Έξι βιβλία που εξυμνούν τη γυναίκα από άντρες συγγραφείς

Κατά την ταπεινή μου άποψη, δε χρειαζόμαστε κάποια ημέρα αφιερωμένη στις γυναίκες ή αφιερωμένη σε οποιοδήποτε θέμα για να μας υπενθυμίσει να σεβόμαστε παραδείγματος χάριν τη γυναίκα ή τα ζώα ή τους ανθρώπους με αναπηρία. Ωστόσο, οι λεγόμενες «Παγκόσμιες Ημέρες» είναι πάντοτε μια καλή αφορμή για ενημέρωση και για την έναρξη συζητήσεων περί κοινωνικών φαινομένων και την αντιμετώπισή τους. Η παγκόσμια ημέρα της γυναίκας θα μπορούσε να αποτελεί αφορμή για να θίξουμε το σεξισμό και όχι να θέσουμε τους άντρες vs τις γυναίκες.

Γι’ αυτό το λόγο, λοιπόν, σκέφτηκα πως θα ήταν καλή ιδέα να συγκεντρώσω μερικά βιβλία μέσα από τα οποία έχουν χαρακτεί στη μνήμη μου οι γυναικείοι χαρακτήρες. Η αλήθεια είναι ότι δεν δυσκολεύτηκα όσο πίστευα στην αρχή. Συγκέντρωσα έξι βιβλία που εξυμνούν τη γυναίκα από άντρες συγγραφείς.

Η Γυναίκα και το Τοπίο, Τσβάιχ Στέφαν 

Advertisements

Ο Τσβάιχ στο έργο του αυτό ακολουθεί το λογοτεχνικό μοτίβο του άντρα/κοινωνία απέναντι στη γυναίκα/φύση. Θίγει θέματα που αφορούν τη γυναίκα, ενώ την εξυμνεί ταυτίζοντας την με το θαύμα της φύσης.

Ένα καλοκαίρι καυτό, στα υψίπεδα του Τιρόλου. Ένας αφηγητής, μια νέα γυναίκα, ένας Αύγουστος άνυδρος και στεγνός. Η ατμόσφαιρα μέσα στην οποία εκτυλίσσεται το έργο του Στέφαν Τσβάιχ είναι βαριά, αποπνικτική, καλοκαιρινή. Ο συγγραφέας αντιστοιχεί τις πράξεις, τις αισθήσεις, τις αντιδράσεις, τις διαθέσεις και τις ψυχικές μεταπτώσεις των διαφόρων χαρακτήρων με τις εναλλαγές των καιρικών συνθηκών. Έτσι, οι ήρωες και κυρίως η νεαρή κοπέλα την οποία συναντά ο συγγραφέας, βγαίνουν αλλαγμένοι ύστερα από τη “σωματική”, θα έλεγα κανείς, επαφή με τη φύση , το σύμβολο της γυναίκας. (Περίληψη)

Νίκη, Χωμενίδης Χρήστος

Το μυθιστόρημα του Χωμενίδη ακολουθεί την ηρωίδα της ιστορίας από το 1922 έως το 1974, κάνοντας μια σημαντική αναδρομή στην ελληνική ιστορία και δίνοντας το σχολιασμό των γεγονότων με τη φωνή μιας γυναίκας. Έχει τιμηθεί με το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο Μυθιστορήματος το 2015.

Έζησε κάποτε ένα κορίτσι που βρέφος εβδομήντα ημερών το συνέλαβαν και το έστειλαν εξορία στις Κυκλάδες.
Έζησε κάποτε ένα κορίτσι που -στη διάρκεια της Κατοχής και του Εμφυλίου- η οικογένεια του κόπηκε στα δύο, όμως εκείνο δεν έπαψε στιγμή να αγαπάει κανέναν τους.
Έζησε κάποτε ένα κορίτσι που -όταν γεννήθηκε- ο πατέρας του ήταν «ο ηρωικός αρχηγός των εργατών» και -όταν μεγάλωσε- έγινε «ο προδότης της εργατικής τάξης». Κι ας μην είχε προδώσει τίποτα από ό,τι πίστευε.
Έζησε κάποτε ένα κορίτσι που πέρασε όλη του την εφηβεία στη βαθιά παρανομία. Κλεισμένο σε ένα σπίτι, με ψεύτικο όνομα, χωρίς να πηγαίνει στο σχολείο, χωρίς να κάνει παρέες. Γιατί ήξερε πως, εάν οι Αρχές ανακάλυπταν ποιοι ήταν οι γονείς του, θα τους εκτελούσαν.
Κι όταν επέστρεψε στην ελευθερία, το κορίτσι εκείνο ερωτεύτηκε παράφορα, κόντρα στη θέληση και στην ανοχή της οικογένειάς του.
Το κορίτσι λεγόταν Νίκη. Και ήταν η μάνα μου. (Αυτό όμως έχει τη λιγότερη σημασία.)
Η ζωή της Νίκης είναι η ζωή όλων των παιδιών που έρχονται στον κόσμο με ένα βαρύ φορτίο στους ώμους, δεν το απαρνιούνται, ούτε όμως το αφήνουν να τα λυγίσει.
Οι άνθρωποι της «Νίκης» είναι η Ιστορία της Ελλάδας στον 20ό αιώνα. (Περίληψη)

Η Θεία Τούλα, Ουναμούνο Μιγκέλ. Ντε

Την Θεία Τούλα, τον κεντρικό χαρακτήρα του έργου, θα μπορούσαμε να την συναντήσουμε εύκολα, θα μπορούσε να είναι η δική μας θεία. Ο συγγραφέας όχι μόνο εξυμνεί τη δύναμη μιας γυναίκας, περιγράφοντας μια μητριαρχική οικογένεια ως καθρέφτη μιας μητριαρχικής κοινωνίας, αλλά δημιουργεί ένα παράδοξο μόνο μέσω του οποίου η ηρωίδα πραγματώνεται.

