Τουρίστρια στην πόλη

PART 1

Έχω την τύχη να μένω δίπλα σε ένα από τα πιο όμορφα μέρη στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, διπλά στην Αρχαία Ρωμαϊκή Αγορά. Ο χώρος είναι επισκέψιμος για το κοινό καθημερινά από τις 9-4 εκτός Δευτέρας.
Ο επισκέπτης ξεκινάει την περιήγηση του από την Κρύπτη στοά και συνεχίζει στο εσωτερικό οπού λειτουργεί το μουσείο της αγοράς το οποίο κατασκευάστηκε σαν συνεχεία της Κρυπτής στοάς όπου μπορεί να απολαύσει ευρήματα από διάφορες χρονολογικές περιόδους.

Η Αρχαία Αγορά, ήρθε στο φως το 1966, όταν ξεκίνησαν οι ενέργειες ανέγερσης του δικαστικού μεγάρου της Θεσσαλονίκης. Ο αρχαιολόγος και έφορος αρχαιοτήτων εκείνη την περίοδο Φώτης Πέτσας προχώρησε στην αναστήλωση κυριολεκτικά εν μια νυκτί του μοναδικού μονόλιθου μαρμάρινου κίονα με κιονόκρανο για να εμποδίσει την δημιουργία των δικαστηρίων.

Χρονολογείται ότι κατασκευάστηκε από τους Ρωμαίους τέλη του 2ου αιώνα μ.Χ, και περίπου για τρεις αιώνες υπήρξε το επίκεντρο της δημόσιας και πολιτικής ζωής της πόλης. Ήταν ένας ενιαίος χώρος έκτασης 20 περίπου στρεμμάτων ο οποίος φιλοξενούσε κτίρια, που εξυπηρετούσαν διάφορες λειτουργίες στη δημόσια ζωή της πόλης. Έχει αποκαλυφθεί το ωδείο, ένα ιδιαίτερο τύπου λουτρού βαλανίο, νομισματοκοπείο, οι αποθήκες των καταστημάτων, αρχείο εγγράφων.

Η Ρωμαϊκή αγορά εκτός από το κέντρο της δημόσιας ζωής της πόλης αποτέλεσε και σταυροδρόμι των οδών που περνούσαν από την Θεσσαλονίκη της Via Regia (η σημερινή Εγνατία Οδός) η οποία ξεκινούσε από την πύλη του Βαρδάρη και κατέληγε στην Κασσανδρεωτική Πύλη του ανατολικού άκρου της πόλης, και μία οδός κάθετη προς την Εγνατία που πιθανώς διέσχιζε την πόλη από τη θάλασσα μέχρι τo σημερινό Γεντί κουλέ.
Η Αγορά αποτελείται από δύο πλατείες, αυτή που έχει ανασκαφεί και περιλαμβάνει την Κρυπτή Στοά, την συνέχεια της το μουσείο της Ρωμαϊκής Αγοράς και το Ωδείο-βουλευτήριο και αυτή που στα βυζαντινά χρόνια λειτουργούσε ως ανοιχτή πλατεία χωρίς στοές και παραμένει κάτω από το ανώτερο τμήμα της Πλατείας Αριστοτέλους χωρίς να έχει ερευνηθεί δυστυχώς ακόμα.

Στην ανασκαμμένη πλατεία της αγοράς έχουν ανακαλυφθεί ίχνη μαρμάρινων πλακοστρώσεων στο βορειοδυτικό τμήμα της, ένα Ωδείο-βουλευτήριο με διαμορφωμένες κτιστές κερκίδες (σήμερα γίνονται εκδηλώσεις για το κοινό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες) και σκηνή στο ανατολικό τμήμα της και το ισόγειο τμήμα μιας πολυώροφης στοάς (η Κρυπτή) Στοά. Στη νοτιοανατολική γωνία της αγοράς έχει αποκαλυφθεί το βαλανίο που περιλαμβάνει ένα πυριατήριο (κυκλική αίθουσα εφίδρωσης) με εικοσιπέντε λουτήρες (έχουν ανακαλυφθεί επίσης φαλόχημα αγγεία όπου εκτίθενται στο μουσείο)

Επίσης έχουν αποκαλυφθεί ψηφιδωτά δάπεδα (δυστυχώς δεν μπορεί να τα δει ο επισκέπτης γιατί είναι καλυμμένα για την καλύτερη συντήρηση τους), τμήμα του λιθόστρωτου δρόμου, αγωγοί και οχετοί αποχέτευσης, καθώς και αργυρά νομίσματα και λίθινα και μαρμάρινα γλυπτά.

Νότια της αγοράς τοποθετείται η πιο γνωστή στοά της αγοράς, η στοά των ειδώλων (Α Langadas-Οι μαγεμένες) στο ύψος περίπου της σημερινής Εγνατίας. Πήρε το όνομα της λόγω των ανάγλυφων παραστάσεων που κοσμούσαν την κιονοστοιχία της στοάς. Οι μορφές αναπαριστούσαν τον νεαρό θεό Διόνυσο δίπλα σε έναν πάνθηρα, την Αύρα με το πέπλο της, την Αριάδνη στεφανωμένη με τα φύλλα μιας κληματαριάς, τη Λήδα μαζί με τον κύκνο, μια Μαινάδα που παίζει διπλό φλάουτο, τον Γανυμήδη μαζί με τον Δία μεταμορφωμένο σε αετό, μια Νίκη και έναν Διόσκουρο με μια αναπαράσταση αλόγου στα πόδια του. Οι μαγεμένες έχουν χαρακτηριστεί ως οι Καρυάτιδες της Θεσσαλονίκης, τα αυθεντικά έργα κλάπηκαν το 1864 από τον Γάλλο αρχαιοκάπηλο Εμμανουήλ Μίλερ και εκτίθενται πλέον στο Μουσείο του Λούβρου. Όμως ο επισκέπτης μπορεί να απόλαυση τα πιστά τους αντίγραφα στην είσοδο του αρχαιολογικού μουσείου Θεσσαλονίκης.

Σήμερα, πραγματοποιούνται διάφορα φεστιβάλ στο χώρο της Αγοράς όπως το «ΠΙΚ-ΝΙΚ Urban Festival». Επίσης επιλεκτικές παραστάσεις πραγματοποιούνται στο χώρο του Ωδείο. Αξίζει να επισκεφθείς το μνημείο και αν δεν προλάβεις μπορείς να πιεις τον καφέ σου απολαμβάνοντας την θέα της αγοράς.