Το είδος του graphic novel είναι ευρέως γνωστό και πολύ δημοφιλές- ειδικά μετά την έλευση του 21ου αιώνα. Οι περισσότεροι το γνωρίζουν από τις πιο ανάλαφρες ιστορίες ηρώων και σούπερ-ηρώων… Όμως, ίσως είναι το πλέον κατάλληλο είδος για να αποδώσει περίπλοκα έργα όπως βιογραφίες, ιστορικά έργα – ακόμη και ιστορία κάποιας τέχνης, με ενδιαφέρον και διασκεδαστικό τρόπο.
Ιστορία των graphic novel
Ο όρος graphic novel χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1964 από τον σκιτσογράφο Ρίτσαρντ Κάιλ. Σήμερα, περιγράφει ένα είδος κειμένου που συνδυάζει λέξεις και εικόνες, αλλά πιο πλήρες και πιο μεγάλο σε μέγεθος από τα κόμικ. Από τη δημιουργία του όρου graphic novel, υπήρχε έντονη διαφωνία για τη χρήση του έναντι του όρου κόμικ. Πολλοί βρίσκουν τον όρο πομπώδη, ενώ ο Neil Gaiman (συγγραφέας βιβλίων και κόμικ) δήλωσε χαριτολογώντας πως ο όρος του θυμίζει «τα παλιά χρόνια, που αντί να πουν πόρνη (όπως έλεγαν τότε), μιλούσαν για γυναίκες της νύχτας». Λόγω της διαφωνίας επί του ορισμού, είναι δύσκολο να μιλήσουμε με σιγουριά για το πρώτο graphic novel. Παρόλα αυτά, πολλοί θεωρούν το A Contract with God, and Other Tenement Stories (1978) του Eisner ως το νωρίτερο παράδειγμα του είδους στις ΗΠΑ. Ακολούθησαν τα The Dark Knight Returns (1986) του Frank Miller και το Watchmen (1986-1987) του Alan Moore.
Τα graphic novel ως αντικείμενο τέχνης
Με την έλευση του 21ου αιώνα, αποδείχθηκε η αξία των κόμικ και ειδικά των graphic novel. Τόσο η έλευση του trend των adult comics (κόμικ για ενήλικες) όσο και χρήση των graphic novel από άτομα για παραγωγή βιογραφικών και ιστορικών έργων, έδωσε νέα πνοή στο είδος. Σήμερα, έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλές και αγαπητό είδος, ενώ, προσωπικά, έχω εμπειρία με προτάσεις για graphic novels, στο πλαίσιο λογοτεχνικών μαθημάτων.
-
Graphic novels και βιογραφία /αυτοβιογραφία
Από τα πρώτα είδη που αποδόθηκαν στη μορφή των graphic novel ήταν οι βιογραφίες και αυτοβιογραφίες – και όχι τυχαία. Λόγω του προσωπικού χαρακτήρα τους και του στόχου τους να αποδώσουν εικόνες και εντυπώσεις, αποτελούν το ιδανικό υλικό για γραφικές νουβέλες. Με πιο ρεαλιστική πινελιά, καλή διάθεση και έτοιμα να μοιραστούν προσωπικές εμπειρίες, οι βιογραφικές γραφικές νουβέλες έχουν κερδίσει το κοινό. Το συμβατικό βιβλίο, αλήθεια είναι πως δεν στέκεται στο ύψος των graphic novel, όσον αφορά τη βιογραφία. Η εικονογράφηση από έμπειρους καλλιτέχνες και η διήγηση μιας ιστορίας μέσα από έξυπνα σκίτσα, κάνει τις βιογραφίες πιο διασκεδαστικές και τους αναγνώστες πιο δεκτικούς σε αυτές. Νομίζω πως οι βιογραφίες βρίσκονται κάπως χαμηλά στο reading list όλων μας. Αλλά οι βιογραφίες σε μορφή graphic novel, ενδεχομένως να το αλλάξουν αυτό.
-
Graphic novels και ιστορία
Η ιστορία είναι ένα πολύ ενδιαφέρον αντικείμενο μελέτης που συχνά παραμερίζεται για άλλα πιο «ελκυστικά» είδη, όπως η λογοτεχνία. Οι περισσότεροι από εμάς, δυστυχώς, έχουν δυσάρεστες αναμνήσεις από το μάθημα της ιστορίας στο σχολείο. Το βιβλίο της ιστορίας αποτελούνταν από στεγνά κείμενα, γεμάτα ημερομηνίες και ονόματα, χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο γύρω από τα ιστορικά γεγονότα. Έτσι, ο δισταγμός των ενηλίκων να διαβάσουν βιβλία ιστορίας είναι κατανοητός. Τα ιστορικά graphic novel όμως, καλύπτουν την ανάγκη μας να μάθουμε περισσότερα για το πώς μαζί με το πότε και το ποιο. Βλέπουμε την ιστορία να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας μέσω των εικόνων, ενώ το περιεχόμενο παρουσιάζεται σε πιο αφηγηματικό στυλ.
Προτάσεις
- Filmish- Ένα εικονογραφημένο ταξίδι στον κινηματογράφο – Edward Ross
Μέσα από την υπέροχη και ζωηρή εικονογράφησή του, ο Edward Ross μας εισάγει στην ιστορία της τέχνης του κινηματογράφου.
- Περσέπολις- Marjane Satrapi
Η Satrapi γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ιράν και εικονογραφεί την ιστορία των νεανικών της χρόνων που περιλαμβάνει την άνοδο ενός Σάχη, την ισλαμική επανάσταση και τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ.
- MAUS-Art Spiegelman
Μία ιστορία για το πώς ο πατέρας του Spiegelman ξέφυγε από τα νύχια των ναζιστών, με ιδιαίτερη εικονογράφηση. Οι φύλακες της Γκεστάπο εικονογραφούνται ως γάτες, οι Εβραίοι ως ποντίκια, οι προδότες ως γουρούνια και οι φίλοι των Εβραίων ως σκύλοι.
- Aϊβαλί-Soloup
Το συγκεκριμένο grapic novel περιγράφει τη Μικρασιατική Καταστροφή, τα τάγματα εργασίας «Αμελέ Ταμπουρού» και την καταστροφή χιλιάδων ζωών τόσο σύντομα και τόσο τραγικά.
Πηγές:
Public Libraries Singapore. A Brief History of Comics and Graphic Novels. Ανακτήθηκε από https://medium.com/publiclibrarysg/a-brief-history-of-comics-and-graphic-novels-de096c09b8b3. (τελευταία πρόσβαση 1.7.2021)
Murray, C. graphic novel. Ανακτήθηκε από https://www.britannica.com/art/graphic-novel. (τελευταία πρόσβαση 1.7.2021)
