Η ανάπτυξη δεν συμβαίνει σε ένα κοινωνικό κενό, άρα, δεν μπορούμε να σκεφτούμε τυπικά την ανάπτυξη. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας φαινόμενα τα οποία είναι παγκοσμιοποιημένα. Στις αφηγήσεις των εφήβων μπορούμε να διακρίνουμε με ποιον τρόπο κατασκευάζουν τις ταυτότητές τους. Γι’ αυτό, η αναπτυξιακή ψυχολογία, που μελετά την ανάπτυξη, χρησιμοποιεί τις εξής διαστάσεις, την πολιτισμική, […]
Το ζήτημα της εκπαίδευσης ανέκαθεν απασχόλησε πολύ κόσμο, είτε του διανοητικού χώρου, είτε ως κοινωνικό ζήτημα προς συζήτηση. Σε κάθε ζήτημα που τίθεται επί τάπητος είναι αναπόφευκτο να μην αναδυθεί ένα παραθυράκι που οδηγεί στην εκπαίδευση. ‘’Παιδεία είναι η λύση’’, διατείνονται πολλοί. Και πράγματι τα σταθερά και γερά θεμέλια της εκπαίδευσης μπορούν να λειτουργήσουν αποτρεπτικά […]
Ο άνθρωπος ένα από τα βασικά αγαθά που έχει ανάγκη είναι η στέγη μεταξύ άλλων. Από την αρχαιότητα έως σήμερα αναζητούμε καταφύγια. Φτιάχνουμε το σπίτι των ονείρων μας και μπορούμε μέσα σε αυτό να νιώθουμε ασφάλεια. Το σπίτι εκτός από ένα κομμάτι ύλης που μας εξασφαλίζει την επιβίωσή μας φέρει και μια συμβολική σημασία. Το […]
Η συγχώρεση ορίζεται ως η σκόπιμη και εθελοντική διαδικασία με την οποία κάποιος που αισθάνεται αρχικά θύμα μπορεί να μεταβάλλει τα αρνητικά συναισθήματά του προς τον άλλον. Ο εκνευρισμός, το αίσθημα εκδίκησης, η δυσαρέσκεια και ο θυμός δίνουν τη θέση τους στη συγχώρεση. Ετυμολογικά η λέξη σημαίνει να χωράς μαζί με κάποιον άλλον (συν+χωρώ). Να […]
Στην αρχή της πανδημίας οι μάσκες εμφανίστηκαν ως μια ασπίδα προστασίας από μια αόρατη απειλή. Αυτός ο άγνωστος ιός μας χτύπησε την πόρτα και έφερε αλλαγές στη ζωή μας και την καθημερινότητά μας. Η μάσκα ήταν μια από τις πρώτες αλλαγές και στην πορεία ακολούθησε η καραντίνα κι ο εγκλεισμός. Η προσαρμογή σε αυτές τις […]
Ο Δρ. Σκοτ Πεκ ξεκινά ένα από τα κεφάλαια του βιβλίου του με την παραδοχή ότι η ζωή είναι δύσκολη. Και είναι. Χρειάζεται όμως να το υπενθυμίζουμε αφενός στον εαυτό μας συχνά για να μην βυθιζόμαστε στην αέναη θλίψη που καραδοκεί κοντά σε κάθε κατάσταση και αφετέρου για να αποδεχτούμε πως μαζί με το καλό […]
Η έννοια του ασυνειδήτου είναι στενά συνυφασμένη με τον πατέρα της ψυχανάλυσης Σ. Φρόιντ. Δικαιολογημένα, καθώς στα τέλη του 19 ου αιώνα, ο ίδιος ανοίγει νέους δρόμους στην ανθρώπινη σκέψη. Εισάγει έννοιες ρηξικέλευθες, που ανατρέπουν τα έως τότε δεδομένα. Για τον Φρόιντ η απόδειξη της ύπαρξης του ασυνείδητου είναι πως για ορισμένες ψυχικές πράξεις δε […]
Η αλεξιθυμία είναι μια θεωρητική κατασκευή που προέρχεται από την κλινική πράξη. Περιγράφει την κατάσταση κατά την οποία ένα άτομο δυσκολεύεται να κατανοήσει και να εκφράσει τα συναισθήματά του. Ως επακόλουθο, δυσκολεύεται στις κοινωνικές και ιδιωτικές σχέσεις. Η αλεξιθυμία δεν είναι ψυχική διαταραχή αλλά μπορεί να συνυπάρχει με αυτές. Χαρακτηριστικά της αλεξιθυμίας Οι αλεξιθυμικοί περιγράφουν […]
