Οκτώβριος 2019
Η προέλευση του ανθρώπου αποτελεί κεντρικό θέμα συζήτησης για την παλαιοανθρωπολογία κατά την τελευταία δεκαετία. Πώς και πότε οι σύγχρονοι άνθρωποι διεσπάρησαν στον κόσμο; Η παλαιότερη αξιόπιστη χρονολόγηση είναι περίπου πριν από 200.000 έτη στην Ανατολική Αφρική. Εκτός Αφρικής, η αρχαιότερη θέση που περιέχει απολιθώματα σύγχρονων ανθρώπων είναι στο σημερινό Ισραήλ και χρονολογείται πριν από […]
Πριν από εβδομήντα χρόνια, ο συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Isaac Asimov φαντάστηκε έναν κόσμο όπου τα ρομπότ θα εξυπηρετούσαν τους ανθρώπους με αμέτρητους τρόπους και τους εξοπλίζει με ενσωματωμένες διασφαλίσεις γνωστές ως Τρεις Νόμοι Ρομποτικής του Asimov, για να τους αποτρέψουν, μεταξύ άλλων στόχων, βλάπτοντας ένα άτομο. Οι νέοι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης προσφέρουν εγγυήσεις ασφάλειας […]
Στην καθημερινότητά μας όλοι ακούμε διάφορες εκφράσεις που περιέχουν τη λέξη πιθανότητα μία λέξη τόσο καθημερινή, τόσο συνηθισμένη της οποίας το νόημα πολλές φορές μπορεί να παρερμηνευθεί. Η καθημερινότητά μας, η εργασία μας, η προσπάθεια υλοποίησης διαφόρων στόχων, ακόμα και οι ανθρώπινες σχέσεις περιορίζονται και συγχρόνως εξαρτώνται από έναν πανίσχυρο παράγοντα που κανείς δεν μπορεί […]
Πως ορίζεται η σκοτεινή ενέργεια; Το σύμπαν δεν είναι ακίνητο, όπως πίστευαν ο Νεύτων και οι φυσικοί μέχρι πριν από τον 20ο αιώνα και τη θεωρία της Γενικής Σχετικότητας. Συγκεκριμένα, οι γαλαξίες δεν βρίσκονται σε σταθερές αποστάσεις μεταξύ τους. Αλλά συνεχώς απομακρύνονται ο ένας από τον άλλον, αυτό ονομάζεται διαστολή του σύμπαντος. Μάλιστα, έχουν παρατηρηθεί […]
Η αύξηση του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα, CO2, θερμαίνει το κλίμα μας, αλλά επηρεάζει επίσης άμεσα τα φυτά. Ένα δέντρο που φυτεύτηκε στη δεκαετία του 1850 θα έχει δει τη διατροφή του (από την άποψη του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα) διπλάσια από τις πρώτες μέρες του έως τα μέσα του αιώνα μας. Περισσότερο διοξείδιο του […]
Μία από τις τελευταίες εξελίξεις στα τεχνολογικά νέα είναι η υλοποίηση ενός σχεδίου του πανεπιστημίου του Cambridge για παραγωγή καυσίμου από ένα «τεχνητό» φύλλο. Όλοι γνωρίζουμε ότι από τα φύλλα των φυτών με τη συμμετοχή του νερού, της ηλιακής ενέργειας και του διοξειδίου του άνθρακα παράγεται οξυγόνο. Είναι όμως δυνατόν να παραχθεί, σύμφωνα […]
Το ταξίδι στο χωροχρόνο μέσα από σκουληκότρυπες είναι άραγε επιστημονική φαντασία ή επιστήμη; Οι σκουληκότρυπες υπάρχουν στην θεωρία και είναι μάλιστα λύσεις των εξισώσεων της θεωρίας της γενικής σχετικότητας του Einstein. Μια σκουληκότρυπα είναι μια παράκαμψη, ένας σύντομος δρόμος αλλά για πού; Θεωρητικά, αν εισέλθει κάποιος μέσα σε μια σκουληκότρυπα, θα καταλήξει είτε σε […]
Το φαινόμενο της πεταλούδας είναι ένα μαθηματικό φαινόμενο που εντάσσεται σε μια ευρύτερη μαθηματική θεωρία που ονομάζεται θεωρία του χάους. Ουσιαστικά περιγράφει και αποδεικνύει ότι μία μικροσκοπική, και για πολλούς ασήμαντη, αλλαγή στα δεδομένα ενός μη γραμμικού συστήματος μπορεί να επιφέρει τεράστιες διαφοροποιήσεις στο τελικό αποτέλεσμα. Πριν όμως προβούμε στην ανάλυση του φαινομένου της […]
