Ας βρούμε μαζί το λάθος στην πρόταση:

Ετοίμασα πρωινό και έκατσα να γράψω για την τελευταία ταινία του Nicolas Winding Refn.

… Ακριβώς. Καλή όρεξη και σε σας!

Θα επιστρέψω όμως σ’ αυτό, ας ξεκινήσουμε από την αρχή. Το πιο πρόσφατο δημιούργημα του Δανού σκηνοθέτη ονομάζεται The Neon Demon και είναι πλούσιο τόσο σε νέον φως όσο και σε δαιμονικό πνεύμα. Πρόκειται μάλιστα για έναν δαίμονα γυαλιστερό, γκλαμουράτο, καλοντυμένο και προπαντός όμορφο, όπως ακριβώς ο κόσμος ο οποίος τον γέννησε και τον συντηρεί και μέσα στον οποίο κυνηγά τώρα τα θύματά του. Δεν είναι άλλος από τον κόσμο της μόδας του σημερινού Los Angeles, όπου καταφθάνει η δεκαεξάχρονη Jesse (Elle Fanning) μισοτρομαγμένη αλλά φιλόδοξη, για να πουλήσει το μόνο αντικείμενο αξίας που γνωρίζει ότι διαθέτει, τη φυσική της ομορφιά. Σημειώστε το «φυσική», γιατί έχει σημασία. Συχνά, για να πετύχεις στο Hollywood, πρέπει να γίνεις κάτι άλλο από αυτό που ήσουν πριν, να βλάψεις αρκετά τους γύρω σου αλλά και λίγο τον εαυτό σου. Ή το αντίστροφο. Η Jesse όμως δε θα προλάβει να μπει βαθιά στο δίλημμα αυτής της κατάστασης. Πιο σωστά, δε χρειάζεται να το κάνει. Έχει κάτι ξεχωριστό, κάτι που οι γυναίκες που συναντά ποθούν μανιωδώς και θα φτάσουν στα άκρα για να το αποκτήσουν.

Τρία χρόνια μετά το Only God Forgives και πέντε μετά το υπέροχο Drive, ο Refn φτιάχνει ένα universe που θυμίζει αυτό των δύο προηγούμενων και λίγο Lynch και λίγο αμερικάνικο teenage horror σε συνδυασμό με καλοπληρωμένη διαφήμιση επώνυμου αρώματος. Ω τι έκπληξις, η ταινία δεν είναι για όλους. Είναι καλοφτιαγμένη και artistic, υπερβολική, βίαιη, αηδιαστική. Και, προφανώς, δεν είναι τέλεια. Η βάση της ιστορίας δεν εκπλήσσει κανέναν και η πλοκή υστερεί ιδιαίτερα απέναντι στο αισθητικό αποτέλεσμα. Ο σκηνοθέτης παίζει ξεκάθαρα με το ίδιο το μέσο, την εικόνα και τον ήχο, πλάθει κάτι αψεγάδιαστο και το γκρεμίζει όπου και όπως θέλει, με χρώματα και αίμα. Χρωστάει επίσης – πιθανότατα συνειδητά- την αρτιότητα του αποτελέσματος στο – για άλλη μια φορά – εξαιρετικό soundtrack του Cliff Martinez και προφανώς στο καλό «ράψιμο» αυτού πάνω στο φιλμ (hats off και σε σένα, Μatthew Newman, editor του Refn εδώ και χρόνια). Αν με ρωτάτε, χρωστάει επίσης μέρος της επιτυχίας του στην εξαιρετική Jena Malone η οποία, υποδυόμενη την make-up artist Ruby, απογείωσε με απόλυτη φυσικότητα σκηνές που κι αυτή κι εμείς θα θυμόμαστε για καιρό. Παίζουν επίσης οι Bella Heathcote, Abbey Lee, Keanu Reeves, Desmond Harrington και Christina Hendricks (αλλά εγώ την αδυναμία μου τη δήλωσα.-)

