«Βιομηχανία» συναισθημάτων

Όλοι λίγο ή πολύ έχουμε παρασυρθεί από τις Χολλυγουντιανές (ή μη) πανδαισίες που φιγουράρουν (μαζί με τους ενοχλητικούς που μιλάνε όλη την ώρα) στις κινηματογραφικές αίθουσες ή στην οθόνη του γεμάτου από δαχτυλιές υπολογιστή μας κάθε τρεις και λίγο (έχει πολλά να δώσει ακόμη το Los Angeles στον ταλαίπωρο τούτο κόσμο). Και ποιος δεν ερωτεύτηκε με το Notting Hill, έκλαψε με το Titanic, φοβήθηκε με το The Ring και έκλαψε μέχρι δακρύων με το Scary Movie; Ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές χρόνια τώρα διασκεδάζουν εκατομμύρια θεατές, μεγαλύτερης ή λιγότερης ευφυίας. Ή μήπως δε διασκεδάζουν μόνο; Μια νέα μελέτη (από την Αμερική φυσικά) ισχυρίζεται πως αυτή η αμφιλεγόμενη μορφή τέχνης (ή αχόρταγη βιομηχανία συναισθημάτων) επηρεάζει το πώς οι άνθρωποι βλέπουν το ρομαντισμό και προκαλεί διάφορες αλλαγές στο πώς συμπεριφέρονται στις σχέσεις τους.

Ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Michigan μελέτησαν 625 φοιτητές (392 εκ των οποίων γυναίκες) για να εξακριβώσουν εάν οι ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές επηρέαζαν την ερωτική τους ζωή. Στους συμμετέχοντες είχε δοθεί μια λίστα με 93 ρομαντικές ταινίες, όπως το 500 Days of Summer, Crazy Stupid Love και In Time και ερωτήθηκαν πόσες είχαν παρακολουθήσει. Στη συνέχεια, τους δόθηκε μια λίστα με 17 τηλεοπτικές σειρές, συμπεριλαμβανομένων Who I met your mother και Big Bang Theory και τους ζητήθηκε αν τις βλέπουν και πόσο συχνά. Τέλος, τους ζητήθηκε αν και πόσο συχνά παρακολουθούν εκπομπές που ασχολούνται με το γάμο όπως το The Bachelor και Millionaire Matchmaker.

Οι ερευνητές στη συνέχεια ανέλυσε τις ιδέες των φοιτητών για το τι σημαίνει αγάπη αλλά και εκτίμησε κατά πόσον ή όχι οι συμμετέχοντες πίστευαν ότι η τηλεόραση απεικονίζει την πραγματική ζωή ή πρόκειται εν γένει για φαντασία. Τα πορίσματα της μελέτης ανέδειξαν τρία συμπεράσματα: 1) Περισσότερη «έκθεση» σε ρομαντικές ταινίες οδήγησε σε μια τάση των θεατών να πιστεύουν πως «η αγάπη πάντα βρίσκει τρόπο και ξεπερνάει όλα τα εμπόδια». 2) Περισσότερα έκθεση σε διάφορα reality shows με θέμα το γάμο οδήγησε τους συμμετέχοντες να πιστεύουν στο φαινόμενο «έρωτας με την πρώτη ματιά» και στην ψευδαίσθηση πως η αληθινή αγάπη θα είναι πάντα (ή σχεδόν πάντα) τέλεια (αυτό που εμείς οι ψυχολόγοι, οι ερευνητές αποκαλούμε «εξιδανίκευση»). 3) Από την άλλη πλευρά, βλέποντας κωμικές σειρές, οδήγησε σε αρνητική αντίληψη του ρομαντισμού και πιθανό χλευασμό ιδεών και πεποιθήσεων όπως των παραπάνω («η αγάπη πάντα βρίσκει τον τρόπο», «έρωτας με την πρώτη ματιά», «εξιδανίκευση» και «πιστεύω στον ένα και μοναδικό»).

