβαίνει εξαιτίας της πεποίθησης, πως τα άτομα αυτά είναι τα ”αιώνια παιδιά”, ενώ μια σεξουαλική εμπειρία μαζί τους θυμίζει ”ελεύθερη πτώση χωρίς αλεξίπτωτο”. Παρόλα αυτά, η ανάγκη για σεξουαλική επαφή αποτελεί επιθυμία και βιολογική προδιάθεση, ανεξάρτητα από τις σωματικές, πνευματικές και νοητικές ιδιαιτερότητες. Ταυτόχρονα, η κοινωνία φέρει ευθύνη δημιουργώντας συχνά τείχος υπερπροστασίας και αίσθημα ντροπής, αποκόπτοντάς τα άτομα από την εξοικείωση με το σεξ, την διερεύνηση της ίδιας τους της σεξουαλικότητας και στερώντας τους, ίσως και το δικαίωμα στον έρωτα.
2. Τα ΑμΕΑ δεν μπορούν να απολαύσουν μια πραγματική σεξουαλική πράξη
Την απάντηση έρχεται να δώσει έρευνα, που διεξήγε το Ίδρυμα Christopher & Dana Reeve. Τα αποτελέσματα της έδειξαν, πως οι άνδρες που φτάνουν σε οργασμό και φέρουν ελαφριά βλάβη στον νωτιαίο μυελό , ανέρχονται σε ποσοστό 79%, ενώ αυτοί με σοβαρές βλάβες φτάνουν το 28%. Ζωντανό παράδειγμα αποτελεί ο Ray Stubbs. Ο ίδιος μετά από ισχυρό τραυματισμό του μυελού το 2004 αποφάσισε, να δεχθεί βοήθεια σεξολόγου. Οι συμβουλές του ειδικού συνδυαστικά με τη χρήση ταντρικής ενέργειας κατόρθωσαν, να τον οδηγήσουν σε ολοκλήρωση.
Οι ειδικοί προτείνουν επίσης τρόπους, όπως:
- Παροχή υπηρεσιών από εργάτες του σεξ
- Στοματικός έρωτας
- Χρήση ερωτικής γλώσσας
- Χρήση ερωτικών βοηθημάτων (π.χ. δονητές χρησιμοποιούνται για επιπλέον διέγερση σε περιπτώσεις που η κινητικότητα των χεριών είναι μειωμένη)
Όλα οδηγούν αποδεδειγμένα σε διέγερση, διευκολύνουν την διαδικασία της σεξουαλικής πράξης και το άτομο ικανοποιείται φτάνοντας μέχρι και σε κορύφωση.
3. ΑμεΑ δεν ανήκουν στην LGTB κοινότητα
Για πολλά χρόνια, θεωρούνταν, είτε ασεξουαλικοί, είτε υπέρσεξουαλικόι και η εικόνα αυτή δεν τους επέτρεπε μια υγιή σεξουαλική ζωή. Ωστόσο, η δυναμική είσοδος της LGTB κοινότητας στις ζωές μας τις τελευταίες δεκαετίες έδωσε το έναυσμα για απελευθέρωση και των ανθρώπων αυτών. Απόρροια ήταν η σχετική πρόοδος της εικόνας που έχουμε για την σεξουαλικότητα σε σχέση με την αναπηρία. Μάλιστα, σε νέα έρευνα βρέθηκε, πως σε πληθυσμό περισσότερων από 26.000 φυλομεταβατικών ατόμων το 39% ανέφερε, πως φέρει κάποια αναπηρία.
4. Τα ΑμεΑ δεν είναι σεξουαλικώς ελκυστικά
Μία επικρατούσα θεωρία παλαιότερα υποστήριζε, πως η έλξη προς ένα άτομο με νοητική κυρίως αναπηρία εντάσσονταν σε μία κατηγορία φετίχ. Γεγονός είναι, πως μία τέτοια προτίμηση έφτανε να χαρακτηρίζεται και ως παραφιλία. Η σύγχρονη σεξολογία δεν θεωρεί την έλξη προβληματική, εφόσον δεν παραβιάζονται βασικά δικαιώματα και τηρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Σε αυτό τα τελευταία χρόνια, έχουν συνεισφέρει οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης και τα sites γνωριμιών, διευκολύνοντας το κομμάτι των γνωριμιών.
5. Τα ΑμεΑ δεν χρειάζονται σεξουαλική διαπαιδαγώγηση
Είναι σαφώς, το πιο επιζήμιο στερεότυπο, ακυρώνοντας την σεξουαλικότητα των ατόμων με αναπηρία και καθιστώντας τα ”σεξουαλικώς ουδέτερα”. Η ελλιπής ενημέρωση και η απουσία σχετικών μαθημάτων από το ειδικό και γενικό σχολείο από την άλλη, δημιουργούν ζητήματα, που θέτουν την σωματική και ψυχική τους υγεία σε κίνδυνο. Ανάμεσά τους βρίσκονται η ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, η έκτρωση, το ενδεχόμενο ΣΜΝ ή AIDS, η σεξουαλική εκμετάλλευση και η κακοποίηση. Σχετικά με αυτό, άξιο λόγου είναι, πως τα Ηνωμένα Έθνη συνέβαλαν πριν κάποια χρόνια στην άγνοια περί σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Συγκεκριμένα, δαπάνησαν 500 εκατομμύρια δολάρια για την εφαρμογή ενός προγράμματος που θα απαγόρευε στα δημόσια σχολεία, να διδάσκονται μαθήματα περί σεξ στις τάξεις.
Τι συμπεραίνουμε;
Αυτό που χρήζει επισήμανσης είναι το αυτονόητο. Τα άτομα με αναπηρία έχουν δικαίωμα στην σεξουαλικότητα και την απόλαυση του έρωτα. Ζητούμενο είναι, να θέσουμε στο επίκεντρο τις πραγματικές ανάγκες αυτών των ανθρώπων. Ο τρόπος, για να γίνει εφικτό, βρίσκεται στην στήριξη και τα εφόδια, που οφείλουμε, να τους προσφέρουμε για μία ολοκληρωμένη και υγιή ζωή.
Πηγές, που χρησιμοποιήθηκαν σ’ αυτό το άρθρο:
www.lgbtmap.org
link.springer.com
en.wikipedia.org
www.who.int
