Σεπτεμβριος 2018
Ο καλύτερος τρόπος για να παρέχουμε υποστήριξη είναι να είμαστε εκεί για τον άνθρωπο που τη ζητά. Προσφέρουμε την παρουσία μας, συνυπάρχουμε μαζί του, συναισθανόμαστε. Οι συμβουλές είναι δευτερεύουσες και, σε πολλές περιπτώσεις, περιττές. Οι παράγοντες που προκαλούν άγχος είναι πολλοί. Ακόμη και θετικά γεγονότα ενδέχεται να βιωθούν ως στρεσογόνα (π.χ. γάμος, μετακόμιση, αποφοίτηση). Σε […]
«Οι Άγγλοι είναι σνομπ» «Οι “τρελοί” είναι επικίνδυνοι» «Οι γυναίκες είναι ευαίσθητες» Σίγουρα ο καθένας μπορεί να ανακαλέσει στον νου του δεκάδες στερεότυπα. Καθότι τα στερεότυπα είναι άμεσα συνδεδεμένα με την προκατάληψη, τον ρατσισμό και το κοινωνικό στίγμα, είναι αναγκαίο να κατανοήσουμε πώς ακριβώς λειτουργούν και πού εξυπηρετούν. Τι εννοούμε με τον όρο στερεότυπο; Τα […]
Χέρια Μικρά του Andres Barba Καθηλωτικό, σπαρακτικό, σκοτεινό. Τελικά, ανθρώπινο. Μια εντυπωσιακή νουβέλα για το τραύμα, την απώλεια, την ανάγκη να ανήκεις. Θέλουμε να πιστεύουμε σε έναν κόσμο που είναι ασφαλής, σταθερός και δίκαιος. Ο κόσμος όμως πολλές φορές αδιαφορεί γι’ αυτά που πιστευούμε. «Ο πατέρας σου πέθανε επιτόπου, η μητέρα σου είναι σε κώμα». […]
Γάλλος φιλόσοφος, λογοτέχνης, θεατρικός συγγραφέας, δοκιμιογράφος, ο Αλμπέρ Καμύ επηρέασε βαθύτητα όχι μόνο τη λογοτεχνία, αλλά και τη δυτική σκέψη γενικότερα. Στα γνωστότερα έργα του, που δικαίως χαρακτηρίζονται αριστουργήματα, συγκαταλέγονται Η Πτώση, Η Πανούκλα και ο Ξένος. Η τριλογία αυτή του χάρισε το Βραβείο Νόμπελ (1957) ή, για την ακρίβεια, «ένα από τα δικαιότερα βραβεία […]
Παρ’ όλες τις νοητικές μας ικανότητες, έχουμε σίγουρα και κάποιες αδυναμίες. Όταν λαμβάνουμε αποφάσεις, οι άνθρωποι είμαστε αρκετά ικανοί στην εκτίμηση της συχνότητας. Οι πιθανότητες όμως δεν είναι το δυνατό μας σημείο. Ας δούμε το παρακάτω παράδειγμα. Μπορείτε να σημειώσετε και τη δική σας απάντηση προτού προχωρήσετε παρακάτω. H Λίντα είναι 31 ετών, ανύπαντρη, ειλικρινής […]
Οι περισσότεροι έχουμε βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να αναζητούμε μια απάντηση σε ένα ερώτημα, την οποία είμαστε βέβαιοι πως γνωρίζουμε, αλλά παρ’ όλ’ αυτά δεν μπορούμε να ανασύρουμε από τη μνήμη μας. Ίσως ένα κλασικό παράδειγμα εδώ είναι οι εξετάσεις σε κάποιο γνωστικό αντικείμενο. Πόσοι όμως από εμάς έχει τύχει να βρούμε την απάντηση, τυχαία, […]
Σε προηγούμενο άρθρο κάναμε λόγο για τους βιβλιοφάγους και τους απλούς αναγνώστες. Εδώ θα εστιάσουμε αποκλειστικά στους βιβλιοφάγους, συγκεντρώνοντας τις πιο αντιπροσωπευτικές αντιδράσεις και συνήθειές τους. Ας αφήσουμε όμως τις εισαγωγές κι ας πάμε απευθείας στη λίστα: 1. Ως βιβλιοφάγος, περνάς μπροστά από τη βιτρίνα ενός βιβλιοπωλείου και -ασυναίσθητα- σκανάρεις με την άκρη του ματιού […]
Σε προηγούμενο άρθρο μιλήσαμε για τη θεωρία της διέγερσης, σύμφωνα με την οποία, οποιαδήποτε απόκλιση από το ιδανικό επίπεδο ερεθισμάτων προκαλεί δυσφορία. Η τάση των ανθρώπων να προσαρμόζουν το περιβάλλον τους ως προς το δικό τους επίπεδο ενεργοποίησης είναι φυσιολογική. Υπάρχουν όμως διαφορές; Μήπως κάποιοι άνθρωποι προτιμούν περισσότερα ερεθίσματα απ’ ό,τι άλλοι για να πετύχουν […]