Ποιο στοιχείο όμως χρησιμοποίησε ο Refn περισσότερο απ’ όλα; Μάλλον εκείνο του σοκ. Με άλλα λόγια, αυτά που επέλεξε να δείξει στην οθόνη σε όλες εκείνες τις στιγμές όπου ο θεατής αναφωνεί μέσα του, δύο δεύτερα πριν τα δει όντως, «Τώρα σοβαρά θα …;»

«Ναι, αγαπητέ μου, σοβαρότατα», θα ορκιζόμουν ότι απαντάει ο σκηνοθέτης, ενώ διαβάζει κριτικές στον υπολογιστή του, μ’ ένα χαμόγελο περήφανο και συνάμα λίγο υπεροπτικό, όπως ένα παιδί που έκανε σκανταλιά αλλά ξέρει ότι θα τη γλιτώσει. Είναι βέβαια γεγονός πως όταν μιλάμε για μια ταινία που βασίζεται σε στιγμές που σοκάρουν για να πετύχει, σπάνια το εννοούμε ως κοπλιμέντο. Είτε αναφερόμαστε σε φθηνά θρίλερ με κακό σενάριο κι ακόμη χειρότερους ηθοποιούς, είτε σε auteur που στέρεψαν από ταλέντο και προσπαθούν να προκαλέσουν για να ακουστούν. «Είμαι showman» παραδέχτηκε άλλωστε και ο «δικός μας» auteur, γελώντας, σε συνέντευξή του στην Guardian. Αναφερόταν σε πιπεράτα σχόλια που έκανε για τον συμπατριώτη του Lars Von Trier στις Κάννες, λίγους μήνες πριν, αλλά είναι φανερό σε όσους γνωρίζουν τη δουλειά του ότι είναι πράγματι λίγο showman και στο έργο του. Του αρέσει να κάνει εντύπωση και φαίνεται, μόνο που μερικές φορές υπάρχει λόγος. Η βιομηχανία της ομορφιάς, όπως και τόσες άλλες, είναι αδίστακτη και «λαίμαργη» (κι αυτό σημειώστε το, θα με θυμηθείτε). Αλλά πόσο εύκολο είναι να κάνεις τα στραβά μάτια όταν κατασπαράζει αθώους, πόσο εύκολο είναι να αποφύγεις να κοιτάξεις, ακόμη κι αν κατασπαράζει εσένα; Η ομορφιά καλύπτει τα πάντα και δικαιολογεί τα πάντα, η ζημιά καμουφλάρεται και ξεχνιέται, είτε παρακολουθείς ως θεατής είτε το υποφέρεις προσωπικά. Εδώ είναι που ο Refn πέτυχε κάτι, εκμεταλλευόμενος το στοιχείο του σοκ. Ό,τι αποτρόπαιο συμβαίνει στην ταινία συμβαίνει μπροστά στην κάμερα, αρκετά απότομα, ώστε να μην προλάβεις να γυρίσεις το κεφάλι και αρκετά γραφικά, ώστε να θέλεις να κάνεις ακριβώς αυτό. Σε μια πραγματικότητα όπου «Η ομορφιά δεν είναι τα πάντα. Είναι το μόνο που υπάρχει.» σε αναγκάζει να δεις το άσχημο στην πιο επικίνδυνη έκφρασή του.

Το The Neon Demon προβλήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στις Νύχτες Πρεμιέρας της Αθήνας ενώ στις υπόλοιπες αίθουσες της χώρας θα το βρείτε το Νοέμβριο από την Tanweer.

• Δείτε το trailer εδώ •

Παρόμοια άρθρα που μπορεί να σ’ενδιαφέρουν:

• Lars von Trier: «Οι ταινίες πρέπει να σε κάνουν να νιώθεις σα να έχεις μια πέτρα στο παπούτσι σου»
• Νέο teaser για το «The House that Jack Built» του Lars von Trier
• Σκηνοθέτες: ο Joachim Trier και ο ήχος… της σιωπής.
• Hey girl…ο Ryan Gosling είναι ακόμα καλύτερος όταν δεν είναι viral!
• 10 Δανέζικες ταινίες που πρέπει να δεις