Πώς μου φάνηκε το “Η γιαγιά μου σας χαιρετά και σας ζητά συγγνώμη”;

Μεγάλος χαμός και πολλές συζητήσεις για το βιβλίο Η γιαγιά μου σας χαιρετά και σας ζητά συγγνώμη του Fredrick Backman. Είναι και Best seller εξάλλου.

Τον Frederik Backman ίσως να τον γνωρίζεις από το επίσης, best seller του βιβλίο, το A Man Called Ove. Ένα βιβλίο που έγινε ταινία το 2015. Εκτός από αυτό το βιβλίο, ο 36χρονος Fredrick Backman έχει γράψει ακόμα δύο βιβλία. Το Η Μπριτ Μαρί ήταν εδώ και το Η Γιαγιά μου Σας Χαιρετά και ζητάει Συγγνώμη. Το πρώτο είναι spin off του δεύτερου. Το δεύτερο είναι αυτό για το οποίο θα διαβάσεις από δω και πέρα.

Ιστορία, πάλι: όταν με την μητέρα μου είδαμε στο ράφι ενός βιβλιοπωλείου στην Θεσσαλονίκη το Η γιαγιά μου σας χαιρετά και σας ζητά συγγνώμη, διαβάσαμε λίγο την περιγραφή στο οπισθόφυλλο και μας τράβηξε κάπως. Θέλαμε να το διαβάσουμε στα σίγουρα. Γι’ αυτό της το πήρα σαν δώρο Χριστουγέννων. Αλλά τελικά εγώ το διάβασα πρώτη.

Η γνώμη μου; Με απογοήτευσε λίγο. Όχι σε σημείο να μην μου αρέσει το βιβλίο, φυσικά, αλλά δεν μου άρεσε και τόσο ώστε να το θεωρώ άξιο όλης αυτής της φασαρίας γύρω από το όνομα του.

Advertisements

Αλλά ας το πάρουμε από την αρχή. Η ιστορία αφορά μια όχι και τόσο συνηθισμένη γιαγιά με την όχι και τόσο συνηθισμένη εγγονή της. Σε πρώτη φάση η πρώτη είναι πολύ ανώριμη και η δεύτερη πολύ ώριμη για την ηλικία της. Η εγγονή, η Έλσα, είναι 7 χρονών και περνάει μια φάση εφηβείας –ή μάλλον προεφηβείας, αν κρίνουμε από την ηλικία- και αρχίζει να μαθαίνει καλύτερα τον κόσμο. Η γιαγιά της κάνει τα πιο τρελά πράγματα, όπως να το σκάσει από το νοσοκομείο, να μπει παράνομα σε ένα ζωολογικό κήπο κι άλλα τόσα. Είναι η σούπερ ηρωίδα της Έλσα, με σούπερ δυνάμεις να σώζει ζωές. Βλέπετε, η γιαγιά ήταν γιατρός όταν ήταν νέα και έκανε συνέχεια ταξίδια σε χώρες με πολέμους για να σώζει ανθρώπους, όπως μαθαίνουμε πιο μετά.

Το πιο σημαντικό; Μαζί, γιαγιά κι εγγονή, έχουν φτιάξει έναν δικό τους κόσμο, μια δική τους πραγματικότητα σε ένα παράλληλο σύμπαν, που όλοι έχουν την δική τους ιδιαίτερη θέση. Είναι ιστορίες προορισμένες για γοητευτικά παραμύθια με συννεφόζωα, αρκουδόσκυλους και τον γενναίο Λυκόκαρδο που προστατεύει τη χώρα τους από τις ύπουλες κι επικίνδυνες Σκιές. Τίποτα δεν μπορεί να διαλύσει αυτόν τον κόσμο με την καλύτερη φίλη της μικρής Έλσα, την γιαγιά της.

Όμως, η σούπερ ηρωίδα της, η στρατιά της που στέκεται πάντα στο πλευρό της, θα πεθάνει. Γνωρίζοντας όμως, η γιαγιά τι υπέροχη κι άξια ιππότης είναι η Έλσα –γιατί στην Μιάμας μπορούν οι γυναίκες να είναι ιππότες- της αναθέτει μια τελευταία αποστολή. Ένα κυνήγι θησαυρού, να το πούμε καλύτερα. Της δίνει ένα γράμμα το οποίο πρέπει να παραδοθεί στον πρώτο παραλήπτη κι έπειτα να βρει τα υπόλοιπα και να τα μοιράσει στους υπόλοιπους, που μετά βλέπουμε ότι όλοι είναι κάτοικοι της ίδιας πολυκατοικίας. Τι θα βγει άραγε από αυτό;

Κι εκεί ξεκινάνε τα ωραία.

