Οκτώβριος 2019Ας επιχειρήσουμε, αρχικά, να καταστήσουμε σαφή μια έννοια που χτίζεται ‘περιμετρικά’ από συμπληρωματικά τεχνικά στοιχεία, άκρως απαραίτητα, στην σύνθεση και στην απόδοση ενός θεάτρου που στηρίζεται κατά βάση στο σώμα του ηθοποιού. Πάνω του ‘ακουμπούν’ πρακτικές του θεάτρου της Ανατολής και της Δύσης, ‘κουμπώνουν’ επιλεκτικά κομμάτια της commedia dell’ arte, της performance, του physical theatre, […]
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης «Το έπ έμοι, ενόσω ζω, και αναπνέω καί σωφρονώ, δεν θα παύσω να υμνώ μετά λατρείας τον Χριστόν μου, να περιγράφω μετ’ έρωτος την φύσιν, καί να ζωγραφώ μετά στοργής τα γνήσια ελληνικά ήθη» Το ανωτέρω αποτελεί το τρίπτυχο της συγγραφικής ταυτότητας του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και του μοναδικού πνευματικού του αποτυπώματος που διατηρείται […]
Ο Δημήτριος Χατζή-Κωνσταντής Ασλάνης υπήρξε μια αξιοσέβαστη περίπτωση θεατρικού συγγραφέα του 19ου αι., ο οποίος έλαβε την προσωνυμία Βυζάντιος λόγω της Κωνσταντινοπολίτικης καταγωγής του. Η πολύπτυχη δράση του στο δημόσιο βίο της επαναστατικής και μετεπαναστατικής πολύπαθης Ελλάδας μαρτυρά μια προσωπικότητα βαθιά καλλιεργημένη και πνευματώδης, που επιθυμούσε να είναι κοινωνός των εξελίξεων. Τον συναντάμε, έτσι, από […]
Πριν από πεντακόσια χρόνια περίπου, ο Niccolo Machiavelli, ένας φλωρεντινός πολιτικός στοχαστής ή κατά άλλους ένας φιλόσοφος, ανέλυσε και επιδίωξε να εξηγήσει το πολιτικό γίγνεσθαι και τις συνθήκες διαμόρφωσής του, όπως και την αντικειμενική και ψυχρή διαχείριση που απαιτεί η πολιτική πράξη, κρατώντας τις δέουσες αποστάσεις από την οπτική της ιδανικής πολιτείας και του ιδεατού […]
Μετά την Επανάσταση του 1821 Το Νεοελληνικό Θέατρο του 19ου αι. καλείται να ερμηνεύσει τον «εθνικό του» ρόλο. Ενώ το λεγόμενο «προεαναστατικό» θέατρο αναζητά το «εθνικό» στίγμα τού Νεοέλληνα και πασχίζει για την ιδεολογική του αφύπνιση, μετά την Επανάσταση και τη δημιουργία ενός εθνικού κράτους, η θεατρική πράξη δείχνει να επικεντρώνεται στο πέρασμα από την […]
Πριν από την Επανάσταση (1800-1820) Η ανάπτυξη του θεάτρου κατά τον 19ο αι. εντοπίζεται κυρίως στο φαναριώτικο χώρο των Παραδουνάβιων ηγεμονιών, ενώ η Οδησσός με την ελληνική παροικία και ως τόπος ίδρυσης της Φιλικής Εταιρείας μεταμορφώνεται σε θεατρική σκηνή, όπου ανεβαίνουν έργα επαναστατικού ύφους και περιεχομένου. Η δομνίτσα Ραλλού Καρατζά ιδρύει ελληνικό θίασο στο Βουκουρέστι. […]
Υπήρξε ένας συνειδησιακά εν εξελίξει δημιουργός που στη δίνη των εσωτερικών περιπετειών και εξωτερικών ερεθισμάτων, ρευμάτων και ιδεών κατάφερε να «ακτινωθεί» σε ένα πολυεπίπεδο εκφραστικό τοπίο, ως συγγραφέας θεατρικών έργων, μυθιστοριογράφος, φωτογράφος, ζωγράφος και αλχημιστής, ενσωματώνοντας στα έργα του τη ψυχολογία, το νατουραλισμό και μετέπειτα στοιχεία μυστικισμού. Ήταν συχνά ακραίος, υπερευαίσθητος και άλλοτε νευρωτικός, υπερασπιστής […]
Ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι υπήρξε μια αμφίσημη καλλιτεχνική προσωπικότητα, ένας αντισυμβατικός διανοητής που προκαλούσε και κέντριζε, που διερωτόταν και αμφισβητούσε, που δεν κολάκευε, που δεν έκανε εκπτώσεις, ώσπου πολύ γρήγορα και πολύ εύκολα να κατηγορηθεί για το ήθος του, να δεχτεί επιθέσεις και τα πολιτικά βέλη της αριστεράς όσο και της δεξιάς. Με πολυεπίπεδη καλλιτεχνική […]