Το αίμα είναι ένας συνδετικός ιστός σε υγρή κατάσταση. Κυκλοφορεί μέσα σε ένα πολύπλοκο δίκτυο αγγείων χάρη στη λειτουργία της καρδιάς και συμβάλλει στην ομοιόσταση του οργανισμού. Αποτελείται από το πλάσμα (νερό και υδατοδιαλυτές ουσίες) και τα έμμορφα συστατικά του: τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια (Red Blood […]
Ένας άντρας μπόρεσε να μετακινήσει και τα τέσσερα παράλυτα άκρα του με ένα μηχανικό εξωσκελετό που ελέγχεται από τον νου, αναφέρουν Γάλλοι ερευνητές. Ο Thibault, 30 ετών, δήλωσε ότι έκανε τα πρώτα του βήματα στο κοστούμι, που ένιωθε σαν να είναι ο «πρώτος άνθρωπος στη Σελήνη». Οι κινήσεις του, ιδιαίτερα το περπάτημα, απέχουν πολύ από […]
Σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με το αν μπορούν να «ζήσουν» στο Διάστημα τα φυτά ή όχι. Στην ταινία «The Martian» με τον Matt Damon, βλέπουμε τον πρωταγωνιστή να έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα θερμοκήπιο με πατάτες. Είναι άραγε αυτό δυνατό με τα τεχνολογικά μέσα και την τεχνολογία που διαθέτουμε σήμερα; Η απάντηση σε […]
Όταν ο αστεροειδής που οδήγησε στην εξαφάνιση των δεινοσαύρων χτύπησε στον πλανήτη, οι επιπτώσεις πυρπόλησαν πυρκαγιές, πυροδότησαν τσουνάμι και πυροδότησαν τόση περιεκτικότητα σε θείο στην ατμόσφαιρα που εμπόδιζε τον ήλιο, που προκάλεσε την παγκόσμια ψύξη που τελικά εξαφάνισε τους δεινόσαυρους. Αυτό είναι το σενάριο που έχουν υποθέσει οι επιστήμονες. Τώρα, μια νέα μελέτη υπό την […]
Η Αφροδίτη είναι ο δεύτερος κοντινότερος πλανήτης στον ήλιο. Έχει παρόμοιο μέγεθος και μάζα με την Γη, γι’ αυτό πολλές φορές ονομάζεται «αδερφή» της Γης. Η θερμοκρασία της κάνει τον μόλυβδο να λιώνει (πολύ υψηλή). Η ατμοσφαιρική πίεσή της είναι 92 φορές υψηλότερη από της Γης. Η ατμόσφαιρά της αποτελείται κυρίως από διοξείδιο του Άνθρακα […]
Η Βιοτεχνολογία μπορεί να εφαρμοστεί σε διάφορους ζωντανούς οργανισμούς όπως φυτά-ζώα-μικροοργανισμούς. Ο κάθε οργανισμός όμως όσο περιορισμένος και να είναι μπορεί να απελευθερωθεί στο περιβάλλον σκόπιμα ή τυχαία. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται μια νέα σχέση ανάμεσα στον οργανισμό αυτό με το περιβάλλον. Οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις είναι εντελώς άγνωστες. Η θεματολογία της δημόσιας […]
Τεχνολογία και περιβάλλον: Μια σύντομη ιστορία της συζήτησης Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ένα σύνολο άρθρων του Herbert Simon, του Nathan Rosenberg, του Vernon Ruttan, του Chauncey Starr και του Richard Rudman ανέπτυξαν το ίδιο επιχείρημα (έστω και με διαφορετικά επιχειρήματα): συγκεκριμένα, ότι σχετικές και βιώσιμες λύσεις στα περιβαλλοντικά προβλήματα απαιτούν περισσότερη, και καλύτερη […]
Χημειοπροφύλαξη από τον καρκίνο είναι η πρόληψη, η αναστολή ή η αντιστροφή της καρκινογένεσης μέσω της χορήγησης χημικών ενώσεων είτε με τη μορφή φαρμάκου είτε ως συστατικά των φυτικών τροφών. Η ταξινόμηση των χημειοπροφυλακτικών παραγόντων δεν είναι εφικτή, διότι ο ακριβής μηχανισμός δράσης αρκετών ενώσεων, δεν είναι ακόμη γνωστός. Επιπρόσθετα, πολλοί παράγοντες φαίνεται να δρουν […]