«…ο θάνατος του κάθε ανθρώπου με λιγοστεύει, γιατί ανήκω στην Ανθρωπότητα. Γι’ αυτό, μη στέλνεις ποτέ να ρωτήσεις για ποιον χτυπά η καμπάνα· για σένα χτυπά». ~John Donn Το μυθιστόρημα Για ποιον χτυπά η καμπάνα κυκλοφόρησε στην Αμερική το 1940 και βασίστηκε στις εμπειρίες του ίδιου του Χέμινγουεϊ ως ανταποκριτή στον Ισπανικό Εμφύλιο. Χαρακτηρίζεται μέχρι […]
Ας υποθέσουμε ότι κάποιος σάς προκαλεί να μείνετε σε ένα δωμάτιο όπου όλοι οι τοίχοι είναι καλυμμένοι με πολύχρωμα σχέδια και εικόνες. Στον χώρο υπάρχουν πολλές επιφάνειες που φιλοξενούν δεκάδες διακοσμητικά αντικείμενα. Εν ολίγοις, όπου κι αν στρέψετε το βλέμμα σας, συλλαμβάνετε χρώματα και σχήματα. Η πρόκληση είναι να παραμείνετε σε αυτό τον χώρο όσο […]
Τα βιβλία μας ψυχαγωγούν, μας χαλαρώνουν, μας διδάσκουν, μας συντροφεύουν. Σε αυτό το άρθρο βέβαια θα στρέψουμε την προσοχή μας από το βιβλίο στους αναγνώστες. Συγκεκριμένα θα προσπαθήσουμε να προσδιορίσουμε τι είναι αυτό που διαχωρίζει έναν «απλό αναγνώστη» από έναν «αδίστακτο βιβλιοφάγο». Ως νούμερο ένα λοιπόν, ο βιβλιοφάγος, σε αντίθεση με τον απλό αναγνώστη, μπορεί από τη […]
Ο Βασίλης Μακαρίου εμφανίστηκε πρόσφατα στη λογοτεχνική κοινότητα με το βιβλίο του «Οι χαμένοι θεοί» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πηγή. Μέσα από τη γραφή του γεννιέται το μυστήριο, η δράση και η φαντασία. Γεννημένος στην Πτολεμαΐδα και κάτοικος πλέον της Θεσσαλονίκης, ο Βασίλης Μακαρίου ασχολείται επαγγελματικά με τη διαφήμιση και την επικοινωνία, χωρίς να […]
Οι άνθρωποι δεν προσέχουμε συνειδητά όλα τα ερεθίσματα του περιβάλλοντός μας. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα αυτή τη στιγμή να ακούσετε έναν ήχο που, πριν διαβάσετε την πρόταση, δεν αντιλαμβανόσασταν. Ο θόρυβος μια ηλεκτρικής συσκευής, ένα αυτοκίνητο που περνά απ’ έξω, μία τηλεόραση που παίζει στο βάθος… Ακόμη και ένας σχετικά δυνατός ήχος είναι πιθανόν να μη […]
Οι σκέψεις μας επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά και τη συναισθηματική μας κατάσταση. Σύμφωνα με τη γνωστική-συμπεριφορική προσέγγιση της ψυχολογίας, πληθώρα προβλημάτων, όπως το άγχος ή η κατάθλιψη, οφείλονται στον τρόπο που το άτομο σκέφτεται τον εαυτό του και τον κόσμο. Καταστροφικές σκέψεις («αν αποτύχω, χάθηκαν όλα»), σκέψεις που κυριαρχούνται από πρέπει («πρέπει να […]
«Βρισκόμαστε στη σύγχρονη Αθήνα, την πρωτεύουσα μιας χώρας σε παρακμή. Μιας χώρας που άλλοτε άκμασε χάριν της λατρείας των ιδεών και της ελεύθερης σκέψης. Σε έναν κόσμο που όλα μοιάζουν τόσο παράλογα φυσιολογικά, οι πρωταγωνιστές μας θα κληθούν να ερευνήσουν την πηγή της φυσιολογικότητας του είδους μας. Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές, η ζωή ανακατευθύνεται από […]
Διάθεση και εστίαση της προσοχής Όταν βρισκόμαστε σε καλή διάθεση, είναι πιο πιθανό να επιλέξουμε για επεξεργασία ερεθίσματα και γεγονότα θετικά, αγνοώντας τα αρνητικά ή τα ουδέτερα. Αντίθετα, όταν κυριαρχούμαστε από αρνητική διάθεση, εστιάζουμε περισσότερο στα αρνητικά στοιχεία του περιβάλλοντος. Το φαινόμενο αυτό έχει ονομαστεί «υπόθεση της συναισθηματικής συμφωνίας». Η θυμική μας, δηλαδή, κατάσταση συνδέεται […]