Υπήρξε ένας ορμητικός χείμαρρος με αντίθετη ροή που έρρεε αδιάλειπτα έως το τέλος της ζωής του. Ο Χάρολντ Πίντερ υπήρξε κοινωνός του πανανθρώπινου προβληματισμού και ενεργός συμμέτοχος στην επίλυση καίριων ζητημάτων. Υπήρξε μια αιχμηρή, εμβόλιμη και παρεμβατική δυναμική τάση που δημιουργούσε και εξακολουθεί να προκαλεί διαπεραστικά ηλεκτροσόκ συνειδησιακής αφύπνισης. Από πολύ νωρίς ο νεαρός Χάρολντ […]
Πρόκειται για ένα από τα εντυπωσιακότερα θέατρα του ελληνικού κόσμου, στολίδι διαχρονικής ομορφιάς και σημείο πολιτισμικής αναφοράς της Κεντρικής Εύβοιας. Το πανέμορφο Αρχαίο Θέατρο της Ερέτριας είχε αρχικά κατασκευαστεί περί τον 5ο αι. π.Χ πιθανόν κατά το καταστροφικό πέρασμα των Περσών από την πόλη. Τότε η σκηνή βρισκόταν στο ίδιο επίπεδο με την […]
«Αυτοπεποίθηση έχω αλλά τη θέτω μονίμως υπό αμφισβήτηση. Δεν σταμάτησα ποτέ για να γευθώ τις δάφνες μου. Με γοητεύει συνέχεια να κινούμαι… Μου αρέσει να χουχουλιάζω αλλά ποτέ επαναπαυόμενος. Υπάρχουν φορές στην Επίδαυρο που κάθομαι μπροστά στη θάλασσα και τη χαζεύω αλλά ακόμη και τότε συμβαίνουν πράγματα μέσα μου. Το ότι δεν πηγαίνω στις πρεμιέρες […]
«Αν κάποιος έπαιρνε το θέατρο, όπως έκανε ο Πεερ Γκυντ με το κρεμμύδι, και προσπαθούσε να το ξεφλουδίσει το ένα μετά το άλλο τα επί μέρους στοιχεία του, για να φθάσει μέχρι τον κυρίως πυρήνα του, θα διαπίστωνε πως το σκηνικό είναι το πιο πρόσφατο στοιχείο του. Σήμερα το σκηνικό είναι εκεί ˙ πριν 350 […]
Το θέατρο του Γκροτόφσκι είναι ένα θέατρο εκ των έσω, με μια εις βάθους πορεία που το καθιστά εκ των πραγμάτων δυσερμήνευτο, “δυσπρόσιτο”, εάν επιχειρηθεί να ερμηνευτεί με τους κανόνες που πλαισιώνουν και οριοθετούν το κλασικό θέατρο. Γιατί ο Γκροτόφσκι είναι ο μοναδικός, με εξαίρεση τον Στανισλάβσκι, που μελέτησε καθολικά και πρισματικά τη φύση της […]
Ανατρέχοντας στις σελίδες της ζωής και του έργου του, μπορεί κανείς να εντοπίσει μια ανέκδοτη ιστορία σχετικά με το Σάμουελ Μπέκετ που εμφανίζεται σε διάφορες παραλλαγές: σε άλλες ο Μπέκετ περπατάει με ένα φίλο του σε ένα γήπεδο του γκολφ, σε άλλες φεύγει ξημερώματα από μια pub και σε άλλες φεύγει από κάποιο […]
Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης έκανε τα πρώτα βήματά του σε ένα μετεμφυλιακό περιβάλλον ιδιαιτέρως ομιχλώδες, που εκ των πραγμάτων ανέκοπτε τους θεατρικούς συγγραφείς της περιόδου από την ελεύθερη έκφραση με τις “συνοπτικές διαδικασίες” της λογοκρισίας. Σ’ αυτό το άνυδρο θεατρικό τοπίο που αγωνιωδώς ξεδιψούσε μόνο με γερές δόσεις φαρσοκωμωδίας, ακίνδυνου ποιητικού θεάτρου και ανώδυνου ιστορικού διηγήματος, […]
Ο Ντάριο Φο υπήρξε μια μυστηριώδη, αντισυμβατική προσωπικότητα, ένας πολυσχιδής δημιουργός με καθολική αναγνώριση και αποδοχή. Ένας στρατευμένος μαέστρος του παλκοσένικου που με τη θεατρική του μπαγκέτα συντόνιζε μια συμφωνία σε “αλέγκρο” πολιτικών και κοινωνικών στοιχείων, που επί της ουσίας ήταν “ασύμφωνη” με το υφιστάμενο κατεστημένο. Με διορατικό βλέμμα έριχνε διαρκείς ματιές στο παρελθόν, στην […]