Βρισκόμαστε σε μια εποχή, όπου πραγματοποιείται μια τεράστια τεχνολογική επανάσταση. Η οποία αλλάζει εκ βάθρων τον τρόπο που επικοινωνούμε, που δουλεύουμε και, εν τέλει, που ζούμε. Οι αλλαγές αυτές είναι πρωτόγνωρες για την ανθρωπότητα και δεν μπορούν να προβλεφθούν με ακρίβεια τα αποτελέσματά τους. Η επανάσταση αυτή αποκαλείται 4η Βιομηχανική Επανάσταση (Fourth Industrial Revolution ή […]
Όταν τελειώσει κάποια στιγμή την επόμενη δεκαετία, το ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο θα είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο, με έναν καθρέπτη σχεδόν 40 μέτρων. Αλλά ένας αστρονόμος πρότεινε ένα ακόμη ισχυρότερο διαστημικό τηλεσκόπιο-ένα με το αντίστοιχο κάτοπτρο 150 μέτρων – που θα χρησιμοποιούσε την ατμόσφαιρα της Γης ως φυσικό φακό για να συγκεντρώσει και να εστιάσει το […]
Το ραντεβού Οι δείκτες του ρολογιού δείχνουν 3 το μεσημέρι. Ο μαιευτήρας, χειρουργός, γυναικολόγος και διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιος-Κωνσταντίνος Παπαϊωάννου ήταν το πρόσωπο που θα συναντούσαμε, αλλά η συνάντηση μαζί του δεν ήταν και ό,τι πιο εύκολο είχαμε μπροστά μας. Στο ιδιωτικό του ιατρείο στην οδό Μιχαλακοπούλου 86 τα τηλέφωνα δεν […]
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα (RA) είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος άγνωστης αιτιολογίας. Επηρεάζει κυρίως μικρότερες αρθρώσεις κατά συμμετρικό τρόπο και οδηγεί τελικά στην καταστροφή τους. Στα συμπτώματα συγκαταλέγονται ο πόνος, οι εξωαρθρικές εκδηλώσεις και μια πληθώρα ανοσολογικών ανωμαλιών. Που οδηγούν σε αναπηρία, η οποία με τη σειρά της επηρεάζει την ικανότητα των ασθενών να εργάζονται. Οδηγώντας […]
Σχεδόν ένας στους πέντε ενήλικες στις ΗΠΑ ζει με ψυχική ασθένεια. Αυτό το στατιστικό στοιχείο είναι παρόμοιο σε όλο τον κόσμο, με περίπου 450 εκατομμύρια ανθρώπους που ασχολούνται σήμερα με ψυχική ή νευρολογική διαταραχή. Από αυτούς, μόνο ένα τρίτο αναζητούν θεραπεία. Τι σχέση μπορεί αυτό να έχει με την φύση; Η αλληλεπίδραση με τη φύση […]
Λύση για το λιώσιμο των πάγων στην Ανταρκτική προτείνουν επιστήμονες του Potsdam Institute for Climate Impact Research (PIK). Η λύση που δίνουν μέσω της έρευνας τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances, είναι απλή· να βομβαρδίσουν με χιόνι την Ανταρκτική. Η ερευνητική ομάδα του PIK χρησιμοποίησε υπολογιστικά μοντέλα με στόχο να εξετάσει τα στρώματα πάγου […]
Στην εποχή που διανύουμε αναμφισβήτητα η ραγδαία επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη συμβάλλει τόσο θετικά όσο και αρνητικά στη βελτίωση της ποιότητας της ανθρώπινης ζωής. Ιδιαίτερα στον τομέα της ιατρικής, οι εξελίξεις είναι αξιοσημείωτες. Όλο και περισσότερες ασθένειες μπορούν πλέον να διαγνωστούν έγκαιρα και να θεραπευθούν με μεγάλα ποσοστά επιτυχίας. Ταυτόχρονα, ασθένειες ή καταστάσεις που παραμένουν […]
Βρισκόμαστε στη μέση του καλοκαιριού, στην περίοδο του όμορφου και ζεστού Ιουλίου. Όλοι ξέρουμε πόσο βασανιστικό είναι να δουλεύεις τον Ιούλιο. Δεν έχεις την ελευθερία να αράξεις. Όμως κάπου εδώ θα ήθελα να δώσετε την προσοχή σας. Τα φεστιβάλ έχουν δημιουργηθεί για ένα σύντομο διάλειμμα από την πραγματικότητα. Τι καλύτερο από το να σχολάς από […]