Στο Ντιβάνι είναι η ελεύθερη απόδοση του αγγλικού τίτλου του βιβλίου Lying on the Couch. Πρόκειται για το δεύτερο μυθιστόρημα του ψυχιάτρου και ψυχοθεραπευτή Ίβριν Γιάλομ. «Ο Γιάλομ κάνει εδώ ένα αμετάφραστο λογοπαίγνιο με τρεις διαφορετικές σημασίες: δηλώνει πρώτα απ’ όλα την ανάκλιση του αναλυόμενου στο ψυχαναλυτικό ντιβάνι, ως σύμβολο της ψυχοθεραπείας. Υπονοεί τη σεξουαλική […]
Στο Ημερολόγιο ενός τρελού διαβάζουμε για έναν χαμηλόβαθμο υπάλληλο γραφείου, ο οποίος οδηγείται στο παραλήρημα, τη μεγαλομανία και τελικά το φρενοκομείο, αν είναι να διατηρήσουμε και τον όρο της εποχής. Ο ασφυκτικός κλοιός του γραφειοκρατικού καθεστώτος δίνει το παρόν και στο συγκεκριμένο έργο του Νικολάι Γκόγκολ. Ο ήρωας, καθηλωμένος στον πάτο της κοινωνικής διαστρωμάτωσης, με […]
Σημείωση: το παρόν άρθρο δεν συνιστά εργαλείο διάγνωσης. Ο «πρωτογενής ναρκισσισμός» Σύμφωνα με τον Φρόιντ, η αγάπη για τον εαυτό εξελικτικά προηγείται της αγάπης για τους άλλους. Η λίμπιντο επενδύεται στο εγώ και αργότερα μέρος αυτής μοιράζεται σε άλλα αντικείμενα. Ο πρωτογενής ναρκισσισμός συνεχίζει να υπάρχει καθώς το άτομο μεγαλώνει. Είναι αυτός που συντηρεί τις […]
Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που δεν θέλουν να μουτζουρώνουν ή να τσακίζουν το πάνω μέρος από τις σελίδες των βιβλιών τους. Αρκετοί μάλιστα αποφεύγουν να τραβήξουν μια απλή γραμμή με το στυλό, προτιμώντας το μολύβι. Κάποιοι άλλοι, πάλι, αρνούνται να επέμβουν με οποιοδήποτε στο βιβλίο. Προειδοποιούμε ότι οι εικόνες που ακολουθούν ενδέχεται να προκαλέσουν οπτική δυσφορία. […]
“Το όνειρο είναι μια μικρή και κρυμμένη πόρτα στο πιο βαθύ και ιερό σημείο της ψυχής, η οποία ανοίγει σε εκείνη την αρχέγονη νύχτα που βρισκόταν η ψυχή πολύ πριν υπάρξει το συνειδητό εγώ”. (Κ. Γ. Γιουνγκ) «Από παιδί τα όνειρα μου ασκούσαν μια παράξενη έλξη, αλλά αισθανόμουν πως είχαν να πουν κάτι πολύ πιο […]
Η οπτική οξύτητα των νεογέννητων δεν είναι μεγάλη. Τα νεογέννητα δεν μπορούν να αλλάξουν εύκολα το πεδίο εστίασης της όρασής τους, ενώ η ικανότητα να βλέπουν μακριά είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Ακόμη και με αυτούς περιορισμούς, όμως, τα νεογέννητα ξοδεύουν πολύ χρόνο κοιτάζοντας τον κόσμο (Atkison et al., 2003). Τα νεογέννητα είναι εξαιρετικά επιλεκτικά στο τι […]
Ο γέρος και η θάλασσα γράφτηκε το 1951 και αποτελεί ένα από τα τελευταία έργα του Έρνεστ Χέμινγουεϊ. Όταν το 1952 η νουβέλα δημοσιεύεται στο Life Magazine, αυτό πουλάει πέντε εκατομμύρια αντίτυπα σε δύο μόλις ημέρες. Σήμερα, ο γέρος και η θάλασσα θεωρείται το αριστούργημα του Χέμινγουεϊ, ενώ χαρακτηρίζεται ως το σπουδαιότερο ίσως κείμενο που γράφτηκε […]
Η έννοια του στρες είναι δανεισμένη από τη μηχανική και περιγράφει τη διαδικασία της άσκησης πίεσης σε ένα αντικείμενο από κάποιο παράγοντα (Kolb & Whishaw, 2011). Το στρες βιώνεται από όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανόμενων των παιδιών, ακόμη και των βρεφών. Το στρες έχει δύο διαστάσεις. Τη σωματική, όπου το σώμα υποβάλλεται σε δοκιμασίες που […]