Πολύ συχνά ακούμε ότι κάποιος είναι θύμα μιας κατάστασης και χειραγωγείται από κάποιον άλλον. Ίσως μας έρχονται στο μυαλό σκηνές από τα κουκλοθέατρα που βλέπαμε μικροί και κάποιος από πίσω κινούσε τα νήματα, ώστε να βλέπουμε την παράσταση. Κάπως έτσι, γίνεται και στην πραγματική ζωή. Κάποιος κινεί τα δικά μας νήματα και δίνει μια παράσταση […]
Με όρους κοινωνικής ψυχολογίας ως ρατσισμός θεωρείται κάθε πρακτική, εμπρόθετη ή μη, η οποία αποκλείει μια φυλετική ή εθνοτική μειονότητα από τα δικαιώματα, τις ευκαιρίες και τις ευθύνες. Ως αποτέλεσμα υφίστανται άνισες σχέσεις μεταξύ των εκάστοτε ομάδων και ανθρώπων. Πρόκειται για μια διαδικασία περιθωριοποίησης, αποκλεισμού και διάκρισης του διαφορετικού και εκφράζεται με βίαιες επιθέσεις και […]
Τα ψήγματα που αφήνει η σχέση μας με τους γονείς μας στην παιδική ηλικία είναι σαφώς εμφανή στις σχέσεις που κάνουμε στην ενήλικη ζωή και δη τις συντροφικές σχέσεις. Φτάνουμε σε ένα σημείο που αναρωτιόμαστε τι πήγε λάθος άραγε όταν είμασταν παιδιά και αντιδρούμε με τον τάδε ή τον δείνα τρόπο. Ένας πολύ ζηλιάρης σύντροφος […]
«Τι σκέφτεσαι;». Ίσως μια από τις συχνότερες ερωτήσεις που μπορεί να θέσει κάποιος. Η σκέψη πανταχού παρούσα, μας φαίνεται μια τόσο φυσιολογική διεργασία. Έχετε αναρωτηθεί ποτέ άραγε ποια να είναι η λειτουργία της; Ο ορισμός της σκέψης Ως σκέψη σύμφωνα με την ψυχολογία είναι μια νοητική εμπειρία, που ανήκει στη συνειδητή σφαίρα. Γι’ αυτό το […]
Ίσως στο πέρας των εμπειριών τους πολλοί άνθρωποι εύχονται να ξεχνούσαν ορισμένα γεγονότα, στιγμές ή συναισθήματα. Θεωρώντας πως έτσι ανακουφίζονται από τον πόνο και από την δυσάρεστη ατμόσφαιρα αυτών των στιγμών. Ωστόσο, αν ήταν εφικτό με έναν μαγικό τρόπο να σβήσουμε κάποιες αναμνήσεις, αυτό σίγουρα θα ήταν σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας. Από την άλλη υπάρχουν […]
Όταν μιλάμε για την εξιδανίκευση, οι συναφείς λέξεις που μας έρχονται στο μυαλό είναι ωραιοποίηση, ουτοπία και τελειότητα. Κοινή συνισταμένη στη σημασία αυτών είναι η απουσία ρεαλισμού. Σύμφωνα με την ψυχανάλυση η εξιδανίκευση αναφέρεται στην αφαίρεση των αρνητικών στοιχείων μιας κατάστασης ή ενός προσώπου. Έτσι, η κατάσταση ή το άτομο γίνονται ιδανικά και άτρωτα. Από […]
Από ένα κοινό κρυολόγημα, μέχρι τις διαταραχές τροφής, μπορούμε να εντοπίσουμε πίσω από τα παθολογικά αίτια, τις ψυχολογικές ρίζες. Το σώμα μας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου μέσα από τα συμπτώματα. Τίθεται σε λειτουργία για να μας υπενθυμίσει ότι χρήζουμε φροντίδας. Αναντίρρητα πίσω από κάθε ασθένεια υπάρχει ένα παθολογικό αίτιο. Έχει αρκετό ενδιαφέρον όμως να […]
Ο Φρόιντ έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος του έργου του στα όνειρα, ως ένα σύμβολο του ψυχικού μας κόσμου. Αναπόφευκτα λοιπόν, όταν ακούμε για τα όνειρα σκεφτόμαστε ψυχαναλυτικά και προσπαθούμε να αποδώσουμε ερμηνείες. Η ψυχαναλυτική προσέγγιση βέβαια απέχει πολύ από τις ερμηνείες του Καζαμία. Τα όνειρα είναι συμπύκνωση εμπειριών και αναμνήσεων σε μορφή συμβόλων. Είναι πράγματα […]