Όμως, όπως καταλαβαίνουμε κι από τον τίτλο Η γιαγιά μου σας χαιρετά και σας ζητά συγγνώμη, πρόκειται για μια συγκινητική ιστορία με πάρα πολλά ηθικά διδάγματα. Δεν διαφωνώ, τα διδάγματα είναι πολύ όμορφα και το να βλέπει μια εφτάχρονη κοπέλα να απομυθοποιεί αγαπημένα της άτομα, να καταλαβαίνει καλύτερα την αξία κάποιων πραγμάτων και μαθαίνει να μην κρίνει πριν μάθει κάποια πράγματα. Ποτέ δεν ξέρεις την ιστορία του άλλου και τι ζει. Μεγαλώνεις μαζί με την μικρή –ή μεγάλη- Έλσα και μαθαίνεις κι εσύ τα ίδια μαθήματα.

Αλλά πέραν αυτού, είναι μια όμορφη ιστορία, για ένα κορίτσι που μαθαίνει τον κόσμο από αρκετά μικρή ηλικία και προσπαθεί να τον κατανοήσει. Χιούμορ πολύ, φυσικά. αλλά αυτά. Δεν είναι ένα βιβλίο που θα ήθελα να ξαναδιαβάσω για παράδειγμα ή που θα μου μείνει χαραγμένο στην μνήμη για πολύ καιρό. Σαν ένα απλό, ρεαλιστικό μυθιστόρημα με όμορφα μηνύματα και μια όχι τόσο συνηθισμένη ιστορία. Χλιαρό.

Ναι ναι, ο Fredrick Backman ξεγυμνώνει διακριτικά την κοινωνία και τα πρότυπα της και σου δείχνει τι συμβαίνει πίσω από τα προσωπεία που βλέπουμε καθημερινά στους γείτονες μας, στους περαστικούς ακόμα και στην ίδια μας την οικογένεια. Ναι ναι, τα κάνει όλα αυτά με την ειλικρίνεια και την αφέλεια ενός μικρού παιδιού. Αλλά δεν μας είπε και κάτι άγνωστο. Δεν μας έδειξε κάποιο τρελό plot twist. Τα μισά, τα είχα ήδη μαντέψει από την πρώτη φορά που εισήγαγε και παρουσίασε τους χαρακτήρες.

Ελπίζω να μην είμαι μόνο εγώ σε αυτήν την μεριά της κριτικής του βιβλίου, γιατί πολύ φοβάμαι ότι οι περισσότερες κριτικές εκθειάζουν το Η γιαγιά μου σας χαιρετά και σας ζητά συγνώμη.

Συγνώμη κι εγώ για όλους εσάς που το λατρέψατε και θεωρείτε ότι είναι τόσο υπέροχο βιβλίο, αλλά απλά δεν το βλέπω. Περιμένω όμως γνώμες, γιατί λατρεύω να συζητώ για βιβλία είτε συμφωνούμε είτε διαφωνούμε. Τι να κάνουμε, δεν γίνεται να μας αρέσουν όλα τα βιβλία…

Περιγραφή από το οπισθόφυλλο: Η Έλσα είναι εφτά χρονών και δεν μοιάζει με κανένα κορίτσι της ηλικίας της. Η γιαγιά της είναι εβδομήντα εφτά χρονών και όλοι τη θεωρούν εντελώς παλαβή. Όλοι εκτός από την Έλσα, η οποία είναι σίγουρη πως η γιαγιά της είναι μια ιδιοφυΐα. Έτοιμη για όλα προκειμένου να διασκεδάσει ή να προστατεύσει την εγγονή της. Ακόμη και να διαρρήξει τον ζωολογικό κήπο, να πυροβολήσει με πέιντμπολ ή να φλερτάρει αστυνομικούς. Είναι όχι μόνο η καλύτερη, αλλά και η μοναδική φίλη της Έλσας.
Τα βράδια η Έλσα βρίσκει καταφύγιο στις ιστορίες που πλάθει η γιαγιά της για τα έξι φανταστικά βασίλεια, εκεί όπου κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να συμπεριφέρεται φυσιολογικά.
Όλα αυτά σταματούν ξαφνικά, όταν η γιαγιά πεθαίνει. Έχει αφήσει όμως πίσω της το πιο συναρπαστικό κυνήγι θησαυρού για την Έλσα: ένα σωρό επιστολές, τις οποίες θα πρέπει να παραδώσει στους αποδέκτες τους, ανθρώπους με τους οποίους η γιαγιά είχε συγκρουστεί.
Έτσι ξεκινάει η μεγάλη περιπέτεια της Έλσας, χάρη στην οποία θα ανακαλύψει την αλήθεια που κρυβόταν πίσω από τα παραμύθια της γιαγιάς, μιας γυναίκας που πραγματικά δεν έμοιαζε με καμία άλλη.