Και με αυτά τα δεδομένα, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως οι συμπεριφορές που  εμφανίζονται στα συγκεκριμένα είδη διασκέδασης στην πραγματικότητα αποτυπώνονται στο συνειδητό ή ασυνείδητό μας και μας επηρεάζουν αντίστοιχα. Σύμφωνα με ένα παράδειγμα που οι ίδιοι οι μελετητές έδωσαν, όταν βλέπουμε έναν πλούσιο να παντρεύεται στο The Bachelor μας οδηγεί στην εξιδανίκευση της αγάπης, ενώ αντίθετα αν γελάμε με ένα κωμικό ζευγάρι να τσακώνεται, διαμορφώνουμε μια αρνητική εντύπωση του γάμου (καλά αυτά τα ξέραμε -ή τα υποθέταμε ήδη- αλλά τώρα μας τα επιβεβαίωσε και η επιστήμη).

Λοιπόν, και τι σημαίνουν όλα αυτά για μας; Κάν’ το μας πιο λιανά.

«Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι οι πεποιθήσεις σχετικά με τις σχέσεις μπορεί να έχουν επιπτώσεις για την ικανοποίηση που προσφέρουν οι σχέσεις και τον αντίκτυπο τους στη μακροζωία» γράφει η συγγραφέας της έρευνας Julia Lippman στη Huffington Post. Πράγματι, παλαιότερες μελέτες απέδειξαν ότι οι άνθρωποι που χαρακτηρίζονται ως ρομαντικοί, φαίνεται να έχουν πιο επιτυχημένες ρομαντικές σχέσεις: αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα αγάπης για το τρέχον ταίρι τους (αν δηλαδή δεχτούμε πως συναισθήματα όπως η αγάπη μπορούν να μετρηθούν σε μια κλίμακα), υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τη σχέση, μεγαλύτερης διάρκειας δέσμευση και μειωμένες τάσεις να συμμετέχουν σε εξωσυζυγικές δραστηριότητες. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Lippman, ενώ ορισμένα ρομαντικά ιδεώδη μπορούν να οδηγήσουν σε ισχυρότερες (πιο δεμένες) σχέσεις, μπορούν επίσης να έχουν αρνητικές συνέπειες. «Βλέποντας τον/την σύντροφό σας μέσα από ροζ χρωματιστά γυαλιά, σίγουρα νοιώθετε υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης στη σχέση σας και αυτή η τακτική σίγουρα αξίζει αν το ταίρι σας είναι «καλό παιδί», τι γίνεται όμως αν είναι για τα μπάζα και απλά σας εκμεταλλεύεται; (άλα της τής Lippman). Έτσι διατρέχετε κίνδυνο να παραμένετε εγκλωβισμένοι σε μια κακή σχέση για πολύ καιρό, σαν αβοήθητα ψάρια στα δίχτυα του κάθε επιτήδειου». Εγώ δεν έχω να προσθέσω πολλά -με κάλυψε η προλαλήσασα. Το νου σας παιδιά! Μπορεί η τότε 20+ καλλονή Kate Winslett να ερωτεύτηκε τον ταπεινό αγύρτη Jack και ο μυστηριώδης πλανευτής Christian να άνοιξε το απαγορευμένο του δωμάτιο του πόθου στην ταπεινή φτωχούλα και στραβοκάνα Anastasia, αλλά αφενός οι γυναίκες τη σήμερον ημέρα θέλουν περισσότερο ακριβά κοκτέιλ στη Γλυφάδα, από πορτραίτα σε χαρτί, για να συνεχίζουν να εμφανίζονται στα ραντεβού και οι δε άντρες ωραία ντυμένες λεπτές κοκέτες που δεν κοντράρουν ποτέ το ισχυρό φύλο!

 –> Ραντεβού την επόμενη βδομάδα! Καλή Ημέρα Αναπαύσεως!