Όταν μιλάμε για την ενσυναίσθηση θα πρέπει να ξεφεύγουμε από τα άτεγκτα πλαίσια των επιστημονικών ορισμών. Στην ενσυναίσθηση θα πρέπει να μιλάνε τα συναισθήματα κι όχι οι λέξεις για να την περιγράψουν. Ας την αντιμετωπίσουμε σαν μια τέχνη, δανειζόμενοι την ιδέα του Έριχ Φρόμ από το βιβλίο του η τέχνη της αγάπης. Κάνει λόγο για […]
Ο χρόνος είναι σχετικός… Σίγουρα αυτή είναι μια φράση που όλοι έχουμε ακούσει και πει. Ανάλογα το πλαίσιο όμως και τη στιγμή διαφοροποιείται και το νόημά της. Βλέπουμε τη σχετικότητα του χρόνου ως παρηγοριά; Μας εξυπηρετεί κάπου ίσως; Μήπως αυτό μας οδηγεί στην αναβλητικότητα. Σε κάθε περίπτωση, ό χρόνος ως μετρήσιμη μονάδα γνωρίζουμε ότι πράγματι […]
Η ταινία «Άγριες φράουλες» του Ingmar Bergman, έχει ένα αλληγορικό και πλούσιο σε νοήματα περιεχόμενο, που αναδεικνύει τη σύγκρουση και σύνθεση των ενορμήσεων στην ψυχική ζωή. Το αποτέλεσμα αυτής αποτυπώνεται με γλαφυρότητα στο χαρακτήρα, τις επιλογές και τις σχέσεις του κεντρικού ήρωα, Ισαάκ Μποργκ. Η υπόθεση Ο κεντρικός ήρωας ζει όλη του τη ζωή μόνος […]
Όταν ακούμε τη λέξη εξάρτηση μας έρχεται συνήθως στο μυαλό η χρήση ουσιών, το αλκοόλ, το κάπνισμα, ο τζόγος και το -πολύ πλέον επίκαιρο στις μέρες μας- το κινητό, υπολογιστής κλπ. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν κι άλλες εξαρτήσεις που δυσχεραίνουν την καθημερινότητά μας. Ο λόγος γίνεται για την συνεξάρτηση. Περιγράφει την εξάρτηση από ένα άτομο […]
Μητέρα, μανούλα, μαμά.. Μία από τις πρώτες λέξεις που βγαίνουν από το στόμα του βρέφους όταν έρχεται στον κόσμο. Μια λέξη που άλλοτε είναι έκκληση για βοήθεια, για κάλυψη ανάγκης, για κάτι ευχάριστο ή δυσάρεστο ή απλώς για να ηλεκτρίσει την ατμόσφαιρα με το νόημά της! Ο ρόλος της μητέρας είναι καθοριστικός για τον άνθρωπο, […]
Το άτομο από τη στιγμή που γεννιέται, εντάσσεται μέσα στο μικρό σύστημα της οικογένειας, η οποία αποτελεί μικρογραφία της κοινωνίας. Η οικογένεια θεωρείται πρωτογενής φορέας κοινωνικοποίησης του ατόμου, καθώς μεταλαμπαδεύει τις πρώτες αξίες και τρόπους συμπεριφοράς. Ασκεί μεγάλη επιρροή στο άτομο, εφόσον είναι ένα πεδίο μεγάλης αλληλεπίδρασης. Οι γονείς αποτελούν τα πρώτα πρότυπα του παιδιού. […]
Θρησκεία είναι… είθισται να δίνουμε ένα ευρύ φάσμα ορισμών για το τι είναι θρησκεία. Θεωρούμε ότι είναι η πίστη στον Θεό ή κάποια τυπολατρική πρακτική και η συμμετοχή σε διάφορες ομάδες. Ένας άλλος τυπικός ορισμός υποστηρίζει πως η θρησκεία είναι ένα σύστημα ιδεολογιών και πεποιθήσεων προς την ουσιαστική φύση του κόσμου. Επιχειρώ να δώσω έναν […]
Ο Μικρός Πρίγκιπας είναι ένα παραμύθι με πολλούς συμβολισμούς και διαχρονικό χαρακτήρα. Έχει κερδίσει το ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων, καθώς μας διδάσκει αρκετά. Το σχέδιο του βόα «…έδειξα το αριστούργημά μου στους μεγάλους και τους ρώτησα αν τους προξενούσε φόβο. Εκείνοι μου αποκρίθηκαν: -Γιατί να μας φοβίζει ένα καπέλο; Το σχέδιο μου δεν παρίστανε ένα […]