“Τη Ρόσα και όχι την αδελφή της τη Χερτρούδις -που έβγαινε πάντα μαζί της από το σπίτι- πολιορκούσε ο Ραμίρο ρίχνοντάς τους ματιές γεμάτες επιθυμία. Ή τουλάχιστον έτσι πίστευαν οι δυο τους…”
Η ιστορία μιας νεαρής γυναίκας που μένει ανύπαντρη για να φροντίσει τα παιδιά της πεθαμένης αδελφής της. Ζει με τον κουνιάδο της, αλλά αρνείται να τον παντρευτεί, μη θέλοντας να σπιλώσει με το συζυγικό καθήκον το χώρο όπου αναπνέουν αέρα αγνότητας τα “παιδιά της”. Είναι παρθένος-μητέρα. Ένας χαρακτήρας παράδοξος, πολύπλοκος, αμφιλεγόμενος. (Περίληψη)

Η Μητέρα του Σκύλου, Μάτεσις Παύλος

Ένα βιβλίο που συνομιλεί με τον αναγνώστη, κυλάει εύκολα και η ηρωίδα αφηγείται τη ζωή της με απροκάλυπτη ειλικρίνεια. Ο Μάτεσις δεν σκοπεύει να παρουσιάσει τη γυναίκα αμόλυντη και ιερή. Αποδίδει αριστουργηματικά τη μητέρα, τη σύζυγο, τη χήρα, την κόρη, τη γειτόνισσα: τη γυναίκα.

Το βιβλίο είναι, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, ένας μονόλογος από την Ραραού, μια συνταξιούχο ηθοποιό. Η Ραραού (το πραγματικό της όνομα, όπως λέει η ίδια, ήταν Ρουμπίνη Μέσκαρη) μιλά κυρίως για τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια, λίγο πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και την Κατοχή σε ένα επαρχιακό χωριό. Μετά την απελευθέρωση ήρθε με την μητέρα της, που είχε νωρίτερα διαπομπευτεί σαν ερωμένη Ιταλού αξιωματικού, στην Αθήνα όπου και έζησαν μαζί μέσα σε δύσκολες συνθήκες. Διάσπαρτες είναι ακόμα οι αναφορές της αφηγήτριας στην επαγγελματική της ζωή.
“Η μητέρα του σκύλου” έχει παιχτεί στο θέατρο ως δραματοποιημένο μυθιστόρημα το 2011 στο Εθνικό Θέατρο και στο “Σύγχρονο Θέατρο” το 2014, ενώ το 2008 παίχτηκε με επιτυχία στην Τσεχία θεατρικός μονόλογος βασισμένος στη Μητέρα του σκύλου που έγραψε ο Πάβελ Κόχοουτ. (Περίληψη)

Γυναίκες, Τσαρλς Μπουκόφσκι

Πολλοί θεωρούν τον Μπουκόφσκι μισογύνη, πολλοί δεν θα έβαζαν αυτό το βιβλίο του σε μια λίστα αφιερωμένη στις γυναίκες, αλλά η ωμή γραφή του δεν αποσκοπεί στην διαιώνιση των σεξιστικών μοτίβων, αλλά στην εξάλειψή τους.

Ο αμετανόητα αλκοολικός και άσημος συγγραφέας Χένρι Τσινάσκι γεννήθηκε για να επιβιώνει. Ύστερα από χρόνια στο περιθώριο, σε αδιέξοδες δουλειές και σε άθλια διαμερίσματα, αναγνωρίζεται επιτέλους ως ποιητής. Στα πενήντα του λοιπόν γλεντά την ξαφνική του δόξα σαν ροκ σταρ, μεθώντας τριακόσιες μέρες τον χρόνο και επιτυγχάνοντας σεξουαλικές επιδόσεις που θα ζήλευε και ο Καζανόβα. Οι Γυναίκες είναι μια αχαλίνωτη καταγραφή της ζωής στο κόκκινο. Ο Τσαρλς Μπουκόβσκι απαθανατίζει στις Γυναίκες τον μοναχικό ρομαντικό άντρα που σαστίζει συνεχώς σε μιαν εποχή αλαμπουρνέζικης ευμάρειας, αποσυντονισμού και απορρύθμισης, εκκωφαντικής αλλά ανούσιας παρουσίας και φυγής μακριά από καθετί πνευματικό, λυρικό, ποιητικό. (Περίληψη)

Η Κάρι μας, Ντράιζερ Θίοντορ

Πρόκειται για ένα σπουδαίο βιβλίο που συντάχθηκε τον Σεπτέμβριο του 1899 έως τον Μάρτιο του 1900 και σχεδόν εκατόν είκοσι χρόνια μετά, διαβάζεται απνευστί.

Αμερική, 1890: η νεαρή όμορφη Κάρι αφήνει το χωριό της αναζητώντας στην πόλη μια καλύτερη ζωή. Πιάνει δουλειά σε βιοτεχνία υποδημάτων. Σύντομα ανακαλύπτει ότι για να ζήσει το αμερικανικό όνειρο υπάρχει ευκολότερος τρόπος: αρχίζει να ενδίδει σε φιλοφρονήσεις και δώρα ενός προστάτη. Που θα την οδηγήσει αυτός ο δρόμος; (Περίληψη)